တအာန်းဒေသ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှု မြင့်တက်
သတင်းနှင့် မီဒီယာ ကွန်ရက်။
၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၁ ရက်။
ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများမှ ဒေသခံလူထုများအပေါ် လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုများ ဆက်လက်ကျူးလွန်နေပြီး ဇူလိုင်လ မှ စက်တင်ဘာလအထိ ၃ လအတွင်းတွင် ဒေသခံ ၇၀ ဦးအထိ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်ခံ ခဲ့ရသည်ဟု တအာင်းအမျိုးသမီး အဖွဲ့အစည်း TWO က ပြောသည်။
တအာင်းအမျိုးသမီးအဖွဲ့အစည်း TWO ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ လွေးချိဆငါးက “လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှု ဒီ ၃ လအတွင်းမှာဆိုရင်တော့ လက်နက်ကြီးကြောင့် ထိခိုက်သေဆုံးတဲ့ လူထုတွေ အများကြီး ရှိသလို ဒီအ တောအတွင်းမှာ ပေါ်တာဆွဲခံရတဲ့ အပိုင်းတွေလည်းရှိတယ်။ မြေမြုပ်မိုင်း အသုံးပြုမှုကြောင့် သေဆုံးတာတွေ ထိခိုက်ဒဏ်ရတဲ့သူတွေတော့ အများကြီးရှိတယ်။ ကျမတို့ TWO ဖက်က ကောက်ယူ ပြုစုထားတဲ့ အချက်အလက် အပေါ်အရဆိုရင်တော့ လူဦးရေကတော့ စုစုပေါင်း ၇၀ ဦးရှိတယ်” ဟုပြောသည်။
TWO ၏ ၃ လတာ ကာလအတွင်း စာရင်းပြုစုချက်အရ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်နေသည့် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများမှာ မြန်မာ့တပ်မတော် ၁၅ ကြိမ်၊ RCSS/SSA (၂) ကြိမ်၊ PSLF/TNLA (၂) ကြိမ်နှင့် ပြည်သူ့စစ် (၁) ကြိမ်၊ တို့ ဖြစ်ကြသည်။
ထို့အပြင် အခြားသော ချိုးဖောက်သူ အတိအကျ ဖော်ထုတ်နိုင်ခြင်းမရှိသော လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုအ ချို့လည်း ရှိသည်ဟု TWO က ဆိုသည်။
တအာင်းအမျိုးသမီးအဖွဲ့အစည်း TWO အဖွဲ့၏ ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၁၉ ခုနှစ် ဇန္နဝါရီလမှ ဇွန်လအထိ ၆ လအတွင်း မှတ်တမ်းပြုစုချက်နှင့် ဇူလိုင်လမှ စက်တင်ဘာလအထိ ၃ လအတွင်း မှတ်တမ်းပြုစုချက်များကို နှိုင်းယှဉ်ကြည့် ပါက လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်ခံရမှု ပိုမိုမြှင့်တက်လာသည်ဟု လွေးချိဆငါးက ဆက်ပြောသည်။
“ဒီ ၃ လ ကျတော့ လူဦးရေ ၇၀ အထိ တက်လာတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ၆ လက လူဦးရေက ၈၀ ဝန်းကျင်လောက်ပဲ ရှိတယ်ဆိုတော့ အများကြီးတော့ ကွာဟသွားတဲ့ အပိုင်းတွေတော့ တွေ့ရတယ်။ အဲတော့ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုက ပိုပြီးတော့ မြှင့် တက်လာတဲ့ အပိုင်းတွေ တွေ့ရတယ် ဒီ ၃ လထဲမှာ” ဟုပြောသည်။
လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများက ဒေသခံပြည်သူများအား ပေါ်တာဆွဲခြင်း၊ ဖမ်းဆီးချုပ်နှောင်ခြင်း လက်နက် ကြီး လက်နက်ငယ်များ ပစ်ခတ်ခြင်း၊ လူနေအိမ်ရှိ ပစ္စည်းများ သိမ်းယူဖျက်ဆီးခြင်း၊ မြေမြှုပ်မိုင်း အသုံးပြုမှု ကြောင့် သေဆုံးခြင်းနှင့် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိခြင်းများအပြင် စစ်ဘေးရှောင် ဒုက္ခသည်များပြားလာခြင်း စသည့် လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်ခံရမှု အမျိုးမျိုးကို ဒေသခံများမှ တွေ့ကြုံခံစားခဲ့ရသည်ဟု ဆိုသည်။
“ကျမတို့ ဖြစ်စေချင်တာက ဒီလိုမျိုးဖြစ်ပွားနေတဲ့အပေါ်မှာ တာဝန်ယူမှု တာဝန်ခံမှု ပုံစံမျိုးဖြစ်စေချင်တယ်။ ဘယ်သူလုပ်တာလဲဆိုတဲ့ဟာကိုပဲ လူထုတွေအတွက် အမှန်တရားပေါ်ပေါက်စေချင်တယ်။ နောက်တစ်ခု ကျတော့ ဒီလိုမျိုးဆက်ပြီးတော့ နောက်နောင်ဆိုရင်တော့ ပြည်သူလူထုကို တိုက်ရိုက်ဦး တည်ပြီးတော့ ပစ်ခတ်တာမျိုး ချိုးဖောက်တာမျိုးတွေ ရှောင်ရှားစေချင်တယ်” ဟု လွေးချိဆငါး က ပြောသည်။
ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် ဒေသခံလူထုအပေါ် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများက လူ့အခွင့်အရေး ချိုး ဖောက်မှု အများဆုံး မြို့နယ်များမှာ ကွတ်ခိုင်၊ နမ့်ဆန်၊ ကျောက်မဲ၊ သီပေါနှင့် နမ့်ခမ်းမြို့နယ်တို့ဖြစ်သည်ဟု သိရသည်။
ယခုကောက်ခံရရှိထားသည့် အချက်အလက်များသည် TWO အနေဖြင့် လက်လှမ်းမှီ သည့် နေရာများတွင်သာ ကောက်ခံထားခြင်းဖြစ်ပြီး လက်လှမ်းမမှီသည့် နေရာနှင့် အဆက်အသွယ်မရသည့် နေရာများတွင်လည်း လူ့အ ခွင့်အရေး ချိုးဖောက်ခံရမှု များစွာရှိနေသည်ဟု TWO က ပြောသည်။
ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများကြောင့် ဒေသခံများမှာ စားဝတ်နေရေးအတွက် လွတ်လပ်စွာ သွားလာလုပ်ကိုင်ခွင့် မရရှိသည့်အပြင် တိုက်ပွဲများကြောင့် ၎င်းတို့၏ နေရပ်ဒေသကို စွန့်ကာ စစ်ဘေးရှောင်နေကြရသည်။
Unicode Version…
တအာနျးဒသေ လူ့အခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျမှု မွှင့ျတကျ
သတငျးနှင့ျ မီဒီယာ ကှနျရကျ။
၂၀၁၉ ခုနှဈ၊ အောကျတိုဘာလ ၁ ရကျ။
ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျးတှငျ လကျနကျကိုငျ အဖှဲ့အစညျးမြားမှ ဒသေခံလူထုမြားအပေါျ လူ့အခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျမှုမြား ဆကျလကျကြူးလှနျနပွေီး ဇူလိုငျလ မှ စကျတငျဘာလအထိ ၃ လအတှငျးတှငျ ဒသေခံ ၇ဝ ဦးအထိ လူ့အခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျခံ ခဲ့ရသညျဟု တအာငျးအမြိုးသမီး အဖှဲ့အစညျး TWO က ပွောသညျ။
တအာငျးအမြိုးသမီးအဖှဲ့အစညျး TWO ပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူ လှေးခြိဆငါးက “လူ့အခှင့ျအရေးခြိုးဖောကျမှု ဒီ ၃ လအတှငျးမှာဆိုရငျတော့ လကျနကျကွီးကွောင့ျ ထိခိုကျသဆေုံးတဲ့ လူထုတှေ အမြားကွီး ရှိသလို ဒီအ တောအတှငျးမှာ ပေါျတာဆှဲခံရတဲ့ အပိုငျးတှလေညျးရှိတယျ။ မွမွေုပျမိုငျး အသုံးပွုမှုကွောင့ျ သဆေုံး တာတှေ ထိခိုကျဒဏျရတဲ့သူတှတေော့ အမြားကွီးရှိတယျ။ ကမြတို့ TWO ဖကျက ကောကျယူ ပွုစုထားတဲ့ အခကြျအလကျ အပေါျအရဆိုရငျတော့ လူဦးရကေတော့ စုစုပေါငျး ၇ဝ ဦးရှိတယျ” ဟုပွောသညျ။
TWO ၏ ၃ လတာ ကာလအတှငျး စာရငျးပွုစုခကြျအရ လူ့အခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျနသေည့ျ လကျနကျကိုငျ အဖှဲ့အစညျးမြားမှာ မွနျမာ့တပျမတောျ ၁၅ ကွိမျ၊ RCSS/SSA (၂) ကွိမျ၊ PSLF/TNLA (၂) ကွိမျနှင့ျ ပွညျသူ့စဈ (၁) ကွိမျ၊ တို့ ဖွဈကွသညျ။
ထို့အပွငျ အခွားသော ခြိုးဖောကျသူ အတိအကြ ဖောျထုတျနိုငျခွငျးမရှိသော လူ့အခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျမှုအ ခြို့လညျး ရှိသညျဟု TWO က ဆိုသညျ။
တအာငျးအမြိုးသမီးအဖှဲ့အစညျး TWO အဖှဲ့၏ ပွီးခဲ့သည့ျ ၂၀၁၉ ခုနှဈ ဇန်နဝါရီလမှ ဇှနျလအထိ ၆ လအတှငျး မှတျတမျးပွုစုခကြျနှင့ျ ဇူလိုငျလမှ စကျတငျဘာလအထိ ၃ လအတှငျး မှတျတမျးပွုစုခကြျမြားကို နှိုငျးယှဉျကွည့ျ ပါက လူ့အခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျခံရမှု ပိုမိုမွှင့ျတကျလာသညျဟု လှေးခြိဆငါးက ဆကျပွောသညျ။
“ဒီ ၃ လ ကတြော့ လူဦးရေ ၇ဝ အထိ တကျလာတယျ။ ပွီးခဲ့တဲ့ ၆ လက လူဦးရကေ ၈ဝ ဝနျးကငြျလောကျပဲ ရှိတယျဆိုတော့ အမြားကွီးတော့ ကှာဟသှားတဲ့ အပိုငျးတှတေော့ တှေ့ရတယျ။ အဲတော့ လူ့အခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျမှုက ပိုပွီးတော့ မွှင့ျ တကျလာတဲ့ အပိုငျးတှေ တှေ့ရတယျ ဒီ ၃ လထဲမှာ” ဟုပွောသညျ။
လကျနကျကိုငျ အဖှဲ့အစညျးမြားက ဒသေခံပွညျသူမြားအား ပေါျတာဆှဲခွငျး၊ ဖမျးဆီးခြုပျနှောငျခွငျး လကျနကျ ကွီး လကျနကျငယျမြား ပဈခတျခွငျး၊ လူနအေိမျရှိ ပစ်စညျးမြား သိမျးယူဖကြျဆီးခွငျး၊ မွမွှေုပျမိုငျး အသုံးပွုမှု ကွောင့ျ သဆေုံးခွငျးနှင့ျ ထိခိုကျဒဏျရာရရှိခွငျးမြားအပွငျ စဈဘေးရှောငျ ဒုက်ခသညျမြားပွားလာခွငျး စသည့ျ လူ့အခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျခံရမှု အမြိုးမြိုးကို ဒသေခံမြားမှ တှေ့ကွုံခံစားခဲ့ရသညျဟု ဆိုသညျ။
“ကမြတို့ ဖွဈစခေငြျတာက ဒီလိုမြိုးဖွဈပှားနတေဲ့အပေါျမှာ တာဝနျယူမှု တာဝနျခံမှု ပုံစံမြိုးဖွဈစခေငြျတယျ။ ဘယျသူလုပျတာလဲဆိုတဲ့ဟာကိုပဲ လူထုတှအေတှကျ အမှနျတရားပေါျပေါကျစခေငြျတယျ။ နောကျတဈခု ကတြော့ ဒီလိုမြိုးဆကျပွီးတော့ နောကျနောငျဆိုရငျတော့ ပွညျသူလူထုကို တိုကျရိုကျဦး တညျပွီးတော့ ပဈခတျတာမြိုး ခြိုးဖောကျတာမြိုးတှေ ရှောငျရှားစခေငြျတယျ” ဟု လှေးခြိဆငါး က ပွောသညျ။
ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျးတှငျ ဒသေခံလူထုအပေါျ လကျနကျကိုငျ အဖှဲ့အစညျးမြားက လူ့အခှင့ျအရေး ခြိုး ဖောကျမှု အမြားဆုံး မွို့နယျမြားမှာ ကှတျခိုငျ၊ နမ့ျဆနျ၊ ကြောကျမဲ၊ သီပေါနှင့ျ နမ့ျခမျးမွို့နယျတို့ဖွဈသညျဟု သိရသညျ။
ယခုကောကျခံရရှိထားသည့ျ အခကြျအလကျမြားသညျ TWO အနဖွေင့ျ လကျလှမျးမှီ သည့ျ နရောမြားတှငျသာ ကောကျခံထားခွငျးဖွဈပွီး လကျလှမျးမမှီသည့ျ နရောနှင့ျ အဆကျအသှယျမရသည့ျ နရောမြားတှငျလညျး လူ့အ ခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျခံရမှု မြားစှာရှိနသေညျဟု TWO က ပွောသညျ။
ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျးတှငျ လကျနကျကိုငျ ပဋိပက်ခမြားကွောင့ျ ဒသေခံမြားမှာ စားဝတျနရေေးအတှကျ လှတျလပျစှာ သှားလာလုပျကိုငျခှင့ျ မရရှိသည့ျအပွငျ တိုကျပှဲမြားကွောင့ျ ၎င်းငျးတို့၏ နရေပျဒသေကို စှန့ျကာ စဈဘေးရှောငျနကွေရသညျ။
