ကရင်နီပြည် – Network Media Group

ပင်မစာမျက်နှာ
သတင်း
ဓါတ်ပုံများ
ဗွီဒီယို
ထုတ်ပြန်ကြေညာချက်
English News
NMG အကြောင်း
Contact

Home
Tag Archive

Tag: ကရင်နီပြည်

ဖရူဆို- ဘောလခဲ လမ်းမကြီး ရက်အကန့်အသတ်မရှိ ပိတ် သတင်းနှင့် မီဒီယာ ကွန်ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၆ ရက်။ ကရင်နီပြည်၊ ဖရူဆိုမြို့နယ်ထဲတွင် စစ်ကော်မရှင်တပ်နှင့် ကရင်နီ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တို့ကြား တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေသောကြောင့် ပြည်သူ့လုံခြုံရေးအတွက် အရေးကြီး လမ်းမကြီးတစ်ခုကို ပိတ်ဆို့လိုက်ရသည်။ ဖရူဆိုမြို့နယ်အတွင်း စစ်ကော်မရှင်တပ်များက ထိုးစစ်များ ပြန်လည်စတင်လာခြင်းနှင့်အတူ အရပ်သား ပြည်သူ များ၏ လုံခြုံရေး အန္တရာယ် မြင့်တက်လာသောကြောင့် ကရင်နီအမျိုးသားများ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (KNDF) က အရေးပါသော လမ်းမကြီးတစ်ခုကို နိုဝင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့မှ စတင်၍ ရက်အကန့်အသတ်မရှိ ပိတ်လိုက်ကြောင်း အသိပေး ထုတ်ပြန်သည်။ နိုဝင်ဘာလ ၃ ရက်နေ့မှ စတင်ကာ ဖရူဆိုမြို့နယ်၊ မာခရော်ရှေ့ကျေးရွာဘက်မှ စစ်ကော်မရှင် တပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် ထားလဲ ဘက်သို့ ဦးတည်ပြီး စစ်ကြောင်းထိုး လှုပ်ရှားမှုများ ပြန်လည်ပြုလုပ်လာခဲ့ပြီး မြေပြင်၌ တော်လှန်ရေး တပ်ဖွဲ့များနှင့် ထိတွေ့တိုက်ပွဲများ ဆက်တိုက် ဖြစ်ပွားနေသည်ဟု မြေပြင်သတင်းရင်းမြစ်များက အတည်ပြု သည်။ မြေပြင် စစ်ရေးအခြေအနေ တင်းမာလာမှုကြောင့် KNDF ဗဟိုသတင်းနှင့် ပြန်ကြားရေးဌာနမှ အရေးပေါ် အသိပေးချက်ကို နိုဝင်ဘာလ ၅ ရက်နေ့ တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။ “ဖရူဆို - ထားလဲ - နန်းဖဲ - ဘောလခဲ လမ်းမကြီးတစ်လျှောက်နှင့် လမ်းသွယ်များအားလုံးကို နိုဝင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့မှစ၍ ရက်အကန့်အသတ်မရှိ ပိတ်လိုက်ကြောင်း” အဆိုပါ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။ လမ်းပိတ်ဆို့ရခြင်း၏ အဓိကရည်ရွယ်ချက်မှာ အရပ်သားပြည်သူများ စစ်ရေးနယ်မြေထဲ မရောက်ရှိစေရန်နှင့် စစ်ကော်မရှင်တပ်၏ ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်မှုများမှ ရှောင်ရှားနိုင်ရန်ဖြစ်သည်။ KNDF ၏ သတိပေးချက်တွင် စစ်ကော်မရှင်တပ်၏ လုပ်ရပ်များသည် အရပ်သားများကိုပါ ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ တိုက်ခိုက်နေကြောင်း အလေးပေးဖော်ပြထားသည်။ ကရင်နီတော်လှန်ရေးအဖွဲ့နှင့် အရပ်ဘက် အဖွဲ့အစည်းများ၏ ထုတ်ပြန်ချက်များအရ၊ စစ်ကော်မရှင်သည် ဒေသခံပြည်သူများ စပါးရိတ်နေသည့် တောင်သူများကဲ့သို့ အရပ်သားပစ်မှတ်များကိုပင် ဒရုန်းနှင့် လက်နက်ကြီး များသုံးပြီး ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ တိုက်ခိုက်နေသည်။ ၎င်းတို့သည် ဒေသခံပြည်သူများ စိုက်ပျိုးသီးနှံများ မရိတ်သိမ်းနိုင်စေရန်နှင့် စားနပ်ရိက္ခာ ပြတ်လပ်စေရန် ကြိုးပမ်းနေကြောင်း သတိပေးထားသည်။ ဖရူဆိုမြို့နယ်ရှိ ဒေါညေးခူနှင့် ဒေါကူးခူကျေးရွာ အကြားရှိ လူနေအဆောက်အအုံများကိုလည်း စစ်ကော်မရှင် ဘက်မှ ဒရုန်းဖြင့် ဗုံးကြဲချ မီးရှို့ဖျက်ဆီးမှုများ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည့် မှတ်တမ်းများလည်း ရှိခဲ့သည်။ ကရင်နီတပ်မတော် (KA) စစ်ရေးချုပ် ဗိုလ်မှူးကြီး ဘုန်းနိုင်က “စပါးရိတ်တဲ့ လူထုတွေကို ဒရုန်းနဲ့ ကြဲချနေတာ တော့ရှိတယ်။ ဖရူဆိုမြို့နယ်ပေါ့နော်၊ ဒရုန်းနဲ့ လာချတာတွေတော့ရှိတယ်” ဟု ပြောသည်။ မြေပြင်က အခြေအနေနှင့် ပတ်သက်၍ စစ်ရှောင် အမျိုးသမီးတစ်ဦးက “လုံခြုံမှုမရှိဘူး။ အခုတောင်မှ လာ လာ ထုနေတာ။ ထုတာတော့ ရွာနားမှာပဲ။ ဘယ်နေရာမှာပဲ နေနေ လုံခြုံမှုမရှိဘူး။ စိတ်ထိခိုက်တာပေါ့ တစ်ခါ တစ်လေ လေယာဉ်ညပိုင်းလာရင်ပိုဆိုး အိပ်မရတော့ဘူးလေ” ဟု ပြောသည်။ ဖရူဆိုမြို့နယ်သည် လွိုင်ကော် - ဘောလခဲ - ဖားဆောင်း ပြည်ထောင်စု လမ်းမကြီးပေါ်တွင် တည်ရှိသည့် အတွက် စစ်ရေးအရ အလွန်အရေးပါသော နေရာတစ်ခုဖြစ်သည်။ စစ်ကော်မရှင်တပ်များသည် လွိုင်ကော်နှင့် ဖယ်ခုံ/မိုးဗြဲဘက်မှ ညှပ်၍ ကရင်နီပြည် အလယ်ပိုင်းဒေသ (ဖရူဆို အပါအဝင်) ကို ပြန်လည်ထိန်းချုပ်ရန် ကြိုးပမ်းနေကြောင်း တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များက သုံးသပ်သည်။ KNDF က အဆိုပါ ပိတ်ဆို့ထားသော လမ်းမကြီးကို အသုံးပြု သွားလာခြင်း လုံးဝ မပြုလုပ်ကြရန်နှင့်၊ စစ်ရေး အန္တရာယ်များကို အထူးသတိပြုကြရန် ပြည်သူလူထုကို သတိပေးထားသည်။

ဖရူဆို- ဘောလခဲ လမ်းမကြီး ရက်အကန့်အသတ်မရှိ ပိတ်

တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလာနေခြင်းကြောင့် ဒီးမော့ဆို စစ်ရှောင်များ ထပ်မံ စစ်ဘေးရှောင်ရမည်ကို စိုးရိမ် သတင်းနှင့် မီဒီယာ ကွန်ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၈ ရက်။ ကရင်နီပြည်၊ ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်အတွင်း စစ်ကော်မရှင်တပ်၏ ထိုးစစ်ဆင်မှုကြောင့် နှစ်ဖက်ထိတွေ့တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလာနေသည့်အတွက် ထပ်မံ၍ စစ်ရှောင်ရမည်ကို စိုးရိမ်နေကြရသည်ဟု ဒေသခံများနှင့် စစ်ရှောင်ပြည် သူများက ပြောသည်။ ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်မြောက်ရေး အတွက် နယ်မြေများ ပြန်လည် ထိန်းချုပ်နိုင်ရန် ဩဂုတ်လမှစ၍ စစ်ကော်မရှင် တပ်က ဒီးမော့ဆိုမှ ဖရူဆိုမြို့ လမ်းမကြီးတစ်လျှောက် ထိုးစစ်ဆင်လာသဖြင့် ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ် အတွင်း နှစ်ဖက် ကြား တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်လာနေခြင်း ဖြစ်သည်။ ထို့သို့ နှစ်ဖက် ထိတွေ့တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်လာသည့်အတွက် စစ်ကော်မရှင်က စစ်ရေးပစ်မှတ် အရပ်သား ပစ်မှတ် မခွဲခြားဘဲ လက်နက်ကြီး၊ ဒရုန်းနှင့် လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုများ ပိုမိုပြုလုပ်လာမည်ကို စိုးရိမ်နေကြ သည်ဟု ဒီးမော့ဆိုအနောက်ခြမ်းက စစ်ရှောင်များက ပြောသည်။ စစ်ဘေးရှောင် အမျိုးသမီးတစ်ဦးက “လေယာဉ်ဆိုလည်း နေ့တိုင်းဝဲနေ။ ဒရုန်းသံဆိုလည်း တစ်ခါလေ ကြား တယ်။ လက်နက်ကြီးသံလည်း နေ့တိုင်းလိုလို ကြားတယ်။ စိုးရိမ်စရာတွေတော့ အမျာကြီးပေါ့နော်။ သူတို့က လျှောက်ကြဲမယ်လို့လည်း ကြားတယ်။ စစ်ရှောင်တို့ ကျောင်းတို့နေရာကို လိုက်ကြဲမယ်လို့လည်း ကြားတယ်။ အဲ့ဒါကြောင့်မို့လို့ လေယာဉ် လာတယ်ဆိုရင် စိုးရိမ်ရတယ်” ဟု ပြောသည်။ လက်နက်ကြီး၊ ဒရုန်း၊ လေကြောင်း ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် စာသင်ကျောင်များကိုလည်း မကြာခဏ ပိတ် ထားရလေ့ရှိသည်ဟု အဆိုပါ စစ်ရှောင်အမျိုးသမီးက ဆက်ပြောသည်။ “အဓိက ကလေးတွေပေါ့နော်။ ပညာရေး အဓိက ဦးစားပေးချင်တယ်။ ပြီးလို့ရှိရင် ကောင်းကောင်းနဲ့ ပြီးဆုံး စေ ချင်တယ်။ အခုက ကျောင်းဖွင့်လိုက် ပိတ်လိုက်ဆိုတော့ သူတို့လည်း ဒီတစ်သက်တော့ ကျောင်းပြီးနိုင်မှာ မဟုတ် ဘူး ထင်တယ်။ လေယာဉ်က နေ့တိုင်းဝဲ ကျောင်းက တစ်ချိန်လုံးပိတ် ဆိုတော့ အဆင်မပြေဘူးလေ။” စစ်ရေး ပြင်းထန်လာမှုများကြောင့် လူထုအနေဖြင့် လုံခြုံရေးအရ တစ်နေရာမှ တစ်နေရာသို့ သွားလာရန်နှင့် လုပ်ငန်းများ လုပ်ရန်လည်း အခက်အခဲများနှင့် ရင်ဆိုင်နေကြရသည်ဟု ကရင်နီပြည် ကြားကာလ အုပ်ချုပ် ရေးကောင်စီ အတွင်းရေးမှူး - ၂ ဦးဗညားက ပြောသည်။ “စစ်ရေးက ပိုတင်းမာလာတယ်။ နောက်စစ်ရေးကလည်း ပိုကျယ်ပြန့်လာတယ်ပေါ့နော်။ အဲ့ကြောင့်မို့ လူထု တွေက ပိုပြီးတော့မှ စိုးရိမ်ပူပန်စိတ် ရှိတယ်ပေါ့။ အထူးသဖြင့် ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာအရ သွားလာရတာ အခက် အခဲပိုရှိ သွားတယ်။ တချို့နေရာဆိုရင် ဥပမာ ဒီးမော့ဆိုအရှေ့နဲ့ ဒီးမော့ဆိုအနောက် ကူးဆက်သွားဖို့ အရမ်း ခက်ခဲ သွားတယ်ပေါ့နော်။ ပုံမှန် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးလည်း လုပ်လို့ မရတော့သလို လူနာတွေကို ပို့တာတွေ လူနာနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ကုသမှုတွေ နောက်ပြီးတော့မှ သာရေးနာရေး ကိစ္စတွေမှာ သွား လာဆက်ဆံလို့ မရတဲ့ ပုံစံဖြစ်သွားတာပေါ့။” မြေပြင်က စစ်ရေး အခြေအနေများကြောင့် ဖရူဆို - ထားလဲ - နန်းဖဲ လမ်းမကြီး အပါအဝင် လမ်းသွယ်များ အားလုံးကို စက်တင်ဘာလ ၂၃ ရက်နေ့မှစ၍ ရက်အကန့်အသတ်မရှိ ပိတ်ထားမည် ဖြစ်ကြောင်းနှင့် လွိုင်ကော် - ဒီးမော့ဆို - ဖရူဆို - ဘောလခဲ လမ်းမကြီးကိုလည်း အသုံးပြုသွားလာခြင်း မလုပ်ကြရန် ကရင်နီတော်လှန်ရေး အဖွဲ့များက အသိပေး ထုတ်ပြန်ထားသည်။ တိုက်ပွဲများနှင့် စစ်ကော်မရှင်တပ်၏ လေကြောင်း၊ ဒရုန်း၊ လက်နက်ကြီး တိုက်ခိုက်မှုများကြား ကာလကြာရှည် နေထိုင်ကြရသည့် စစ်ရှောင်များသည် အသက်အန္တရာယ်အပြင် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ထိခိုက်မှုများပါ ရှိလာနေကြသည်။ စစ်ရှောင် အမျိုးသမီးတစ်ဦးက “အခုဆိုတိုက်ပွဲလည်း ရက်တိုင်းလိုလိုဖြစ်တယ်။ မနက်ဆိုလည်း ဒုန်းဒုန်း ဒိုင်း ဒိုင်းနဲ့။ လေယာဉ်ဆိုလည်း အမြဲ နားစွင့်ပြီးနေရတယ်။ လက်နက်ကြီးသံလည်း နေ့တိုင်း လိုလိုကြားတယ်။ စိုးရိမ်စရာတွေတော့ အမျာကြီးပေါ့နော်။ ဒီမှာကလူထုတွေ တအားထူထပ်တော့ အဆင်မပြေတော့ဘူး။ တစ် နေ့က ဆိုလည်း လက်နက်ကြီးတွေ ထုလာတယ်။ အစ်မတို့ဆို မအိပ်ဘဲနဲ့ အောက်ပြေးဆင်း ပြီးတော့ ဗုံးခိုကျင်း ဘေးမှာ သွားနေ လက်နက်ကြီးလာတော့ ကိုယ့်နားမှာ မီးနီနီနဲ့လာ အဲ့လိုမျိုးဆို ကြောက်ရတယ်။ အခုဆို စစ် သားလည်း တော်တော်လေး နီးလာပြီးကော။ ပြေးစရာနေရာလည်း ကုန်ပြီ မရှိတော့ဘူးလေ” ဟု ပြောသည်။ တိုက်ပွဲ အခြေအနေများကြောင့် လွိုင်နန်းဖမြို့နယ်၊ ဒီးဘောင်းခူမြို့နယ်နှင့် နန်းမယ်ခုံမြို့နယ်အတွင်း စစ်ရေးအရ သွားလာ လှုပ်ရှားနေသည့် တပ်ဖွဲ့များနှင့် အရေးပေါ် ကျန်းမာရေး (နာရေး) လိုအပ်ချက်အရ သွားလာရမည့် သူများမှ အပ မည်သူမဆို လုံခြုံရေးအရ ည ၉ နာရီ မှ နံနက် ၄ နာရီအတွင်း သွားလာ လှုပ်ရှားခြင်း မပြုကြရန် သက်ဆိုင်ရာ မြို့နယ်ပူးပေါင်း အုပ်ချုပ်ရေး ကော်မတီက စက်တင်ဘာလ ၂၆ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ထားသည်။ ကရင်နီပြည်ရှိ ပြည်သူများအနေဖြင့် သက်ဆိုင်ရာ ဒေသတွင်း တပ်ရင်းတပ်ဖွဲ့များ၏ ထုတ်ပြန်ထားချက်များကို လိုက်နာကြရန်နှင့် စစ်ရေးသတိရှိကြရန် ကရင်နီတော်လှန်ရေးတပ်များက အသိပေး ပြောဆိုထားသည်။

တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလာနေခြင်းကြောင့် ဒီးမော့ဆို စစ်ရှောင်များ ထပ်မံ စစ်ဘေးရှောင်ရမည်ကို စိုးရိမ်

ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမည်ကြေညာထားသော မြို့နယ်များတွင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ် သတင်းနှင့် မီဒီယာ ကွန်ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၂၉ ရက်။ ကရင်နီပြည်တွင် စစ်ကော်မရှင်က ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် ကြေညာထားသည့် မြို့နယ်များထဲ စစ်ကော်မရှင် တပ်က ထိုးစစ်များ လုပ်နေသည့်အတွက် ကရင်နီ တော်လှန်ရေး ပူးပေါင်းတပ်နှင့် ထိတွေ့တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေ သည်။ ကရင်နီပြည်ထဲက ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်ထဲတွင် တိုက်ပွဲများ ခပ်စိတ်စိတ်ဖြစ်ပွားနေပြီး ဖရူဆိုနှင့် ဘောလခဲမြို့နယ်တို့ ဘက်တွင်မှု ထိတွေ့မှု အနည်းငယ် ရှိလာသည့်အပြင် စစ်အင်အား တိုးထားသည်ဟု ဆိုသည်။ ကရင်နီပြည် လူမျိုးပေါင်းစုံ ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေး တပ်ဦး (ကလလတ) ဗျူဟာမှူးက “ဒီလထဲပေါ့နော် ငွေ တောင်ရွာသစ် နှစ်ပွဲ ဖြစ်တယ်။ ဒီပတိုငံလည်း တိုက်ပွဲ ဖြစ်နေတယ်ပေါ့နော်။ တိုက်ပွဲကတော့ ဒေါငံခါးတို့ နေ့တိုင်း တောက်လျှောက် ဖြစ်နေတယ်ပေါ့နော်။ ဖရူဆိုဘက်မှာတော့ အဲ့လောက် မဟုတ်ဘူးပေါ့။ ဘောလခဲ ဘက်ရော အဲလောက် မဖြစ်သေးဘူး လက်ရှိဖြစ်နေတာကတော့ ဒေါငံခါးတစ်လျှောက်လုံးပဲ” ဟုပြောသည်။ ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ် ဒေါငံခါးကျေးရွာဘက်တွင် စစ်ကော်မရှင်တပ် အင်အား ၁၅၀ ကျော်ရှိနေပြီး လေကြောင်း အပြင် ရှော့တိုက်ဒုံး၊ လက်နက်ကြီးနှင့် ဒရုန်းများဖြင့် နေ့စဉ် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်နေသည်ဟု ဆိုသည်။ ဒီးမော့ဆို အနောက်ခြမ်းရှိ စစ်ရှောင်အမျိုးသမီးတစ်ဦးက “ညအိပ်တဲ့ အချိန်မှာပဲဖြစ်ဖြစ် ကလေးတွေ ကျောင်း သွားတဲ့ အချိန်မှာ ဖြစ်ဖြစ် အရမ်းစိုးရိမ်တယ်ပေါ့နော်။ သားသမီးတွေအတွက် ပူပင်သောက အရောက်ဆုံးပဲ။ ကိုယ့်ကိုကိုယ် ညအိပ်ရင်လည်း အိပ်မပျော်ဘူးပေါ့နော်။ နောက်ထပ် ပြေးသွားဖို့ဆိုလည်း ကိုယ့်မှာ နေရာအတိ အကျ ဆိုလည်း မရှိတော့ဘူးလေးနော်။ အခုဒီလိုမျိုး လက်နက်ကြီးတွေ၊ စစ်ကြောင်းတွေ ဆက်ထိုးမယ်ဆို အဒေါ်တို့ အဲ့ဒီနေရာမှာ အရမ်းစိုးရိမ်စိတ်တွေ အများကြီး ရှိလာတယ်ပေါ့နော်။ အခုအချိန်မှာ အရေးအကြောင်း ဖြစ်လာခဲ့လို့ရှိရင် အရမ်း အခက်အခဲ ရှိတယ်” ဟု ပြောသည်။ စစ်ကော်မရှင်တပ်သည် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်ရန်အတွက် ဩဂုတ်လမှ စတင်၍ ဒီးမော့ဆိုမှ ဖရူဆို လမ်းမ ကြီး တစ်လျှောက် ထိုးစစ်ဆင်လာပြီး ယနေ့အထိ တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေခြင်း ဖြစ်သည်။ (ကလလတ) ဗျူဟာမှူးက “စစ်ကြောင်းက အဓိက လမ်းမကြီးကို ထိန်းဖို့ပေါ့နော်။ နောက်တစ်ခုကတော့ ဘော လခဲ သွားဖို့ပေါ့နော်။ သူရွေးကောက်ပွဲ လုပ်နိုင်ဖို့ အရေး ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိနဲ့ သွားမယ်ထင်တယ်။ ကျနော် အဲ့လို ပဲ သုံးသပ်တယ်ပေါ့နော်” ဟု ဆက်ပြောသည်။ ကရင်နီပြည်က လွိုင်ကော်မြို့နယ် အပါအဝင် မြို့နယ် ၇ မြို့နယ်မှာ ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်သွားမည်ဟု ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ဩဂုတ်လက ကြေညာခဲ့သော်လည်း စက်တင်ဘာလ ကြေညာချက်၌မူ လွိုင်ကော်နှင့် ဘောလခဲမြို့နယ်တို့တွင် ရွေးကောက်ပွဲ အပိုင်း ၁ အနေဖြင့် ကျင်းပသွားမည်ဟု ဆိုသည်။ စစ်ကော်မရှင်တပ်သည် လူထုများ နေထိုင်ရာဘက်သို့ လေကြောင်း၊ ဒရုန်းတို့ဖြင့် ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှု၊ လက်နက် ကြီးဖြင့် ပစ်ခတ်မှုများအပြင် မြေပြင် စစ်ကြောင်းများကြောင့် နှစ်ဖက် ထိတွေ့တိုက်ပွဲများ ပိုမိုပြင်းထန် လာနေသည်ဟု စစ်ရှောင်များက ပြောသည်။ ထိုသို့သော အခြေအနေများကြောင့် ယခုရောက်ရှိနေသည့် နေရာများမှ အခြားနေရာများသို့ ထပ်မံ တိမ်းရှောင်ရ မည်ကို ဒေသခံများနှင့် စစ်ဘေးရှောင်များက စိုးရိမ်နေကြသည်။ ကျေးလက်မြေအဖွဲ့ တာဝန်ခံ ဦးဇော်မင်းထိုက်က “စစ်ရှောင်တွေကတော့ အစစအရာရာကလည်း ခက်ခဲတယ် ပေါ့နော်။ ဆန်၊ ဆီ၊ ဆား၊ မိုးကာ နေအိမ်တဲ ထိုးဖို့လည်း ခက်ခဲကြတယ် ဆို‌တော့ ဒီအချိန်မှာ အားလုံးက ဘုရား သခင်ရဲ့ ကွယ်ကာစောင့်ရှောက်မှု အောက်မှာပဲ ရှိကြမှာ။ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေး ဘက်တော်သားတွေကလည်း ပြည်သူတွေကို ကာကွယ်နေတဲ့ အတွက်။ လမ်းတွေ ပိတ်လိုက်တာကတော့ အကူအညီပေးရေး အဖွဲ့ အနေနဲ့ သွားလာတဲ့ အခါမှာ အခက်အခဲကတော့ ရှိပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အများကြီးတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ အရင်လောက်ကြီး မချောမွေ့ပေမဲ့ သူ့နည်းသူ့ဟန်နဲ့‌တော့ ဖြေရှင်းပြီး သွားလာ လှုပ်ရှားနေပါတယ်” ဟု ပြောသည်။ စက်တင်ဘာလအတွင်း စစ်ကောင်စီ၏ စစ်ကားအစီးရေ ၅၀ ကျော်ပါသော ယာဉ်တန်းသည် ဖရူဆိုမြို့ထဲသို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ အလားတူ စက်တင်ဘာလ ၂၀ ရက်နေ့မှ စတင်၍ ရိက္ခာ၊ လက်နက်ခဲယမ်း၊ လူအင်အား ဖြည့်တင်းကာ ဘောလခဲ လမ်းမကြီး ဘက်သို့ ဦးတည်ကာ စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ ရှိလာနေသည်ဟု ဆိုသည်။ ထို့ကြောင့် ဘောလခဲ လမ်းမကြီးဘက်တွင်လည်း ကရင်နီ တော်လှန်ရေး ပူးပေါင်းတပ်နှင့် စစ်ကော်မရှင်တပ်တို့ အကြား ထိတွေ့ မှုရှိနေသည်ဟု ကရင်နီ အမျိုးသားများ ကာကွယ်ရေးတပ် KNDF က ထုတ်ပြန်ထားသည်။ မြေပြင် စစ်ရေး အခြေအနေများကြောင့် ဖရူဆို - ထားလဲ - နန်းဖဲ လမ်းမကြီး အပါအဝင် အခြား လမ်းသွယ်များ အားလုံးကို စက်တင်ဘာလ ၂၃ ရက်နေ့မှ စတင်၍ ရက်အကန့်အသတ်မရှိ ပိတ်ထားမည် ဖြစ်ပြီး လွိုင်ကော် -ဒီးမော့ဆို - ဖရူဆို - ဘောလခဲ လမ်းမကြီးအား အသုံးပြု သွားလာခြင်းကိုလည်း မလုပ်ကြရန် ကရင်နီပြည် တပ်ပေါင်းစုံ စစ်ဦးစီး အဖွဲ့နှင် KNDF တို့က အသိပေး ထုတ်ပြန်ထားသည်။

ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမည်ကြေညာထားသော မြို့နယ်များတွင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်

ဖရူဆိုသို့ စစ်ကြောင်းထိုးလာသော စစ်ကော်မရှင်တပ်များ တိုက်ခိုက်ခံနေရ သတင်းနှင့် မီဒီယာ ကွန်ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ ၂၇ ရက်။ ကရင်နီပြည်၊ ဖရူဆိုမြို့နယ်ထဲသို့ စစ်ကြောင်းထိုးလာနေသည့် စစ်ကော်မရှင်တပ် တိုက်ခိုက်ခံရပြီး ထိခိုက် သေဆုံးမှုများ ရှိနေသည်။ ကရင်နီ တော်လှန်ရေး ပူးပေါင်းအဖွဲ့က စစ်ကော်မရှင် စစ်ကြောင်းကို ဟန့်တား တိုက်ခိုက်နေသဖြင့် မြေပြင်တွင် နှစ်ဖက်ကြား တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်နေသည်ဟု မြေပြင် သတင်းအရင်းအမြစ်က ပြောသည်။ ကရင်နီ တော်လှန်ရေး ပူးပေါင်းအဖွဲ့ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက “သူတို့ ‘ကဒါးလား’ အထိတော့ ရောက်ပြီပေါ့နော်။ မနေ့က စဖြစ်တယ်။ တိုက်ပွဲတွေတော့ တောက်လျှောက် ဆက်ပြီးတော့ ဖြစ်နေသေးတယ်ပေါ့နော်” ဟု ပြော သည်။ နှစ်ဖက်ကြား တိုက်ပွဲမှာ ဩဂုတ်လ ၂၅ ရက်နေ့က စဖြစ်ခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။ ဩဂုတ်လ ၂၅ ရက်နေ့က တိုက်ခိုက်ခံရမှုထဲ စစ်သား ၃ ဦး သေဆုံးခဲ့သည့်အပြင် ၆ ဦး ထိမှန် ဒဏ်ရာ ရခဲ့သည်ဟု ကရင်နီ တော်လှန်ရေး ပူးပေါင်းတပ်ဘက်က ပြောသည်။ ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်ဘက်မှ ထိုးစစ်ဆင်လာသည့် အင်အားရာဂဏန်းပါရှိသော စစ်ကြောင်းသည် လက်ရှိတွင် ဖရူဆို မြို့မှ ၈ မိုင်ခန့် အကွာတွင်ရှိသော ထီးသော်ကူးနှင့် ကဒါးလားကျေးရွာထဲ၌ ဝင်ရောက်နေရာယူထားပြီး စစ်ရေး ဆက်လက်တင်းမာနေသည်ဟု ဆိုသည်။ ထို့အပြင် ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်ထဲ၌လည်း တိုက်ပွဲများ ဆက်လက်ပြင်းထန်နေပြီး စစ်ကော်မရှင်တပ်၏ ဒရုန်းနှစ်စီး ကို ကရင်နီ ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့ဘက်က ဖျက်ဆီးနိုင်ခဲ့သည်။ ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်မှ ဖရူဆိုမြို့နယ်ဘက်ကို ပြည်ထောင်စု လမ်းမကြီးအတိုင်း စစ်ကော်မရှင်တပ်က စစ်ကြောင်း ထိုးနေခြင်း ဖြစ်သည်။ ကရင်နီ တော်လှန်ရေး တပ်ဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးက “တိုက်ပွဲက ဆက်တိုက်ဖြစ်တော့ ချေမှုန်းရေးတက်တဲ့ အချိန် သူ့တို့ ဘက်က ထိခိုက်ကျဆုံးမှု နည်းနည်းရှိတယ်ပေါ့နော်။ လောလောဆယ် ကဒါးလား၊ ထီးသော်ကူး အထိတော့ သူတို့ နေရာယူထားတယ်ပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။ စစ်ကော်မရှင်တပ်ဘက်က သေဆုံးဒဏ်ရာရသူများကို ဆိုင်ကယ်ဖြင့် လာရောက်သယ်ဆောင်ကာ ဒီးမော့ဆိုမြို့ ဘက်သို့ ပြန်လည်ပို့ဆောင်ခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။ ဩဂုတ်လ ၂၅ ရက်နေ့တွင် ဖရူဆိုအခြေစိုက် စစ်ကော်မရှင် တပ်စခန်းသည် ပြည်သူများ အစုလိုက်အပြုံလိုက် မီးရှို့သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရသော ဖရူဆိုအနောက်ခြမ်းရှိ မိုဆိုကျေးရွာအနီးထဲ နေရာအထိ စစ်ကြောင်းထိုးလာခဲ့သည်ဟု ဒေသခံများက ပြောသည်။ ဖရူဆိုမြို့နယ်တွင် စစ်ကော်မရှင်တပ် လက်အောက်ခံ အမှတ် (၁၄) တန်းမြင့် စစ်ရေးလေ့ကျင့်ရေးကျောင်း အပြင် ခမရ - ၄၂၈၊ ခမရ - ၅၃၁ တို့ အခြေချ တပ်စွဲထားသည်။ ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်ဘက်မှ ထွက်လာသော အဆိုပါ စစ်ကြောင်းသည် ဆက်လက် စစ်ကြောင်းထိုးရန် ပြင်ဆင်နေပြီး ဘောလခဲ အထိ စစ်ကြောင်းထိုးနိုင်သည်ဟု စစ်ရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများက ပြောသည်။ Photo - CJ ဖရူဆိုမြို့အတွင်း ဝင်ရောက်စစ်ကြောင်းထိုးနေသည့် စစ်ကောင်စီတပ်သားများ (ပုံဟောင်း )

ဖရူဆိုသို့ စစ်ကြောင်းထိုးလာသော စစ်ကော်မရှင်တပ်များ တိုက်ခိုက်ခံနေရ

တောင်ကြီး-လွိုင်ကော်လမ်းတွင် ကရင်နီ မှတ်ပုံတင် ကိုင်ဆောင်သူများကို ဖမ်းမိန့်ထုတ်ထား သတင်းနှင့် မီဒီယာ ကွန်ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၂၄ ရက်။ ကရင်နီမှတ်ပုံတင် (ကယားပြည်နယ် မှတ်ပုံတင် ၂/ ) ကိုင်ဆောင်သူများကို စစ်ဆေးရေး ဂိတ်များ၌ ဖမ်းမိန့် ထုတ်ထားသည် အုပ်ချုပ်ရေးပိုင်းနှင့် နီးစပ်သူများက ပြောသည်။ ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်း၊ တောင်ကြီး - လွိုင်ကော် လမ်းမကြီး တစ်လျှောက်နှင့် ကရင်နီပြည်ရှိ စစ်ကောင်စီ လက် အောက်ခံ စစ်ဆေးရေး ဂိတ်များတွင် ကရင်နီ မှတ်ပုံတင် ကိုင်ဆောင်ထားသူများကို ဖမ်းမိန့် ထုတ်ထားသည် ဟု ထွေအုပ်နှင့် နီးစပ်သူများက ပြောသည်။ ပုဒ်မ ၅၀ - ည ဖြင့် ဖမ်းမိန့် ထုတ်ထားသည့် ကရင်နီ မှတ်ပုံတင် ကိုင်ဆောင်သူ အယောက် ၆၀၀ ကျော် အား တောင်ကြီး - လွိုင်ကော် လမ်းမကြီး တစ်လျှောက်ရှိ စစ်ဆေးရေးဂိတ်ပေါင်း ၂၀ ကျော်နှင့် ကရင်နီပြည် တွင်းရှိ ဒီးမော့ဆို - မော်ချီး - ထူးချောင်းလမ်း၊ လွိုင်ကော် - မော်ချီးလမ်း စသည့် ဂိတ်များတွင် စစ်ဆေး ဖမ်းဆီး ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။ ကရင်နီပြည်အတွင်း တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များနှင့် CDM ထောက်ပံ့ရေး လုပ်ဆောင်နေသူ တစ်ဦးက “သူတို့ ထုတ် ထားတဲ့ ဥပဒေပုဒ်မနဲ့ ညှိလို့ ခေါ်စစ်တယ် ပြောတာပဲ။ တချို့ကတော့ ဘာမှန်းမသိ ပါသွားတယ်။ ကိုယ့်ရဲ့ K-Pay နဲ့ ဘယ်သူက ပိုက်ဆံပို့ထားလဲ ဘယ်သူမှ မသိနိုင်ဘူးလေ။ တချို့လည်း ငွေခဏ လွှဲပေးပါဦးလို့ အကူအညီ တောင်းတာတွေက ခဏခဏကြုံရတယ်။ အခု သူတို့ လုပ်တာနဲ့ ဘယ်သူမှ မသွားရဲတော့ဘူး” ဟု ပြောသည်။ လက်ရှိ တော်လှန်ရေး၌ ပါဝင်လှုပ်ရှားနေသူများနှင့် ယခင် ထောက်ပံ့ရေးနှင့် ပို့ဆောင်ရေး လုပ်ဆောင်ခဲ့ဖူးသူများ အား တက်ပလက် (Tablet) ဖြင့် စစ်ဆေးနေခြင်း ဖြစ်ပြီး အများစုမှာ KBZ Pay ငွေလွှဲမှုများဖြင့် ဖမ်းဆီးခံနေကြ ရသည်ဟု ဆိုသည်။ ယခု ဇူလိုင်လ တတိယပတ်အတွင်း ဘော်လခဲမြို့နယ်၊ မော်ချီးမြို့မှ ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်သို့ နေရပ်ပြန်လာသည့် စစ်ဘေးရှောင် အယောက် ၃၀ ကျော်အား စစ်ဆေးမည်ဟု ဆိုကာ လွိုင်ကော်မြို့ရှိ ဒေသကွပ်ကဲမှု စစ်ဌာချုပ် (ဒကစ) သို့ ဖမ်းဆီး ခေါ်ဆောင်သွားပြီး ဇူလိုင်လ ၂၃ ရက်နေ့ အထိ အဆက်အသွယ် မရသေးဘူးဟု ဆိုသည်။ မော်ချီးမြို့ရှိ ဖမ်းဆီးခံရသူများနှင့် နီးစပ်သူ တစ်ဦးက “မော်ချီးမှာ လေကြောင်းကြဲလို့ အိမ်ပြန်ကြတာပါ။ အကုန် လုံး ခဲလုပ်သားတွေပါ။ ဆက်နေတော့လည်း လေယာဉ်ကြောင့် သေမယ်။ ရှောင်ရင်လည်း ဖမ်းတယ်ဆို တော့ အားလုံး ဘယ်မှမသွားရဲအောင် ဖြစ်နေပါတယ်” ဟု ပြောသည်။ ယခု ဖမ်းဆီးနေမှုများမှာ တော်လှန်ရေး၌ လှုပ်ရှားသူများသာ အကြုံးဝင်သည်ဟု ဆိုသော်လည်း ပုဒ်မ ၅၀ - ည အရ စားသောက်ကုန် သယ်ဆောင်သူများကိုပါ စစ်ဆေးနေသဖြင့် ဒေသတွင်း လုပ်ငန်းရှင်အချို့လည်း စိုးရိမ်နေ ကြသည်။ စစ်ကောင်စီက ရွေးကောက်ပွဲ အမြန်ဆုံး ကျင်းပနိုင်ရေးအတွက် ထိုးစစ်များ အကြီးအကျယ် လုပ်နေသည့်အပြင် စစ်ဘေးရှောင် စခန်းများရှိ လွိုင်ကော်၊ ဖယ်ခုံ၊ မိုးဗြဲ ဒေသခံများအား ဖိအားပေး နေရပ်ပြန်ခိုင်းနေပြီး မပြန်ပါက ဗုံးကြဲမည်ဟုလည်း လူမှုကွန်ရက် စာမျာက်နှာများ၌ ၎င်းတို့ကို ထောက်ခံသည့် အုပ်စုများက ခြိမ်းခြောက် နေကြ သည်။

တောင်ကြီး-လွိုင်ကော်လမ်းတွင် ကရင်နီ မှတ်ပုံတင် ကိုင်ဆောင်သူများကို ဖမ်းမိန့်ထုတ်ထား

မိုးဗြဲ-လွိုင်ကော်လမ်း လုံခြုံမှု မရှိသေးဟု တော်လှန်ရေး တပ်ဖွဲ့များက ပြော သတင်းနှင့် မီဒီယာ ကွန်ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၁၉ ရက်။ ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်းနှင့် ကရင်နီပြည်ကို ဆက်သွယ်ထားသည့် ပင်လောင်း - မိုးဗြဲ - ဖယ်ခုံ - လွိုင်ကော် လမ်း မကြီးအား အသုံးပြုရန်အတွက် ရာနှုန်းပြည့် လုံခြုံမှု မရှိသေးဟု မြေပြင်တော်လှန်ရေး တပ်ဖွဲ့ဝင်များက ပြော သည်။ အဆိုပါ လမ်းမကြီးအား စစ်ကောင်စီတပ်က အသုံးပြုနိုင်ပြီဟု ဇူလိုင်လ ၁၁ ရက်နေ့၌ ကြေညာထားသော်လည်း လမ်းမကြီးတစ်ဝိုက်တွင် တိုက်ပွဲဆက်လက် ဖြစ်ပွားနေဆဲဟု ဆိုသည်။ မိုးဗြဲမြို့အနီး၌ စစ်ရေးလှုပ်ရှားနေသည့် မြေပြင်တပ်ဖွဲ့ဝင် တစ်ဦးက “သူတို့ဖက်ကတော့ ကြေညာထားပေမယ့် တိုက်ပွဲ ဖြစ်နေတုန်းပဲ။ ဝါရီကောခူလည်း ကျနော်တို့ ပေးလိုက်ရပြီ။ သူတို့ စစ်ကြောင်းက လွိုင်ကော်နား ရောက်တော့မယ်။ သွားလာနေကြတာတွေက သူတို့ ထောက်ခံတဲ့ အုပ်စုလောက်ပါပဲ။ ကျနော်တို့ကတော့ တား တာပေါ့နော်။ မဖြစ်မနေ လမ်းပွင့်လို့ သွားမယ်ဆိုလည်း သတိတော့ထားကြပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။ စစ်ကောင်စီတပ်က ဝါရီကောခူ၊ ဆောင်ကန်း၊ ထီရိ၊ ကုန်းသာ၊ ကယန်းသာယာ၊ ကယန်းကြခူ၊ မြေနီကုန်း စသည့် ကျေးရွာများအား ထိန်းချုပ်ထားနိုင်ပြီဖြစ်ပြီး လက်ရှိတွင် လွိုင်ကော်မြို့အထိ နယ်မြေရှင်းလင်းရေး လုပ်ဆောင် နေသည်ဟု ဆိုသည်။ လတ်တလော ခရီးသည်ကားများ ပြေးဆွဲခြင်း မရှိသေးသော်လည်း ကုန်ကားအချို့မှာ လွိုင်ကော်မြို့သို့ စတင် ဝင်ရောက်နေဟု ဆိုသည်။ ထို့အပြင် ယာဉ်မောင်းအချို့အား စစ်ကောင်စီက ဖိအားပေး သွားလာခိုင်းနေသည်ဟုလည်း မြေပြင် သတင်း အရင်းအမြစ်များက ဆိုသည်။ မိုးဗြဲမြို့တွင် နေထိုင်သူ အမျိုးသမီးတစ်ဦးက “ပြည်ထောင်စု လမ်းမကြီး ပွင့်သွားရင် နည်းနည်းတော့ အသက် ရှူချောင် မလားပေါ့နော်။ ကုန်ဈေးနှုန်းလည်း တအားတက်တယ်လေ။ လမ်းပွင့်ပြီး တော်လှန်ရေး အောင်တာ မျိုး ဆိုရင် တော့ ပိုကောင်းတာပေါ့။ ကျမတို့လည်း နည်းနည်း အခြေနေငြိမ်မှပဲ သွားမယ်လို့ စိတ်ကူးထားတာ ပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။ မိုးဗြဲ - လွိုင်ကော် လမ်းမကြီးအား စစ်ကောင်စီ ရရှိပါက ပိတ်ဆို့ခံထားရသည့် ဒီးမော့ဆို၊ ဖရူဆို၊ ဘောလခဲ စသည့် မြို့နယ်များမှ စစ်ကောင်စီ တပ်ရင်းများ အတွက် ရိက္ခာပို့ လမ်းကြောင်း ပွင့်လာနိုင်ပြီး ရွေးကောက်ပွဲ အမြန်ဆုံး ဖော်ဆောင်လာသည်ဟု မြေပြင်တပ်ဖွဲ့ဝင်များက သုံးသပ်နေကြသည်။ မိုးဗြဲမြို့အား စစ်ကောင်စီထံသို့ လက်လွှတ်လိုက်ရသော်လည်း တဖက်တွင် ဖားဆောင်းမြို့အား ခြေလျင်တပ်ရင်း (ခမရ - ၁၃၅) အား တော်လှန်ရေး အင်အားစုများက အပြင်းအထန် ထိုးစစ်ဆင်နေပြီး မြို့ရရှိရန်အတွက် နီးစပ် လာပြီဟု ဆိုသည်။

မိုးဗြဲ-လွိုင်ကော်လမ်း လုံခြုံမှု မရှိသေးဟု တော်လှန်ရေး တပ်ဖွဲ့များက ပြော

ယခု နှစ်အတွင်း ကရင်နီတွင် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အရပ်သား ၃၃ ဦး သေဆုံး သတင်းနှင့် မီဒီယာ ကွန်ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၁၁ ရက်။ ကရင်နီပြည်တွင် စစ်ကောင်စီ၏ လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ၆ လကျော်အတွင်း အရပ်သား ပြည်သူ ၃၃ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိသူ ၉၄ ဦး ရှိခဲ့သည်ဟု ကရင်နီပြည် ကြားကာလ အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ (IEC) က ပြောသည်။ ကရင်နီပြည်နယ် အတွင်း ယခုနှစ် ဇန္နဝါရီလမှ ဇူလိုင်လ ၉ ရက်နေ့အထိ လေကြောင်းမှ ဗုံးကြဲ တိုက်ခိုက်ခံရမှု များကြောင့် သေဆုံးခဲ့သည့် အရပ်သားပြည်သူ ၃၃ ဦးအထဲတွင် ကလေးသူငယ် ၂ ဦး၊ အမျိုးသမီး ၉ ဦး၊ အမျိုးသား ၁၅ ဦး နှင့် အချက်အလက် အတိအကျ မသိရသူ ၇ ဦး တို့ ဖြစ်သည်။ ကရင်နီပြည် ကြားကာလ အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ (IEC) အတွင်းရေးမှုး ၂ ဦးဗညားက “လေကြောင်းရန် တိုက် ခိုက်မှုက ကျနော်တို့ ကရင်နီပြည်မှာ ခဏခဏဖြစ်တယ်။ နေရာတိုင်းနီးပါးမှာ ဖြစ်တယ်ပေါ့နော်။ ပြည်သူ လူထုကလည်း အနည်းနဲ့ အများကတော့ ဒီအပေါ်မှာ သတိဝိရိယရှိကြတယ်။ လိုအပ်တဲ့ ဗုံးခိုကျင်းတွေကလည်း တချို့ မြို့နယ်အလိုက် ဒေသအလိုက် သူတို့ဟာ ရှိတယ်ပေါ့နော်။ သို့ပေမဲ့လည်း ညကြီးညနက်မှာ လာကြဲတာ ရှိသလို တစ်ခါတစ်လေကလည်း လုံးဝ မထင်မှတ်ထားတဲ့ အချိန်မှာပေါ့နော်။ ကျနော်တို့ကလည်း လေကြောင်း ရန် ကြိုတင်အသိပေး၊ ကြိုတင်ကာကွယ်တဲ့ စနစ်ကလည်း အရမ်း အားနည်းတယ်ပေါ့နော်။ အားနည်းတဲ့ အတွက်ကြောင့်မို့လို့ အားလုံးကို အသိမပေးနိုင်တာလည်း စိတ်မကောင်း ဖြစ်ရတယ်ပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။ ၆ လကျော်ကာလ အတွင်း လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ကလေးသူငယ် ၁၃ ဦး၊ အမျိုးသမီး ၁၀ ဦး၊ အမျိုးသား ၁၆ ဦး နှင့် အချက် အလက် အတိအကျ မသိရသူ ၅၅ ဦး စုစုပေါင်း ၉၄ ဦးတို့ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခဲ့ သည်။ စစ်ကောင်စီက စစ်ရေးပစ်မှတ် အရပ်သားပစ်မှတ် မခွဲခြားဘဲ ကရင်နီပြည်အတွင်း လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုများ ပိုမို၍ လုပ်လာနေသောကြောင့် အရပ်သားပြည်သူများ အတွက် စစ်မဲ့ဇုန် (Safe zone) သတ်မှတ်ဆောင်ရွက် ပေးရန် နိုင်ငံတကာကို ဦးဗညားက ယခုကဲ့သို့ တောင်းဆိုထားသည်။ “ပြည်သူလူထုတွေ နေထိုင်တဲ့အရပ်မှာ ဗုံးကြဲတာတွေ တိုက်ခိုက်မှုတွေ မလုပ်ဖို့အတွက် အဲ့ဒီနေရာတွေကို Safe Zone (စစ်မဲ့ဇုန်) တွေ No Fly Zone (လေယာဉ်မပျံသန်းရဇုန်) တွေကို အတတ်နိုင်ဆုံး ထူထောင်ပြီးတော့မှ လူထုရဲ့ အသက် အိုးအိမ် စည်းစိမ်ကို ကာကွယ်ဖို့ အတွက် နိုင်ငံတကာရဲ့ ဖိအားပေါ့နော် နိုင်ငံတကာရဲ့ အကူအညီ လိုအပ်တယ်ပေါ့နော်။” ထို့အတူ လက်နက်ကြီး ပစ်ခတ်ခြင်း၊ ဒရုန်းဖြင့် ဗုံးကြဲခြင်း၊ ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်ခြင်း၊ မိုင်းနင်းမိခြင်းတို့ကြောင့် လည်း ၆ လကျော်အတွင်း ကလေးသူငယ် ၆ ဦး၊ အမျိုးသမီး ၃ ဦး၊ အမျိုးသား ၁၈ ဦး နှင့် အချက်အလက် အတိအကျ မသိရသူ ၂ ဦးတို့ စုစုပေါင်း ၂၉ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး အရပ်သားပြည်သူ ၁၁၄ ဦးတို့ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ သည်။ ကရင်နီပြည်အတွင်း၌ စစ်ကောင်စီတပ်က အရပ်သား ပြည်သူများအား ပစ်မှတ်ထားပြီး စစ်ရာဇဝတ်မှု ကျူးလွန် နေသည် သာမက ပြည်သူ့နေအိမ်များကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးခြင်း၊ ကုန်စည်စီးဆင်းမှုများ ပြတ်တောက်စေရန် ယာဉ် လမ်းကြောင်းများ ပိတ်ဆို့ခြင်းနှင့် ပြည်သူများနေထိုင်ရာ ဒေသများသို့ စစ်ဆင်ရေး အကြိမ်ကြိမ် ပြုလုပ်ခြင်း စသည့် လူ့အခွင့်အရေးချိုး ဖောက်မှုများကို ကျူးလွန်နေဟု (IEC) က ဇူလိုင်လ ၉ ရက်နေ့ ထုတ်ပြန်ချက်ထဲတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ယခု နှစ်အတွင်း ကရင်နီတွင် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အရပ်သား ၃၃ ဦး သေဆုံး

ဝါရှင်တန် စစ်ရှောင်စခန်း အရေးပေါ် အကူအညီလိုအပ် သတင်းနှင့် မီဒီယာ ကွန်ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၆ ရက်။ ကရင်နီပြည်၊ ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ် အနောက်ဘက်ခြမ်းရှိ ဝါရှင်တန် စစ်‌ဘေးရှောင် စခန်းအတွက် အရေးပေါ် အကူအညီများ လိုအပ်နေသည်ဟု စစ်ဘေးရှောင် ကော်မတီ တာဝန်ရှိသူက ပြောသည်။ ဝါရှင်တန်စစ်ဘေးရှောင်စခန်းတွင်၂၀၂၅ ဇန်နဝါရီလမှ ဇွန်လအထိ အလှူရှင်များ ရောက်လာခြင်း မရှိသည့် အတွက် စားနပ်ရိက္ခာများ အရေးပေါ် လိုအပ်နေသည်ဟု စစ်ရှောင်ကော်မတီထံမှ သိရသည်။ စစ်ဘေးရှောင် ကော်မတီ တာဝန်ရှိသူက “ဒီနှစ်၂၀၂၅မှာပေါ့နော် အလှူရှင်တွေကတစ်ခါမှ ဝါရှင်တန်ထဲ မရောက် တဲ့ အခါကြတော့ စစ်ရှောင်တွေ တော်တော် ဒုက္ခရောက်တယ်။ အခုက ကုန်ဈေးနှုန်းတွေတက်ပြီး စစ်ရှောင် တွေက အရမ်းဒုက္ခရောက်တယ်။ အစားအသောက်တွေ အရမ်း လိုအပ်နေတာပေါ့နော်။ မိုးကာ မိုးယိုတာက တစ်ဖက်၊ အစားအသောက် အဆင်မပြေတာ တစ်ဖက် စိတ်ဓာတ်တော့ တော်တော်ကျတာ အများကြီးရှိတယ်” ဟု ပြောသည်။ ဝါရှင်တန် စစ်ဘေးရှောင်စခန်းတွင် အိမ်ထောင်စု ၁၁၅ စု၊ လူဦးရေ ၄၇၆ ဦးရှိပြီး လွိုင်ကော်မြို့နယ်တွင်းရှိ ကျေးရွာများမှ စစ်ဘေးရှောင်လာကြသူများဖြစ်သည်ဟု စစ်ရှောင်ကော်မတီ တာဝန်ရှိသူက ပြောသည်။ ၎င်းက “ဒီစစ်ရှောင်က အများအားဖြင့် တစ်လေးလုံးတုန်းက အဖွဲ့က ပိုများတယ်။ အများစုက လွိုင်ကော်ဘက် က ဒေါဥခူ၊ မှိုင်းလုံး၊ ထူဒူငံသ၊ ဘန်ကောက် အဲ့တစ်ကြောက ပေါ့နော်” ဟုပြောသည်။ အဆိုပါ စစ်ဘေးရှောင်များအတွက် အခြေခံ စားနပ်ရိက္ခာများနှင့် မိုးကာများလည်း အရေးပေါ် လိုအပ်နေသည် ဟု ဆိုသည်။ ကရင်နီပြည်တွင် လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး ခက်ခဲမှုနှင့်အတူ စစ်ကောင်စီတပ်၏ စစ်ကြောင်း ထိုးနေမှုများကြောင့် နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲများ ဆက်လက် ဖြစ်ပွားနေပြီး စက်သုံးဆီ အပါအဝင် အခြားကုန်ပစ္စည်းများ တင်သွင်းရန် ခက်ခဲ နေကြသည်။ ထို့ကြောင့် ဒေသတွင်း စက်သုံးဆီ ပြတ်လပ်မှုနှင့်အတူ ကုန်ဈေးနှုန်းများ စျေးနှုန်းမြင့်တက်သည့်အတွက် စစ်ဘေးရှောင်များ အခက်အခဲ ကြုံနေကြရသည်။ ဓါတ်ပုံ - Karenni Humanitarian Team-KHT

ဝါရှင်တန် စစ်ရှောင်စခန်း အရေးပေါ် အကူအညီလိုအပ်

ကရင်နီ စစ်ရှောင်များ အကူအညီလိုအပ် သတင်းနှင့် မီဒီယာ ကွန်ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၁ ရက်။ ကရင်နီပြည်၊ ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ် အနောက်ဘက်ခြမ်းရှိ ထေးကေလျား စစ်‌ဘေးရှောင်စခန်းအတွက် အရေးပေါ် အကူအညီများ လိုအပ်နေသည်ဟု စစ်ဘေးရှောင် ကူညီရေးအဖွဲ့အစည်း တာဝန်ခံများက ပြောသည်။ ထေးကေလျား စစ်ဘေးရှောင်စခန်းတွင် ၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွင်း ဇန္နဝါရီလမှ ယခု ဇွန်လအထိ ဆန် ၁၅ အိတ်သာ ရိက္ခာရရှိထားပြီး လာမည့် ဇူလိုင်အတွက် ရိက္ခာအပါအဝင် ပညာရေးနှင့် အခြားကဏ္ဍများအတွက် အကူအညီ လိုအပ်နေခြင်း ဖြစ်သည်။ Jobs For Kayah (JFK) အဖွဲ့မှ တာဝန်ခံ တစ်ဦးက “လက်ရှိအနေနဲ့တော့ ဆရာမ ထောက်ပံ့ကြေးအနေနဲ့ မရှိဘူး ပေါ့နော်။ သူတို့တွေအနေနဲ့ စစ်ဘေးရှောင် ပြည်သူတွေကနေပြီးတော့ ကျောင်းဝင်ကြေးလေးရယ်၊ လစဉ်ကြေး လေးရယ် ကောက်ခံဖို့ အတွက်တော့ သူတို့အစည်းဝေး တိုင်ပင်ထားကြတယ်။ ဒါပေမယ့် မလုံလောက်ဘူးပေါ့ နော်။ နောက်တစ်ချက်က တခြားအဖွဲ့အစည်းတွေကလည်း ဆရာမထောက်ပံ့ကြေး ပေးဖို့ကိစ္စလည်း သေသေ ချာချာ တိတိကျကျ စနစ်တကျ ချထားတာမျိုး မရှိသေးဘူးပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။ အဆိုပါ စခန်းရှိ ကိုယ်ထူကိုယ်ထ စာသင်ကျောင်းတွင်လည်း ဆရာ ၂ ဦးနှင့် ဆရာမ ၁၀ ဦးရှိပြီး ၎င်းတို့အတွက် စာသင်ဆောင်၊ သင်ထောက်ကူပစ္စည်း၊ စာရေးကိရိယာနှင့် ထောက်ပံ့ကြေးများလည်း လိုအပ်လျက်ရှိသည်ဟု ဆိုသည်။ ထို့အပြင် စခန်းသို့ သွားလာရင်တွင်လည်း ၄၅ မိနစ်ခန့် လမ်းလျှောက်ရသည့်အပြင် ကားဖြင့်လည်း ၂ နာရီခန့် သွားလာရပြီး သဖြင့် စက်သုံးဆီ အကူအညီလည်း လိုအပ်သည်ဟု အကူအညီပေးနေသူ တစ်ဦးက ဆက် ပြော သည်။ “ကျနော်တို့ ပြည်နယ်မှာ စက်သုံးဆီ ပြတ်တောက်တဲ့ အပြင်ကို ရောက်လာရင်လည်း အနည်းကျဉ်းတော့ ရောက်လာတာပေါ့။ ဒါပေမယ့် ဆီကတော့ အဆမတန်ကြေးမြင့်နေတယ်ပေါ့နော်။ ၅ ဂါလံတစ်ပုံးကို တစ်သိန်း ကျော် တစ်သိန်းခွဲလောက် အထိ ရှိနေပြီပေါ့နော်။ ဆီတစ်ပီပါဆိုရင် ၁၅ သိန်းလောက် ပေါက်နေတယ်ပေါ့နော်။ အဲ့ဒါ ကြောင့်မို့ ကျနော်တို့ အကူအညီလုပ်ရမှာလည်း တော်တော်လေး အခက်အခဲ ဖြစ်တယ်ပေါ့နော်။ တခြား ကဏ္ဍတွေလည်း အများကြီး အခက်အခဲဖြစ်တယ်ပေါ့။ ကျနော်တို့ဆို ဥပမာ စစ်ဘေးရှောင်တွေကို ရိက္ခာ သွား ပို့တာပဲ ဖြစ်ဖြစ် ကွင်းဆင်းတာပဲ ဖြစ်ဖြစ် သွားဖို့တောင်မှ ဆီကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ တော်တော်လေး စဉ်း စားနေရတဲ့ အနေအထား ဖြစ်တယ်ပေါ့နော်။” လက်ရှိ စခန်းလူဦးရေ စာရင်းအရ အိမ်ထောင်စု ၁၂၆ စု၊ လူဦးရေ ၅၆၃ ဦး ရှိပြီး သက်ကြီးရွယ်အို၊ နာတာရှည် ရောဂါသည်နှင့် မသန်စွမ်းများလည်း ပါဝင်သဖြင့် ဆေးဝါး အကူအညီများလည်း လိုအပ်နေကြသည်ဟု ဆိုကြ သည်။ ထေးကေလျားစခန်းရှိ စစ်ဘေးရှောင်များမှာ လွိုင်ကော်မြို့ပေါ်ရပ်ကွက်၊ လွိုင်ကော်မြို့နယ်တွင်းရှိ ကျေးရွာများ နှင့် လက်ရှိ တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေသည့် မိုးဗြဲမြို့ အရှေ့ဘက်ကမ်းရှိ ကျေးရွာများမှ စစ်ရှောင်လာကြသူများ ဖြစ် သည်။ အများစုမှာ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၁ ရက်နေ့၌ စတင်ခဲ့သည့် တစ်လေးလုံး စစ်ဆင်ရေး ကာလများ ကတည်း က လာရောက်ခိုလှုံကြသည်ဟု စစ်ဘေးရှောင် ကူညီရေး တာဝန်ခံများက ပြောသည်။

ကရင်နီ စစ်ရှောင်များ အကူအညီလိုအပ်

သောကြာနေ့ည ရုပ်သံသတင်း (၁၀-၁၀-၂၅)

သောကြာနေ့ည ရုပ်သံသတင်း (၁၀-၁၀-၂၅)

ဒီကနေ့ အစီအစဉ်ထဲမှာတော့ … မိုးမိတ်မှာ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့လို့ ကလေးတွေ အပါအဝင် အရပ်သားတွေ အသက်ဆုံးရှုံးခဲ့ရပါတယ်။ မွန်နဲ့ တနင်္သာရီမှာလည်း အရပ်သားတွေ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု ခံရပါတယ်။ ဖားကန့်မှာ စစ်ကော်မရှင်က ဘာကြောင့် ညမထွက်ရ အမိန့်ထုတ်လိုက်တာပါလဲ

ထိုင်းရောက် အလုပ်သမားတွေအတွက် ပန်းရောင်ကတ် ပြုလုပ်ရမယ့် နေရာတွေက ဘယ်နေရာတွေလဲ၊ ဘယ်လိုလုပ်ရမှာလဲ။ ယူကရိန်းတိုက်ပွဲမှာ လောင်စာ အရင်းအမြစ်တွေကို ဘာလို့ အပြန်အလှန် တိုက်ခိုက်နေကြတာလဲ။ ယူကေက အိန္ဒိယ နိုင်ငံကို အပေါ့စား ဒုံးကျည်တွေ ရောင်းပေးလိုက်ပါတယ်။

ကမ္ဘာကျော် မုဒိမ်းမှုတစ်ခုမှာ အယူခံဝင်တဲ့သူကို တရားရုံးက ဘယ်လို အမိန့်ချမှတ်လိုက်သလဲ … စတာတွေတင်ဆက်ထားပါတယ်။

×Close

News

IDPs Face Severe Medicine Shortages in Paletwa Township — November 7, 2024 3:02 pm
1,000 Displaced Need Urgent Aid in Pinlaung Township, Shan State — October 30, 2024 1:52 pm
Junta-Aligned Pa-O Militia Bans Residents from Leaving Villages — October 29, 2024 2:23 pm

Recent Posts

ပုဏ္ဏားကျွန်း လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အရပ်သား အနည်းဆုံး ၅ ဦး သေဆုံး
အင်းတော် တော်လှန်ရေး အဖွဲ့က အင်းတော်မြို့နယ်တွင် ညမထွက်ရ အမိန့်ထုတ်ပြန်
စစ်ကော်မရှင်က ဝက်လက် အနောက်ခြမ်း ကျေးရွာ ၇ ရွာ မီးရှို့ဖျက်ဆီး
ဗန်းမော်တွင် တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်ဆဲဖြစ်
ဖရူဆို- ဘောလခဲ လမ်းမကြီး ရက်အကန့်အသတ်မရှိ ပိတ်

Archives

Archives

×Close