ကချင် လွတ်လပ်ရေးအဖွဲ့ KIO/KIA – Network Media Group

ပင်မစာမျက်နှာ
သတင်း
ဓါတ်ပုံများ
ဗွီဒီယို
ထုတ်ပြန်ကြေညာချက်
English News
NMG အကြောင်း
Contact

Home
Tag Archive

Tag: ကချင် လွတ်လပ်ရေးအဖွဲ့ KIO/KIA

ဖားကန့်တိုက်ပွဲအတွင်း ကလေးအပါအဝင် အရပ်သား ၃ ဦး သေဆုံး သတင်းနှင့် မီဒီယာ ကွန်ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ ၄ ရက်။ ကချင်ပြည်၊ ဖားကန့်မြို့နယ်ထဲ စစ်ကော်မရှင်တပ်နှင့် ကချင်လွတ်လပ်ရေး တပ်မတော် KIA ပူးပေါင်းအဖွဲ့တို့ အကြား တိုက်ပွဲများ ဆက်တိုပ်ဖြစ်နေပြီး အရပ်သား ထိမှန်သေဆုံးမှုများ ရှိနေသည်ဟု ဒေသခံများက ပြောသည်။ ဩဂုတ်လဆန်းမှာ ဩဂုတ်လ ၄ ရက်နေ့အထိ တိုက်ပွဲများ ဆက်တိုက် ဖြစ်နေသည်ဟု ဖားကန့်ဒေသခံများက ပြောသည်။ ဩဂုတ်လ ၃ ရက်နေ့နှင့် ၄ ရက်နေ့ နှစ်ရက်တာ တိုက်ပွဲအတွင်း ကလေးတစ်ယောက် အပါအဝင် အရပ်သား ၃ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး ၁၀ ဦးထက်မနည်း ထိမှန်ဒဏ်ရာ ရခဲ့သည်ဟု ဖားကန့်ဒေသခံများက ပြောသည်။ ဖားကန့်ဒေသခံ အမျိုးသားတစ်ဦးက “ဗျူဟာကုန်းဘက်နေ လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ပစ်တာ။ အဲ့ဒီ လက်နက်ကြီး က မျောက်ဖြူမော်ရွာကို ကျပြီး အရပ်သားနဲ့ ကလေးသုံးနှစ်အရွယ်ကလေး လက်နက်ကြီးကျည် ထိပြီးသေ သွားတာဗျ။ လူကြီးလည်း တစ်ယောက်သေတယ်။ ဒဏ်ရာရတာက ၇ ယောက်ရှိတယ်။ ၃ ရက်နေ့တုန်းက တစ်ယောက် လက်နက်ကြီးထိပြီး သေတယ်။ သုံးယောက်ဒဏ်ရာရတယ်” ဟု ပြောသည်။ ကချင်လွတ်လပ်ရေး တပ်မတော် KIA နှင့် KPDF ပူးပေါင်းတပ်က ရှရော်ခကျေးရွာရှိ ညောင်ပင်ကုန်းနေရာကို ပြန်လည်ရရှိရေး ထိုးစစ်ဆင်နေပြီး နှစ်ဖက်ကြား တိုက်ပွဲများ ဆက်ဖြစ်နေသည်ဟု ဆိုသည်။ လက်နက်ကြီး လက်နက်ငယ် ပစ်ခတ်မှုများ ဆက်တိုက် ရှိနေပြီး စစ်တပ်က ပစ်လိုက်တဲ့ လက်နက်ကြီးကျည် များမှာ အရပ်သား ပြည်သူများ နေထိုင်သည့်ဘက်ကို ကျရောက်ပေါက်ကွဲမှုများ ဆက်တိုက်ဖြစ်နေသည်ဟု ဆိုကြသည်။ ဩဂုတ်လ ၄ ရက်နေ့မှာတော့ မျောက်ဖြူကျေးရွာက အသက် ၃ နှစ်အရွယ် ကလေးတစ်ဦးနှင့် အသက် ၃၅ နှစ်အရွယ် အမျိုးသားတစ်ဦး ထိမှန်သေဆုံးခဲ့ပြီး ဩဂုတ်လ ၃ ရက်နေ့တွင်မူ ရှရော်ခကျေးရွာမှ အမျိုးသား တစ်ဦး ထိမှန်သေဆုံးခဲ့သေးသည်။ အလားတူ ဆန်းကြွယ်ကျေးရွာတွင်လည်း လက်နက်ကြီးကျရောက် ပေါက်ကွဲခဲ့ခြင်းကြောင့် အသက် ၈၀ ကျော်အရွယ် အဘွားတစ်ဦးအပါအဝင် အရပ်သား ၄ ဦး ထိမှန်ဒဏ်ရာ ရခဲ့သည်ဟု ဖားကန့်မြို့ခံများက ပြော သည်။ စစ်ကော်မရှင်တပ်သည် ပြီးခဲ့သည့် ဧပြီလကတည်းက ဖားကန့်ဒေသထဲသို့ အင်အားအလုံးအရင်းဖြင့် စစ်ကြောင်းများ ခွဲကာ ဝင်ရောက်လာပြီး ဖားကန့်မြို့ကို ပြန်လည်ထိန်းချုပ်နိုင်ရေး ကြိုးပမ်းနေခြင်း ဖြစ်သည်။ မြေပြင်ရှိ စစ်ကော်မရှင် စစ်ကြောင်းအား ဖားကန့်ဗျူဟာကုန်းမှ လက်နက်ကြီး ပစ်ကူမှုများအပြင် လေကြောင်း မှပါ ဗုံးကြဲကာ စစ်ကူပေးနေသည်ဟု ဒေသခံများက ပြောသည်။

ဖားကန့်တိုက်ပွဲအတွင်း ကလေးအပါအဝင် အရပ်သား ၃ ဦး သေဆုံး

ဧရာဝတီ အဆန် သင်္ဘောများ ရွှေကူမြို့နယ် ရောက်ရှိ၊ တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွား သတင်းနှင့် မီဒီယာ ကွန်ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၂၉ ရက်။ ဧရာဝတီမြစ်ကြောင်းအတိုင်း ဆန်တက်နေသည့် စစ်သင်္ဘော ရေယာဉ်တန်း ကချင်ပြည်၊ ရွှေကူမြို့နယ်ထဲ ရောက်ချိန်တွင် ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော် KIA ပူးပေါင်းအဖွဲ့နှင့် ထိတွေ့တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ အဆိုပါ စစ်ရေယာဉ်တန်းမှာ ရွှေကူမြို့နယ်ထဲ ရောက်ပြီး နောက်နေ့တွင် KIA ပူးပေါင်းတပ်နှင့် ထိတွေ့တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်ဟု စစ်ရေး သတင်းအရင်းအမြစ်များက ပြောသည်။ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင် တစ်ဦးက “သူတို့ရွှေကူကနေ အဲ့ဒီပတ်ဝန်းကျင် တစ်ဝိုက်က ရွာတွေကို စစ်ကြောင်း ထွက်တယ်။ ထိတွေ့တိုက်ပွဲ အနည်းငယ် ရှိတယ်ပေါ့နော်။ ရွှေကူ ငဘတ်ဝမှာ သူတို့ စစ်ကြောင်းထွက်လို့ KIA ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့တွေနဲ့ ထိတွေ့တိုက်ပွဲရှိတယ်” ဟု ပြောသည်။ မန္တလေးမြို့၊ ဂေါဝန်ဆိပ်ကမ်းမှ ဆန်တက်လာသည့် စစ်သင်္ဘောအစီး ၂၀ ကျော်မှ စစ်သင်္ဘော ၁၂ စီးသည် ဇူလိုင် လ ၂၆ ရက်နေ့၊ ညပိုင်းတွင် ရွှေကူမြို့သို့ ရောက်ရှိလာပြီး ဇူလိုင်လ ၂၉ ရက်နေ့အထိ ကျောက်ချထားသည် ဟု ဆိုသည်။ ဇူလိုင် ၂၇ ရက်နေ့တွင် စစ်သင်္ဘောအချို့မှာ အထက်သို့ ဆန်တက်ရန် ကြိုးစားလာပြီး မြေပြင်စစ်ကြောင်းကပါ တစ်ပြိုင်နက်တည်း ရွှေကူမြို့၊ မြစ်ကမ်းဘေးရှိ ကျေးရွာများထဲသို့ စစ်ကြောင်းထိုးလာခြင်းကြောင့် နှစ်ဖက် ထိတွေ့တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ တာဝန်ရှိသူက ပြောသည်။ စစ်ကောင်စီတပ်၏ မြေပြင်စစ်ကြောင်းသည် အင်အား ၄၀ ကျော်ရှိပြီး ငဘတ်ဝကျေးရွာတွင်တိုက်ပွဲဖြစ်ခဲ့သလို ဧရာဝတီမြစ်တစ်ဖက်ကမ်းရေလဲ၊ မိုးစစ်ကျေးရွာများတစ်ဝှိုက်တွင်လည်း စစ်ကြောင်းထိုးလာသည်ဟု ကာကွယ် ရေး တပ်ဖွဲ့ဝင်များကဆိုသည်။ ကသာမြို့မှ စစ်သင်္ဘောများ ဆန်တက်လာချိန် မိုးတားလေးတိုက်နယ်နှင့် ရွှေကူမြို့အကြားတွင် တော်လှန်ရေး အင်အားစုဘက်မှ အဆိုပါ စစ်သင်္ဘောများကို ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စစ်သင်္ဘော အသေး တစ်စီး ထိမှန် ပျက်စီး ခဲ့သေးသည်။ ထို့အပြင် စစ်သင်္ဘောပေါ်မှလည်း လက်နက်ကြီးများဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့ပြီး လေကြောင်းမှ တစ်ဆင့် ဂျက်ဖိုက်တာ၊ Y 12 အမျိုးအစား လေယာဥ်များဖြင့် တိုက်ခိုက်ခဲ့သဖြင့် အရပ်သား ၂ ဦး ထိခိုက်သေဆုံးခဲ့ရသည်။ “ကသာကနေ ထွက်တော့ မိုးတားလေး အထက်ဘက်မှာ သင်္ဘောတွေ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခံရတာတွေ ရှိတာပေါ့။ အဲ့မှာ သင်္ဘောတစ်စီးက တော်တော် ထိခိုက်ပျက်ဆီးသွားတယ်ပေါ့။ ဒါပေမဲ့ အဲ့ဒီသင်္ဘောကို တွဲပြီး ရွှေကူထိ ဆန် သွားတယ်။ မြစ်ကမ်းတစ်လျှောက်လမ်း Y 12 တွေ ဂျက်ဖိုက်တာတွေနဲ့ ဗုံးကြဲတာတွေရှိတယ်။ ထိခိုက် သေဆုံး တာတွေလည်း ရှိခဲ့တယ်။ ရွှေကူမြစ်ကမ်းဘေးက ရွာတွေလည်းသေဆုံးမှု ရှိခဲ့ပါတယ်ဗျ” ဟု အထက် ပါ ကာကွယ်ရေး တပ်ဖွဲ့ဝင်က ဆက်ပြောသည်။ သေဆုံးသူများသည် ကသာမြို့နယ် မြေနုကျေးရွာမှ အမျိုးသားတစ်ဦးနှင့် ရွှေကူမြို့နယ် ဘိုကုန်းကျေးရွာမှ အမျိုးသားတစ်ဦးတို့ ဖြစ်ပြီး ဘုန်းကြီးကျောင်း တစ်ကျောင်း အတွင်းက စေတီ၊ ပုထိုးနှင့် ဆင်းတုတော်များပါ ထိမှန်ပျက်စီးခဲ့ရသည်။ စစ်သင်္ဘောများ စတင်ထွက်ခွာလာသည့် ဇူလိုင် ၁၇ ရက်နေ့တွင်လည်း လမ်းကြောင်းရှင်းသည့် အနေဖြင့် ဝက်လက်မြို့နယ်ထဲက ကျေးရွာ ၃ ရွာ လေကြောင်းမှ တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရသဖြင့် အရပ်သား ၂၂ ဦး သေဆုံးခဲ့ရပြီး ဖြစ်သည်။ ပြီးခဲ့သည့် ဇူလိုင် ၁၇ ရက်နေ့တွင် မန္တလေးမြို့၊ ဂေါဝန်ဆိပ်ကမ်းမှ ထွက်ခွာလာသည့် တိုက်ခိုက်ရေး စစ်သင်္ဘော ၅ စီး အပါအဝင် ရေယာဥ် စုစုပေါင်း ၁၄ စီးကို စဥ့်ကူး၊ မတ္တရာ၊ သပိတ်ကျင်းမြို့အရောက်တွင် ဇူလိုင်လ ၁၉ ရက်နေ့၌ တော်လှန်ရေး အင်အားစုများက တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ တွဲတွန်းသင်္ဘော ရေယာဥ် အမျိုးအစား တစ်စီး နစ်မြုပ် ပျက်စီးသွားပြီး အချို့မှာ မီးလောင်မှုများ ရှိခဲ့သည်။ ဓာတ်ပုံ - လေကြောင်း တိုက်ခိုက်ခံရသဖြင့် ဧရာဝတီမြစ်ဘေးကျေးရွာ တစ်ရွာက မြင်တွေ့ရသည့် ပျက်စီးမှုများ

ဧရာဝတီ အဆန် သင်္ဘောများ ရွှေကူမြို့နယ် ရောက်ရှိ၊ တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွား

ကုန်စည်များ ပိတ်ဆို့နေသည့်အတွက် ဖားကန့်တွင် ကုန်ဈေးနှုန်းများ ထိုးတက် သတင်းနှင့် မီဒီယာ ကွန်ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ၂၂ ရက်။ တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်နေသည့် ကချင်ပြည်၊ ဖားကန့်မြို့ကို ကုန်စည်အဝင် မရှိတော့သဖြင့် အခြေခံ စားသောက် ကုန်များ အဆမတန် စျေးမြင့်တက်လာသည်ဟု ဒေသခံများက ပြောသည်။ ကြက်သား ၁ ပိဿာ ကျပ်တစ်သိန်း၊ ငါးကြင်း ၁ ပိဿာ ကျပ်ရှစ်သောင်း၊ ကြက်ဥတစ်လုံး ကျပ် တစ်ထောင် စသဖြင့် စျေးနှုန်းများ မြင့်တက်သွားပြီး အချို့ကုန်စည်များမှာ လုံးဝပြတ်လပ်နေသည်ဟု ဒေသခံများက ပြောသည်။ ဒေသခံတစ်ဦးက “ဖားကန့်က ပစ္စည်းမရှိတော့ဘူး။ ဝယ်မရဘူး။ ကြက်သားလည်း ဝယ်မရဘူး ငါးလည်း ဝယ် မရဘူး။ အခြေခံ စားသောက်ကုန်တွေက ပြတ်သွားတာ အောက်ပိုင်းကလာတဲ့ ကုန်စိမ်းတွေလည်း ပြတ်ကုန်ပြီ။ ကွမ်းရွက်တွေလည်း ပြတ်ကုန်ပြီ ကွမ်းယာဆိုင်တွေလည်း ပိတ်ထားတယ်” ဟု ပြောသည်။ ၂၀၁၄ ခုနှစ် သန်းခေါင်စာရင်းအရ လူဦးရေ ၃သိန်းကျော်ရှိသည့် ဖားကန့်မြို့တွင် မြို့တွင်းကြက်နှင့် ငါးမွေးမြူရေး လုပ်ငန်းများသည် လုံလောက်ခြင်း မရှိသည့်အတွက် မြန်မာနိုင်ငံ အလယ်ပိုင်းမှ လာသည့် အသား၊ ငါးနှင့် ကုန်စည်များကို အဓိက အားထားကြရခြင်း ဖြစ်သည်။ ဒေသခံများပြောပြသည့် အခြေခံ စားသောက်ကုန် ဈေးနှုန်းသည် ကြက်ဥတစ်လုံး ကျပ်တစ်ထောင်၊ ခရမ်း ချဥ်သီး တစ်ပိဿာ ၂သောင်းကျပ်၊ အာလူးတစ်ပိဿာ ၈ထောင်ကျပ်၊ ဆန်(ငွေတိုး)တစ်အိတ် ၂သိန်းကျပ် ဝန်းကျင်၊ ကြက်သွန်ဖြူ တစ်ပိဿာ ၁သောင်းခွဲကျပ်နှင့် ကြက်သွန်နီ တစ်ပိဿာ ၅ထောင်ကျပ် ရှိသည်ဟု သိရသည်။ ဖားကန့်မြို့နယ်ထဲတွင် ပြီးခဲ့သည့် မေလနောက်ဆုံးအပတ်ထိ ကြက်သား ၁ ပိဿာ ကျပ် လေးသောင်း၊ ဝက်သား၊ အမဲသား ၁ ပိဿာ ကျပ် ခြောက်သောင်းဝန်းကျင်နှင့် ကြက်ဥတစ်လုံး ၅၀၀ကျပ်ရှိခဲ့ပြီး စစ်ကောင်စီတပ်က စစ်ကြောင်းများ ဝင်ရောက်လာချိန်မှ စ၍ ကုန်ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်လာခြင်း ဖြစ်သည်။ ဖားကန့်မြို့ကို ပြီးခဲ့သည့် မေလနောက်ဆုံးအပတ်မှ စတင်ကာ စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် ရှမ်းနီ အမျိုးသား တပ်မတော် SNA ပူးပေါင်းတပ် အင်အား ၆၀၀ ကျော်ဖြင့် စစ်ကြောင်းထိုး ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး ကာမိုင်း - ဖားကန့် လမ်းပိုင်းကို စစ်ကောင်စီတပ်က ထိန်းချုပ်ထားလိုက်သည်။ ထို့နောက် ဇူလိုင်လ ၁၂ ရက်နေ့တွင် စစ်ကောင်စီတပ်က ဖားကန့်မြို့ကို ဝင်ရောက်နိုင်သော အခြား လမ်းကြောင်း ဖြစ်သည့် အင်းတော်ကြီး - ဝှေခါ လမ်းပိုင်းကို ထိန်းချုပ်ဖို့ ကြိုးစားလာသည့် အတွက် အင်းတော်ကြီးဒေသတွင် နှစ်ဖက်တပ်ကြား တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်ခဲ့ပြီး ယနေ့ထိ အဆိုပါလမ်းပိုင်းတွင် စစ်ရေးတင်းမာနေဆဲ ဖြစ်သည်။ အခြားဒေသခံ တစ်ဦးက “အဓိက ကုန်စည် စီးဆင်းရာလမ်းက ဖားကန့်မှာ နှစ်လမ်းပဲ ရှိတာ။ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ပြောရရင် အင်းတော်ကြီး -ဝှေခါလမ်းက KIA၊ KPDF တွေက ဖိခံနေရတာ။ ဒီလမ်းကြောကို တကယ်က ပိတ်ရ မှာ အစကတော့ တော်လှန် ရေး အင်အားစုတွေက ထိန်းနိုင်တယ်ဆိုပြီး ဖွင့်ထားတာ။ ကာမိုင်း - ဖားကန့် လမ်း ကတော့ စစ်ကောင်စီကို ပေးလိုက်ရပြီလေ။ သူတို့က တစ်ဖက်ကဖွင့် တစ်ဖက်ကမဖွင့် အဲ့လိုနဲ့လမ်းတွေက ပိတ်နေတာ” ဟု ပြောသည်။ စစ်ကောင်စီတပ်သည် မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝှမ်းရှိ ၎င်းတို့ လက်လွှတ်ထားရသည့် မြို့များကို ပြန်လည်ရယူရေး အရှိန်အဟုန်မြင့် ကြိုးစားလာနေပြီး ကချင်ပြည်တွင် ဖားကန့်မြို့နှင့် ဝိုင်းမော်မြို့က နေရာများကို ပြန်လည်ရယူ ကြိုးစားလာနေခြင်း ဖြစ်သည်။ အထူးသဖြင့် စီးပွားရေး၊ စစ်ရေးအပြင် အဘက်ဘက်က အချက်အချာကျသည့် ဖားကန့်မြို့ကို ပြန်လည်ရရှိရေး အတွက် ကြိုးစားလာနေပြီး ကချင်လွတ်လပ်ရေး တပ်မတော် KIA နှင့် ကာကွယ်ရေး ပူးပေါင်းတပ်တို့ကလည်း ၎င်းတို့ သိမ်းပိုက်ထားသည့် ကျေးရွာနှင့် လမ်းပိုင်အချို့ကို လက်လွှတ်လာနေရသည်။  ဓါတ်ပုံ - U Zaw Moe (လုံးခင်းညစျေး)

ကုန်စည်များ ပိတ်ဆို့နေသည့်အတွက် ဖားကန့်တွင် ကုန်ဈေးနှုန်းများ ထိုးတက်

ရှမ်းပြည် အရှေ့ပိုင်း “ဝ” နယ်မြေတွင် မြေရှား သတ္တု ထုတ်လုပ်မှု အဆများစွာ များပြားလာ သတင်းနှင့် မီဒီယာ ကွန်ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၁ ရက်။ ‘ဝ’ ပြည် သွေးစည်းညီညွတ်ရေး တပ်မတော် (UWSA) ထိန်းချုပ်ရာ ရှမ်းပြည် အရှေ့ပိုင်း၊ မိုင်းပေါက်မြို့နယ် အတွင်း မြေရှားသတ္တုတူးဖော်မှု အဆမတန် များပြားလာသည်ဟု ရှမ်းလူ့အခွင့်အရေးမဏ္ဍိုင် (SHRF) က ထုတ် ပြန်သည်။ ဂြိုလ်တုဓာတ်ပုံများ၊ အချက်အလက်များအရ မိုင်းပေါက်ဒေသတွင်း တရုတ်နိုင်ငံမှ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသည့် မြေရှား သတ္တု တူးဖော်ရေးလုပ်ငန်းများ ၈ ဆ များပြားလာသည်ဟု SHRF က ဇွန်လ ၁၉ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်သည်။ ထိုမြေရှားသတ္တု တူးဖော်ရေး လုပ်ငန်းများသည် ဒေသခံပြည်သူအတွက် အကျိုးအမြတ် တစ်စုံတစ်ရာ မရရှိဘဲ တရုတ်လုပ်ငန်းရှင်များ၏ အကျိုးစီးပွားအတွက်သာ ဖြစ်သည်ဟု SHRF က ထောက်ပြထားသည်။ SHRF ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ယိင်းလျန်းဟန် က “အဓိကကတော့ ပြည်သူတွေတော့ အကျိုးအမြတ်မရှိတာ သေ ချာတယ်ပေါ့နော်။ ဒါကတော့ တရုတ်ရဲ့ အကျိုးအမြတ် ပိုများပြီးတော့ ပြည်သူတွေ၊ ဒေသခံပြည်သူတွေ အကျိုးအမြတ် မရှိဘူးလို့ပဲ ပြောနိုင်တယ်ပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။ SHRF ၏ အစီရင်ခံစာတွင် စစ်အာဏာသိမ်းမှု နောက်ပိုင်း UWSA ထိန်းချုပ်ထားသော နယ်စပ်ဒေသများတွင် မြေရှားသတ္တုတူးဖော်မှု အဆမတန် များပြားလာနေရသည်ကို ဂြိုလ်တုဓာတ်ပုံများ၊ အချက်အလက်များနှင့်တကွ ထုတ်ဖော် ပြသထားသည်။ အထူးသဖြင့် ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် လုပ်ကွက် (၃) ကွက်သာ ရှိခဲ့ရာမှ ၂၀၂၅ ခုနှစ်နောက်ပိုင်းတွင် လုပ်ကွက် (၂၆) ကွက် ထက်မနည်း တိုးလာခဲ့သည်။ ‘ဝ’ ဒေသအတွင်း မြေရှား ထုတ်လုပ်မှုမှာ ကချင်ပြည်ထဲက မြေရှားတူးဖော်သည့် နယ်မြေများကို ကချင် လွတ်လပ်ရေးအဖွဲ့ KIO/KIA က သိမ်းပိုက်လိုက်ပြီး နောက်ပိုင်း ပိုတိုးသည်ဟုလည်း ဆိုနိုင်သည်။ ကချင်ပြည် ချီဖွေ၊ ပန်ဝါ၊ ဆော့လော်၊ ဖီမော်မြို့နယ်တို့ကို ကချင်လွတ်လပ်ရေး အဖွဲ့ KIO/KIA က ၂၀၂၄ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ကတည်းက စတင်ထိန်းချုပ်လာနိုင်ခဲ့ပြီးနောက် အဆိုပါ ဒေသများအတွင်းရှိ မြေရှားသတ္တု တူးဖော်ရေး လုပ်ငန်းများ ရပ်တန့်သွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ယိင်းလျန်းဟန် က “အဓိကကတော့ KIA/KIA ဒီဘက်မှာ ဒီမြေရှားသတ္တုတူးဖော်မှုတွေ၊ တချို့တွေက အခုဆို ရင် သူတို့ ပြန်ပြီးမှ တချို့ရပ်တန့်နေရတဲ့ နေရာတွေ ရှိတဲ့အခါကျတော့၊ သူတို့ ဒီဘက်ဒေသမှာ ပိုပြီးမှ တိုးပြီး ထုတ်လာတယ်လို့ မြင်ပါတယ်ရှင့်” ဟု ပြောသည်။ အဆိုပါလုပ်ငန်းများသည် အန္တရာယ်ရှိသော ဓာတုပစ္စည်းများကို အသုံးပြုကာ စည်းကမ်းမဲ့ စွန့်ပစ်နေမှုကြောင့် ထောင်ပေါင်းများစွာသော ဒေသခံများ၏ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းမှုနှင့် လုံခြုံရေးကို တိုက်ရိုက် ခြိမ်းခြောက် နေသည်ဟု ဆိုသည်။ ထို့အပြင် ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဇူလိုင်လအတွင်းက မိုင်းပေါက်မြို့တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သော အပြင်းအထန် ရေကြီးမှုသည်လည်း မြေရှားတူးဖော်မှုကြောင့် တောတောင်များ ပြုန်းတီးပြီး မြစ်ကြောင်းများ တိမ်ကောလာခြင်း၏ တိုက်ရိုက် အကျိုးဆက် ဖြစ်ကြောင်း အစီရင်ခံစာက ထောက်ပြထားသည်။ သို့သော် ဒေသခံများမှာ အဆိုပါ သဘာဝဘေး အန္တရာယ်များ၏ နောက်ကွယ်မှ အကြောင်းအရင်းကိုပင် မသိရှိ ကြကြောင်း ယိင်းလျန်းဟန် ကဆက်ပြောသည်။ “တကယ့် ဒီမြေရှားတွေကြောင့် ရေကြီးတာကိုတောင်မှ ပြည်သူတွေကိုယ်တိုင်တောင် မသိတဲ့အထိ ဖြစ်နေတယ်ရှင့်” ဟု ဆိုသည်။ အစီရင်ခံစာအရ တူးဖော်ရေးလုပ်ငန်းများတွင် တရုတ်နိုင်ငံ၌ တားမြစ်ထားသည့် ‘in-situ leaching’ နည်းပညာ ကို အသုံးပြုလျက်ရှိသည်။ ထိုနည်းပညာသည် အမိုနီယမ်ဆာလဖိတ် ကဲ့သို့သော ဓာတုပစ္စည်းများကို တောင်စောင်းများအတွင်းသို့ ထိုးသွင်း ပြီး မြေရှားသတ္တုများ ဖော်ယူနေပြီး အသုံးပြုပြီးသည့် ဓာတုစွန့်ပစ်ရည်များသည် ဒေသ၏ အဓိက ရေ အရင်း အမြစ်များ ဖြစ်သော မြစ်ချောင်းများအတွင်း တိုက်ရိုက်စွန့်ပစ်နေပြီး ထိုမှတစ်ဆင့် မဲခေါင်မြစ်အတွင်းသို့ စီးဆင်းသွားသည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။ အဆိုပါ ပြဿနာမှာ ဒေသတစ်ခုတည်းတွင် သာမက နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ပြဿနာတစ်ရပ် ဖြစ်လာနိုင်သည်ဟု ယိင်းလျန်းဟန် ကဆက်ပြောသည်။ "နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ပြဿနာဆိုတာက အခုလက်ရှိ ဒီ မိုင်းယွန်းနားက ဒီမြေရှား သတ္တု တွင်းနဲ့ အသွင်ကြောင့်ပေါ့နော်၊ ကျမတို့ ဒီနမ့်ခုတ်မြစ်ထဲမှာ ရေတွေညစ်ညမ်းတယ်။ ဒီညစ်ညမ်းတဲ့ရေတွေက ထိုင်းဘက်ကို ရောက်သွားတဲ့အခါမှာ ထိုင်းဘက်ကလည်း ပြည်သူတွေလည်း ဒီညစ်ညမ်းမှု ခံစားရတယ်ပေါ့ နော်။ အခု ကျမတို့ ဒီ အခုထုတ်တဲ့ မိုင်းပေါက်ဆိုတာလည်း ဒီလိုပဲ၊ သူတို့ သံလွင်မြစ်ပေါ်မှာပဲ မူတည်ပြီး၊ ဒီရဲ့ မြစ်က စီးတဲ့ရေကလည်း သံလွင်မြစ်ကို စီးသွားမယ်။ သံလွင်မြစ်သည်လည်း ကျမတို့ ဒီနိုင်ငံရဲ့ အကြီးဆုံးမြစ် ဆိုလည်း ဖြစ်တယ်။ နောက်တစ်ခုက မဲခေါင်မြစ်ထဲ စီးမယ်။ မဲခေါင်ဆိုတာကျတော့ ကျမတို့ ဒီထိုင်းနဲ့ မြန်မာ တင် မဟုတ်ဘူး၊ ဟိုးအောက်ဘက် ကျမတို့ နိုင်ငံတကာအထိ စီးသွားတဲ့ နိုင်ငံတကာမြစ် ဖြစ်တယ်ပေါ့နော်။ ဒါကို ပြောချင်တာပါရှင်။" စစ်ကောင်စီ၏ အာဏာသိမ်းမှု နောက်ပိုင်းမှ ယခုကဲ့သို့ လုပ်ငန်းများ အရှိန်အဟုန်ဖြင့် တိုးပွားလာခြင်းသည် လည်း သက်ဆိုင်ရာ အာဏာပိုင်များ၏ မျက်ကွယ်ပြုမှု သို့မဟုတ် တိတ်တဆိတ် သဘောတူညီမှုများ ရှိနေနိုင် ကြောင်း SHRF ၏ အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။ မြေရှားသတ္တုသည် လျှပ်စစ်ကား၊ စမတ်ဖုန်း၊ လေအားလျှပ်စစ်တာဘိုင်များကဲ့သို့သော ခေတ်မီနည်းပညာမြင့် ပစ္စည်းများထုတ်လုပ်ရာတွင် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော ကုန်ကြမ်းတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး၊ မြန်မာနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာ့တွင် တတိယ အများဆုံး မြေရှားထုတ်လုပ်လျှက်ရှိသည်။ မြေရှား သတ္တု တူးဖော်မှုမှာ တရုတ်နိုင်ငံသည် ကမ္ဘာတွင် အများဆုံး ထုတ်လုပ်လျှက်ရှိပြီး ဒုတိယမှာ အမေရိကန်နှင့် မြန်မာနိုင်က တတိယ ဖြစ်သည်။ အဆိုပါ နိုင်ငံ သုံးနိုင်ငံက ထုတ်လုပ်လိုက်သည့် မြေရှားသတ္တုများကိုမူ တရုတ်နိုင်ငံ၌ သန့်စင်သည်။

ရှမ်းပြည် အရှေ့ပိုင်း “ဝ” နယ်မြေတွင် မြေရှား သတ္တု ထုတ်လုပ်မှု အဆများစွာ များပြားလာ

တနင်္လာနေ့ ည ရုပ်သံသတင်း (၅-၅-၂၅)

တနင်္လာနေ့ ည ရုပ်သံသတင်း (၅-၅-၂၅)

ဒီနေ့ အစီအစဉ်ထဲမှာတော့ … TNLA သိမ်းပိုက်ထားတဲ့ နယ်မြေတွေ ပြန်ပေးဖို့ ဘယ်သူတွေက ဖိအား ပေးနေတာလဲ။ ကချင်၊ ကရင်၊ ကရင်နီ၊ ရှမ်းမြောက်က စစ်ရေး အခြေအနေတွေ။ ရုရှားရဲ့ မဟာအောင်ပွဲနေ့ အခမ်းအနားကို ဘယ်သူတွေ တက်မှာလဲ။ မလေးကျားက ထိုင်းနယ်စပ်မှာ ဘာလို့ ရောက်နေတာလဲ ဆိုတာတွေကို တင်ဆက်ထားပါတယ်။

×Close

News

IDPs Face Severe Medicine Shortages in Paletwa Township — November 7, 2024 3:02 pm
1,000 Displaced Need Urgent Aid in Pinlaung Township, Shan State — October 30, 2024 1:52 pm
Junta-Aligned Pa-O Militia Bans Residents from Leaving Villages — October 29, 2024 2:23 pm

Recent Posts

ဗီယက်နမ် အမျိုးသမီးတစ်ဦး ခင်ပွန်းနှင့် တူ နှစ်ဦး သတ်မှုဖြင့် တရားစွဲခံရ
တိုင်ဖုန်း ရာဂါဆာကြောင့် ထိုင်းနှင့် မြန်မာ မိုးကြီးမည်
ပါလက်စတိုင်းနိုင်ငံ အား နိုင်ငံအများအပြား အသိအမှတ်ပြု
ကချင်တွင် တိုက်ပွဲများဖြစ်၊ စစ်ကော်မရှင်က တပ်အင်အား တိုးချဲ့
စစ်ကော်မရှင်တပ်က အရပ်သားများ၊ ဘာသာရေး အဆောက်အဦများ၊ ဘုရားကျောင်းများအား ပစ်မှတ်ထား၊ စစ်ရာဇဝတ်မှုများကျူးလွန်နေဟု IEC ပြော

Archives

Archives

×Close