ရွေးကောက်ပွဲ – Network Media Group

ပင်မစာမျက်နှာ
သတင်း
ဓါတ်ပုံများ
ဗွီဒီယို
ထုတ်ပြန်ကြေညာချက်
English News
NMG အကြောင်း
Contact

Home
Tag Archive

Tag: ရွေးကောက်ပွဲ

ကချင်တွင် မဲစာရင်းမှားယွင်းမှုနှင့် တင်းမာမှုများကြောင့် မဲပေးသူ နည်းပါး သတင်းနှင့်မီဒီယာ ကွန်ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၈ ရက်။ စစ်ရေးတင်းမာမှုကြား ကချင်တွင် ဟန်ပြမဲရုံများဖွင့်ထားပြီး မဲစာရင်းမှားယွင်းမှုနှင့် ခြိမ်းခြောက်မှုများကြောင့် ပြည်သူများစိုးရိမ်နေကြသည်။ ကချင်ပြည် အတွင်းရှိ မြို့နယ်အချို့ကို ကချင်လွတ်လပ်ရေး တပ်မတော် (KIA) နှင့် ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့များက ထိန်းချုပ်ထားချိန်တွင် စစ်ကော်မရှင်သည် မြစ်ကြီးနားနှင့် ပူတာအိုကဲ့သို့သော မြို့ပေါ်ရပ်ကွက်အချို့၌သာ ရွေးကောက်ပွဲကို အတင်းအကျပ် ကျင်းပနေသည်ဟု မြို့ခံများက ပြောသည်။ သို့သော် မဲစာရင်းမှားယွင်းမှုများနှင့် စစ်ရေးတင်းမာမှုများကြောင့် မဲရုံများတွင် လူသူကင်းမဲ့ နေကြောင်း မြို့ခံများက ပြောသည်။ ယနေ့ (ဒီဇင်ဘာ ၂၈ ရက်) ကျင်းပသည့် ရွေးကောက်ပွဲအပိုင်း (၁) တွင် ကချင်ပြည်နယ်မှ မြစ်ကြီးနား၊ တနိုင်း၊ ခေါင်လန်ဖူး၊ နောင်မွန်၊ ပူတာအိုနှင့် မိုးညှင်းမြို့နယ်တို့ ပါဝင်သည်။ သို့သော် ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်မီ တစ်ရက်အလိုအထိ ဒေသခံအများစုမှာ သတင်းအချက်အလက် ရရှိမှုအားနည်း နေပြီး ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်မည့် ကိုယ်စားလှယ်များကိုပင် မသိရှိကြကြောင်း မြစ်ကြီးနားမြို့ခံများက ဆိုသည်။ မြစ်ကြီးနားမြို့၊ မြို့သစ်ကြီးရပ်ကွက်နေ ပြည်သူတစ်ဦးက “မနက်ဖြန်လုပ်မှန်းတောင် မသိဘူး။ ရပ်ကွက်၊ အိမ်မှာလည်း ဘယ်သူမှ ဘာမှ လာမပြောကြဘူး။ ဘယ်မှာ သွားထည့်ရမှန်းလည်း မသိဘူး" ဟု မြေပြင် အခြေအနေကို ပြောသည်။ ထို့အပြင် မဲစာရင်းများတွင် နာမည်စာရင်းမပါဝင်သူများ ရှိနေသည့်အပြင် သေဆုံးပြီးသူများ၏ နာမည်များ ပါဝင်နေခြင်းကြောင့် မဲစာရင်းသွားရောက်ကြည့်ရှုသူများအကြား ဝေဖန်မှုများ ထွက်ပေါ်နေသည်။ အလားတူ ပူတာအိုမြို့နယ်တွင်လည်း အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့များက အိမ်ထောင်စုစာရင်းများ လိုက်လံကောက်ယူကာ ဓာတ်ပုံရိုက်ယူမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သဖြင့် ဒေသခံများမှာ ဖမ်းဆီးခံရမည်ကို စိုးရိမ်နေကြသည်။ ပူတာအိုဒေသခံတစ်ဦးက “ဒီအိမ်ထောင်စုစာရင်းက စစ်တပ်ကလူတွေဆီမှာ ရှိတယ်။ ဆိုတော့ မဲသွားမထည့်ရင် သိမှာစိုးရိမ်တယ်။ အဲ့ဒါကြောက်တယ်လေနော်။ စိုးရိမ်လို့ မဲထည့်တဲ့ဘက်ပဲ ဖြစ်မှာ” ဟု ပြောသည်။ စစ်ကော်မရှင်သည် မြစ်ကြီးနားမြို့ပေါ်ရှိ သီတာ၊ မင်းရပ်နှင့် အောင်နန်းရိပ်သာရပ်ကွက်များတွင် မဲရုံများ ပြင်ဆင်ကာ ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် ဦးခက်ထိန်နန်နှင့် တိုင်းမှူး ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဇော်ထွေးတို့က ကွင်းဆင်းစစ်ဆေး မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သော်လည်း၊ ဖားကန့်၊ ဝိုင်းမော်နှင့် ကျန်မြို့နယ်အများစုတွင်မူ ရွေးကောက်ပွဲ လုံးဝကျင်းပနိုင်ခြင်း မရှိပေ။ ယနေ့တွင်ပင် ဖားကန့်မြို့၌ ပေါက်ကွဲမှုဖြစ်ပွားကာ ဒေသခံတစ်ဦး သေဆုံးခဲ့သဖြင့် လုံခြုံရေးအခြေအနေမှာ ပိုမိုစိုးရိမ်စရာ ဖြစ်နေသည်။ ကချင်သတင်းဌာန (KNG) ၏ အယ်ဒီတာချုပ် ကိုဆမ်နော်ကလည်း ယခုရွေးကောက်ပွဲသည် ယခင်ရွေးကောက်ပွဲများနှင့် လုံးဝမတူဘဲ ပြည်သူများ သိရှိမှုပင် မရှိကြောင်း သုံးသပ်သည်။ “ဒီနေ့မှာ မဲမထည့်ကြဘူး။ မဲရုံတွေက တော်တော်လေး ခြောက်ကပ်နေတယ်။ သတ်မှတ်ထားတဲ့ မြို့နယ်တွေဆိုတာထက် မြို့ပေါ်တွေမှာပဲ လုပ်နေတယ်ဆိုတဲ့ သတင်းမျိုး ရရှိထားတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။ ထို့အပြင် ယခုရွေးကောက်ပွဲအပြီးတွင်လည်း စစ်တပ်နှင့် မဟာမိတ်ဖြစ်သည့် USDP ကဲ့သို့သော ပါတီများသာ အစိုးရဖြစ်လာမည်ဟု ပြည်သူများက ကြိုတင်မှတ်ချက်ပြုထားကြကြောင်းလည်း ကိုဆမ်နော်က ဆက်လက် ပြောဆိုသည်။ လက်ရှိတွင် တနိုင်းမြို့နယ်နှင့် မြစ်ကြီးနား-မြစ်ဆုံလမ်းပေါ်ရှိ အောင်မြင်သာကျေးရွာတို့တွင်လည်း စစ်ကော် မရှင်တပ်များက မဲရုံများ၌ လုံခြုံရေးယူထားသော်လည်း အနီးတစ်ဝိုက်တွင် စစ်ကြောင်းထိုးမှုများရှိနေသဖြင့် စစ်ရေးတင်းမာနေသည်။ ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော် (KIA) ဘက်ကလည်း ယခုရွေးကောက်ပွဲသည် တရားမဝင်ကြောင်း ကြိုတင် သတိပေးထားသဖြင့် ကချင်ပြည်အတွင်းရှိ စစ်ကော်မရှင်၏ ရွေးကောက်ပွဲမှာ မြေပြင်တွင် နယ်မြေစိုးမိုးမှု ကင်းမဲ့နေပြီး ကျရှုံးနေသည့် အခြေအနေသာ ဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသူများက သုံးသပ်ကြသည်။ ဓါတ်ပုံ - MOI

ကချင်တွင် မဲစာရင်းမှားယွင်းမှုနှင့် တင်းမာမှုများကြောင့် မဲပေးသူ နည်းပါး

ပုသိမ်၌ မဲပေးသူ နည်းပါး သတင်းနှင့် မီဒီယာ ကွန်ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၈ ရက်။ စစ်ကော်မရှင်က ကြီးမှူးကျင်းပသည့် အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဧရာဝတီတိုင်း၊ ပုသိမ်မြို့၌ အုပ်ချုပ်ရေး အဖွဲ့များက ပြည်သူများကို နည်းမျိုးစုံဖြင့် ဖိအားပေး ခြိမ်းခြောက်နေသော်လည်း မဲရုံသို့ လာရောက်သူ အလွန် နည်းပါးနေကြောင်း ဒေသခံများနှင့် မဲရုံဝန်ထမ်းများက ပြောသည်။ ပုသိမ်မြို့တွင် ယနေ့ပြုလုပ်သည့် ရွေးကောက်ပွဲ၌ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးများနှင့် ရာအိမ်မှူးများက အသက် ၁၈ နှစ် ပြည့်ပြီးသူတိုင်း မှတ်ပုံတင်ရှိရှိမရှိရှိ မဲလာပေးရန်၊ မလာပါက ဒဏ်ငွေ ကျပ် ၂၀,၀၀၀ ရိုက်မည်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် အိမ်ပေါ်အထိတက်၍ ပေါ်တာဆွဲ စစ်မှုထမ်းခိုင်းမည်ဟု လိုက်လံခြိမ်းခြောက်ခဲ့ကြောင်း မြို့ခံများက ဆိုသည်။ အသက် ၃၀ ကျော်အရွယ် အမျိုးသမီးတစ်ဦးက “ပုသိမ်ဇာတိဖြစ်ပြီး မဲရုံသွားပြီး မဲမပေးရင် အိမ်ပေါ်အထိ တက်ပြီး ပေါ်တာဆွဲမယ်လို့ ခြိမ်းခြောက်တာမျိုးတွေ ရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကြောက်လို့ သွားရတဲ့သူတွေလည်း ရှိတယ်” ဟု ပြောသည်။ သို့သော် ယနေ့မြေပြင်အခြေအနေတွင် မဲရုံအများစု၌ မဲပေးသူ အလွန်နည်းပါးနေပြီး နံနက်ပိုင်းတွင်သာ လူ ၃၀ မှ ၅၀ ခန့်အထိ ရှိခဲ့သော်လည်း နံနက် ၁၁ နာရီနောက်ပိုင်းတွင် မဲရုံတစ်ရုံလျှင် ၅ ဦးထက်မပိုသော လူအရေအတွက်သာ ရှိတော့ကြောင်း မြို့ခံများက ပြောသည်။ ပုသိမ်မြို့ခံတစ်ဦးက “မဲပေးဖို့ လာကြတဲ့သူက ရှိလှရင် ၃၀ လောက်ပဲ တန်းစီနေကြတာ။ စိတ်ဝင်စားမှု အတော် နည်းပါတယ်။ ၂၀၂၀ တုန်းက အုန်းအုန်းထနေတာနဲ့ အခုနဲ့ကတော့ တခြားစီပါပဲ” ဟု နှိုင်းယှဉ်ပြောဆိုသည်။ မဲရုံအတွင်း၌လည်း လွတ်လပ်စွာ ဆန္ဒမဲပေးခွင့်မရဘဲ စောင့်ကြည့်စစ်ဆေးမှုများ ကြုံတွေ့နေရကြောင်း မဲပေးခဲ့သူတစ်ဦးက ယခုကဲ့သို့ ပြောသည်။ “မဲပေးတာကို မဲရုံစောင့်တစ်ဦးက စောင့်ကြည့်နေတယ်။ ဘယ်ပါတီကို ပေးတယ်၊ အမှားမလုပ်နိုင်အောင် စောင့်ကြည့်တာမျိုးပေါ့။ ပယ်မဲဖြစ်အောင် နှစ်နေရာ၊ သုံးနေရာ နှိပ်လို့မရအောင် စောင့်ကြည့်နေတာဗျ။ လုံခြုံလွတ်လပ်တယ်လို့ မခံစားရဘူး” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။ ပုသိမ်မြို့တွင် အရပ်ဘက် ရပ်/ကျေးမဲရုံ ၁၉၃ ရုံနှင့် တပ်တွင်းမဲရုံ ၂၁ ရုံ၊ စုစုပေါင်း ၂၁၄ ရုံ ရှိသော်လည်း အရပ်ဘက် မဲရုံများထက် တပ်တွင်းမဲရုံများတွင်သာ မဲပေးသူ ပိုမိုများပြားနေသည်ကို တွေ့ရကြောင်း တပ်ဝန်း အတွင်း နေထိုင်သူတစ်ဦးက ဆိုသည်။ နိုင်ငံရေး လေ့လာသူများကမူ ယခုရွေးကောက်ပွဲသည် ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲကဲ့သို့ သက်သေခံလက်မှတ်များဖြင့် ပွင့်လင်းမြင်သာစွာ ရေတွက်မည်မဟုတ်သဖြင့် မတရားမှုများနှင့် အမှားများကြီးစိုးမည်မှာ သေချာနေကြောင်း ဝေဖန်ထောက်ပြလျက်ရှိသည်။ စစ်ကော်မရှင်သည် မဲမပေးသူများပြားလေလေ ၎င်းတို့စိတ်ကြိုက် ရလဒ်များကို ဖန်တီးခွင့်ရလေလေ ဖြစ်နိုင်သည်ဟုလည်း ၈၈ မျိုးဆက် တစ်ဦးက သုံးသပ်ပြောဆိုသည်။

ပုသိမ်၌ မဲပေးသူ နည်းပါး

ရှမ်းမြောက် မြို့သုံးမြို့၊ မြို့ပေါ်ရပ်ကွက် အချို့တွင်သာ ရွေးကောက်ပွဲလုပ် သတင်းနှင့် မီဒီယာ ကွန်ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၈ ရက်။ ရှမ်းပြည် မြောက်ပိုင်းရှိ မြို့နယ်အများစုကို တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များက ထိန်းချုပ်ထားချိန်တွင် စစ်ကော်မရှင် က လားရှိုး၊ မူဆယ်နှင့် နောင်ချိုမြို့ပေါ် ရပ်ကွက်အချို့၌သာ ရွေးကောက်ပွဲကို အတင်းအကျပ် ကျင်းပနေသည်ဟု မြို့ခံများက ပြောသည်။ ဒေသတွင်း စစ်ရေးပဋိပက္ခနှင့် လုံခြုံရေးစိုးရိမ်မှုများကြောင့် မဲပေးသူ အလွန်နည်းပါးနေကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။ ယနေ့ (ဒီဇင်ဘာ ၂၈ ရက်) တွင် စတင်သည့် စစ်ကော်မရှင်၏ ရွေးကောက်ပွဲ ပထမပိုင်းတွင် ရှမ်းမြောက်ဒေသ၌ နောင်ချို၊ လားရှိုးနှင့် မူဆယ်မြို့နယ် (၃) ခုသာ ပါဝင်ပြီး မြို့ပေါ်ရပ်ကွက်များ၌သာ ကွက်၍ ပြုလုပ်နိုင်ခြင်း ဖြစ်သည်။ သို့သော် မြို့ပေါ်၌ပင် လုံခြုံရေးအတွက် စစ်သားနှင့် ရဲများက လက်နက်အပြည့်အစုံဖြင့် ကင်းစောင့်နေပြီး လမ်းများကိုလည်း ပိတ်ဆို့ထားသည့်အတွက် လူအသွားအလာမှာ ပုံမှန်ထက် သိသိသာသာ နည်းပါးနေသည်။ နောင်ချိုမြို့နယ်မှ ဒေသခံတစ်ဦးက "မဲရုံတွေကတော့ ဖွင့်ထားတာပဲ၊ ဒါပေမဲ့ သွားတဲ့သူက လက်ချိုးရေလို့ ရတယ်။ စစ်တပ်နဲ့ နီးစပ်တဲ့သူတွေရယ်၊ မသွားရင် အရေးယူခံရမှာ ကြောက်တဲ့ ဝန်ထမ်းတချို့ရယ်ပဲ တွေ့ တယ်။ တခြားမြို့တွေမှာလည်း ပေါက်ကွဲမှုတွေ ဖြစ်နေတော့ ဒီကလူတွေလည်း အိမ်ထဲက အိမ်ပြင်တောင် မထွက်ကြဘူး" ဟု ပြောသည်။ မူဆယ်မြို့တွင် မြို့ပေါ်ရပ်ကွက် ၉ ခု၌ မဲရုံ ၁၈ ရုံသာ ဖွင့်လှစ်နိုင်ပြီး ကိုးကန့်တပ် MNDAA က ထိန်းချုပ်ထား သည့် ပန်ဆိုင်း၊ မုန်းကိုးနှင့် မန့်ဟီးရိုးဒေသရှိ ကျေးရွာအုပ်စု ၆၂ အုပ်စုတွင်မူ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်ခြင်း မရှိပေ။ မူဆယ်မြို့ခံတစ်ဦးက "မူဆယ်မှာတော့ မဲရုံတွေ ဖွင့်တယ်။ ဒါပေမဲ့ လူထုက စိတ်မဝင်စားသလို သွားပေးတဲ့ သူလည်း မရှိသလောက်ပါပဲ။ စစ်တပ်နဲ့ ပြည်သူ့စစ်တွေကပဲ မဲရုံနားမှာ သေနတ်ကိုင်ပြီး စောင့်နေတာ။ မဲမပေး ရင် စာရင်းမှတ်မယ်လို့ ခြိမ်းခြောက်ထားတာလည်း ရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် မသွားတဲ့လူက များပါတယ်။ သွားတဲ့ လူတွေကလည်း သူတို့လူတွေပဲလေ။ ဒီဝန်ထမ်းတချို့နဲ့ သူတို့မိသားစုတွေပဲ သွားကြတာမျိုး တွေ့တယ်" ဟု ပြောသည်။ လားရှိုးမြို့တွင်လည်း စစ်ကော်မရှင်က လုံခြုံရေး အလွန်အမင်း တင်းကျပ်ထားပြီး ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်မီ ရက်ပိုင်းအတွင်း ဒီဇင်ဘာလ ၂၁ ရက်နေ့က ပေါက်ကွဲမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းကြောင့် မြို့တွင်းစစ်ဆေးမှုများ ပိုမိုလုပ်ဆောင်နေသည်။ လားရှိုးမြို့ခံ အမျိုးသားတစ်ဦးက "မဖြစ်မနေ မဲလာပေးဖို့ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့တွေက လိုက်ပြောသွားတယ်။ မဲရုံသွားရင်လည်း ဖုန်းယူမလာရဘူးဆိုပြီး တားမြစ်ထားတာတွေ ရှိတယ်။ မဲရုံတိုင်းမှာ ဂျမ်မာတွေလည်း တပ်ထားတယ်" ဟု ပြောသည်။ လားရှိုးနှင့် မူဆယ်မြို့များရှိ ရွေးကောက်ပွဲတွင် စစ်ကော်မရှင် လက်အောက်ခံ ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ (USDP)၊ ပြည်သူ့ရှေ့ဆောင်ပါတီ (PPP) နှင့် ရှမ်းနှင့် တိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (SNDP) တို့သာ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ကြသည်။ သို့သော် မြို့နယ်ပေါင်း ၂၀ ကျော်ရှိသည့် ရှမ်းမြောက်ဒေသတွင် မြို့နယ် ၃ ခု၏ မြို့ပေါ်၌သာ ဟန်ပြလုပ်ဆောင် နိုင်ခြင်းသည် စစ်ကော်မရှင်၏ နယ်မြေစိုးမိုးမှု လုံးဝကျဆင်းနေခြင်းကို ပြသနေကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသူများ က ထောက်ပြနေကြသည်။ ဓါတ်ပုံ - MOI

ရှမ်းမြောက် မြို့သုံးမြို့၊ မြို့ပေါ်ရပ်ကွက် အချို့တွင်သာ ရွေးကောက်ပွဲလုပ်

နိုင်ငံ ၆ နိုင်ငံမှ ရွေးကောက်ပွဲ စောင့်ကြည့်သူများ ရောက်ရှိ သတင်းနှင့် မီဒီယာ ကွန်ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၈ ရက်။ စစ်ကော်မရှင်က ကြီးမှူး ကျင်းပသည့် ရွေးကောက်ပွဲကို နိုင်ငံအများအပြားက စောင့်ကြည့်သူ စေလွှတ်ခြင်း မရှိခဲ့ပဲ နိုင်ငံ ၆ နိုင်ငံကသာ ရွေးကောက်ပွဲ စောင့်ကြည့်သူများ စေလွှတ်ခဲ့သည်ဟု ပြည်တွင်း သတင်းမီဒီယာ များက ထုတ်ပြန်သည်။ စောင့်ကြည့်သူ စေလွှတ်ခဲ့သည့် နိုင်ငံများမှာ တရုတ်၊ အိန္ဒိယ၊ ရုရှား၊ ဘယ်လာရုစ်၊ ကာဇက်စတန်နှင့် ကမ္ဘောဒီးယား နိုင်ငံများ ဖြစ်သည်။ ဘီလာရုစ် နိုင်ငံမှ စောင့်ကြည့်ရေး အဖွဲ့သည် ၂၅ ရက်နေ့ကတည်းက မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရောက်ရှိနေခဲ့သည်။ အနောက်နိုင်ငံများနှင့် အဓိက နိုင်ငံတကာ ရွေးကောက်ပွဲ စောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့ကြီးများမှာမူ ယနေ့ရွေးကောက်ပွဲကို "လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတသည့် အခြေအနေမရှိ" ဟု ယူဆသဖြင့် စောင့်ကြည့်သူများ စေလွှတ်ခြင်း မပြုခဲ့ကြပါ။ ယင်းတို့တွင် ဥရောပသမဂ္ဂ (EU)၊ The Carter Center၊ ကုလသမဂ္ဂ (UN)နှင့် အာဆီယံ (ASEAN) အသင်းကြီး တို့ ပါဝင်သည်။ အာဆီယံ အသင်းကြီးက မကြာသေးမီက ကျင်းပခဲ့သည့် ထိပ်သီး အစည်းအဝေးတွင် မြန်မာ့ ရွေးကောက်ပွဲကို တရားဝင် စောင့်ကြည့်သူ စေလွှတ်ခြင်း ပြုမည်မဟုတ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ အဖွဲ့ဝင် တစ်နိုင်ငံချင်းလာရောက်မှုကိုမူ တားမြစ်မည်မဟုတ်ကြောင်းလည်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ မြန်မာ စစ်ကော်မရှင်က ဖိတ်ကြားထားပြီး လာရောက်မည်ဟု အကြောင်းပြန်ထားသော နိုင်ငံ ပေါင်း ၁၀ နိုင်ငံရှိပြီး ရောက်ရှိနေသော နိုင်ငံများအပြင် ထိုင်း၊ လာအို၊ ပါကစ္စတန်နှင့် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံများ ပါဝင်သည်ဟု စစ်ကော်မရှင် သတင်းရင်းမြစ်များက ပြောသည်။ ယနေ့ကျင်းပနေသော ရွေးကောက်ပွဲသည် နိုင်ငံတစ်ဝန်းလုံးရှိ နယ်မြေအားလုံးတွင် ကျင်းပနိုင်ခြင်း မရှိဘဲ လုံခြုံရေးအရ ကန့်သတ်ချက်များ ရှိနေသည့်အတွက် နိုင်ငံတကာ စောင့်ကြည့်သူများ၏ လှုပ်ရှားမှုမှာလည်း အစိုးရမှ သတ်မှတ်ပေးထားသည့် နေရာအချို့ (အထူးသဖြင့် နေပြည်တော်နှင့် ရန်ကုန်) တွင်သာ အဓိက သွားရောက် ကြည့်ရှုနိုင်မည် ဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ် ၃၃၀ တွင် ယနေ့ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပခြင်း လုံးဝ မပြုလုပ်နိုင်သော မြို့နယ် ၆၅ မြို့နယ် ရှိသည်။

နိုင်ငံ ၆ နိုင်ငံမှ ရွေးကောက်ပွဲ စောင့်ကြည့်သူများ ရောက်ရှိ

စစ်ကော်မရှင်၏ ဝါဒဖြန့်မှုများ နားမယောင်ရန် နိုင်ငံတကာကို တိုက်တွန်း သတင်းနှင့် မီဒီယာ ကွန်ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၈ ရက်။ စစ်ကော်မရှင်၏ ဝါဒဖြန့်မှုများအပေါ် အခြေခံ၍ မြန်မာ့အရေးကို အဆုံးအဖြတ်မပေးရန် နိုင်ငံတကာ အသိုင်း အဝိုင်းကို တော်လှန်ရေးအင်အားစုများ တိုက်တွန်းလိုက်သည်။ စစ်ကော်မရှင်က ကျင်းပရန် ပြင်ဆင်နေသည့် ရွေးကောက်ပွဲသည် ၎င်းတို့၏ ရာဇဝတ်မှုများကို ဖုံးကွယ်ရန် လုပ်ဆောင်သည့် ဝါဒဖြန့်မှုသာဖြစ်ပြီး ယင်းအချက်အပေါ် အခြေခံ၍ မြန်မာ့အရေးကို အဆုံးအဖြတ်မပေးရန် တော်လှန်ရေး အင်အားစုများက နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းသို့ တိုက်တွန်းပြောဆိုလိုက်သည်။ စစ်ကော်မရှင်၏ ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်သည် ဒီဇင်ဘာလ ၂၈ ရက်နေ့မှ စတင်ကာ အပိုင်း ၃ ပိုင်းခွဲ၍ ရွေး ကောက်ပွဲ ကျင်းပမည်ဟု ထုတ်ပြန်ထားချိန်တွင် တော်လှန်ရေး အင်အားစုများက မြေပြင်ပကတိ အခြေအနေကို ရှုမြင်ပေးရန် ယခုကဲ့သို့ တုံ့ပြန်လိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။ ကရင်နီပြည်နယ် အင်အားစုကိုယ်စားလှယ် ခွန်းသောမတ်စ်က “နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းတွေကလည်း ကျနော် တို့ရဲ့ ပကတိ အခြေအနေကို မျှော်ကြည့်ပေးဖို့ လိုပါမယ်။ ကျနော်တို့ လူထုတွေရဲ့ အခြေအနေကို မျှော်ကြည့် ပေးဖို့ လိုမယ်ပေါ့နော်။ စစ်ကောင်စီရဲ့ မဟုတ်မမှန် ဝါဒဖြန့်မှုတွေကို ကြည့်ပြီးတော့ ကျနော်တို့ရဲ့ နိုင်ငံကို ဆုံးဖြတ်လိုက်တာမျိုး၊ အဆုံးအဖြတ်တွေ ပေးတာမျိုးကတော့ မလုပ်သင့်ဘူးလို့ ကျနော်ယူဆတယ်” ဟု ပြော သည်။ လက်ရှိတွင် စစ်ကော်မရှင်သည် ရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲပေးရန် ပြည်သူများကို နည်းမျိုးစုံဖြင့် ခြိမ်းခြောက်နေ ခြင်း ဖြစ်သည်။ ကရင်နီပြည်တွင် စစ်ဘေးရှောင်များ ပြန်မလာပါက နေအိမ်များကို ချိတ်ပိတ်မည်ဟု အကျပ်ကိုင်နေသည့်အပြင်၊ တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားများကိုလည်း ကြိုတင်မဲမပေးပါက ကျောင်းတက်ခွင့်မပေးဟု ဆိုကာ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်လျက်ရှိသည်။ ကျေးလက်မြေအဖွဲ့ ဒါရိုက်တာ ဒေါ်မူစဲက “ကရင်နီမှာ ကြည့်မယ်ဆိုလို့ရှိရင် စစ်ဘေးရှောင်တွေကို ပြန်မလာလို့ ရှိရင် နေအိမ်တွေ ချိတ်ပိတ်မယ်၊ ပြီးတော့မှ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့နဲ့ တစ်ဖွဲ့တည်းလို့ သတ်မှတ်မယ်ဆိုတဲ့ အရာ တွေက ဒါက ခြိမ်းခြောက်မှု ဖြစ်တယ်။ ဒါသည် လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ လုံးဝဆန့်ကျင်တယ်။ ဒီအတွက်ကြောင့်မို့လို့ ဒီရွေးကောက်ပွဲ အတုအယောင်ကို နိုင်ငံတကာက လက်မခံဖို့ လိုအပ်တယ်” ဟု ထောက်ပြသည်။ စစ်ကော်မရှင်၏ ရွေးကောက်ပွဲသည် လက်ရှိမြန်မာ့နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းအတွက် အဖြေမဟုတ်ကြောင်း KNU-NUG (တပ်မဟာ ၄ ပူးပေါင်းညှိနှိုင်းရေးအဖွဲ့) – BCT-4 ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးဟိန်းထက်ကလည်း သတိပေးထားသည်။ “အကြမ်းဖက် စစ်အုပ်စုရဲ့ အတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲဟာ တိုင်းပြည်ရဲ့ လက်ရှိ ဖြစ်ပျက်နေတဲ့ ဒီအကြမ်း ဖက် လုပ်ရပ်တွေ၊ ဒီမငြိမ်းချမ်းမှုတွေကို ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်နိုင်လိမ့်မယ်လို့ ဒါ ယုံကြည်နေကြတဲ့ နိုင်ငံတကာ အစိုးရတွေ၊ နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝန်းကိုလည်း ဒါက အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုရဲ့ သူ့ရဲ့ အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်တွေ ကို ဖုံးဖိနိုင်ဖို့အတွက် ဒီလှည့်ဖျားတဲ့ လုပ်ရပ်တစ်ခုသာ ဖြစ်တယ်။ ဒီငြိမ်းချမ်းတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ လူ့ဘောင် အဖွဲ့ အစည်းကို တည်ဆောက်ဖို့တဲ့နေရာမှာ ဘယ်လိုမှ ဒီရွေးကောက်ပွဲက အဖြေမဟုတ်ဘူး ဆိုတာကို ကောင်းစွာ သိရှိနားလည်စေချင်တယ်။” စစ်ကော်မရှင်သည် ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ပြင်ဆင်နေစဉ်အတွင်း၌ပင် အရပ်သားပစ်မှတ်များကို လေကြောင်းမှ ဗုံးကြဲခြင်း၊ ကျေးရွာများကို မီးရှို့ခြင်းနှင့် ပြည်သူများကို သတ်ဖြတ်ခြင်းများကို ဆက်တိုက်ကျူးလွန်နေကြောင်း လူ့အခွင့်အရေး လှုပ်ရှားသူများက ပြောသည်။ ဦးဟိန်းထက်က “ဒီအကြမ်းဖက် စစ်အုပ်စုအနေနဲ့ သူ့ရဲ့ ဒီအကြမ်းဖက် သတ်ဖြတ်မှုတွေ အပါအဝင် သူ့ရဲ့ ရပ် တည်မှုအတွက်၊ သူ့ရဲ့ ကိုယ်ကျိုးအတွက်ဆိုရင် သေချာတာတစ်ခုကတော့ ဒီလိုမျိုး ဒီရွေးကောက်ပွဲကနေ တစ်ဆင့် အဖြေဟုတ်မနေဘဲနဲ့ ပြည်သူတွေကို ဆက်လက်ပြီးတော့ သတ်ဖြတ်မှုတွေကို လုပ်ဆောင်နေဦးမယ် ဆိုတဲ့ဟာကိုလည်း ကျနော်တို့ လက်ခံယုံကြည်ထားတယ်” ဟု ဆက်ပြောသည်။ တော်လှန်ရေး အင်အားစုများက နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းအနေဖြင့် စစ်ကော်မရှင်၏ လုပ်ရပ်များကို အသိ အမှတ် မပြုရန်နှင့် လက်ရှိ တော်လှန်ရေး အင်အားစုများ ဖော်ဆောင်နေသည့် အုပ်ချုပ်ရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များ ကိုသာ အမြန်ဆုံး အသိအမှတ်ပြု ကူညီပေးကြရန် တောင်းဆိုထားသည်။

စစ်ကော်မရှင်၏ ဝါဒဖြန့်မှုများ နားမယောင်ရန် နိုင်ငံတကာကို တိုက်တွန်း

ရွေးကောက်ပွဲမှာ စစ်ကော်မရှင်၏ လှည့်ကွက်သာ ဖြစ် သတင်းနှင့် မီဒီယာ ကွန်ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၈ ရက်။ စစ်ကော်မရှင် ရွေးကောက်ပွဲသည် ချောင်ပိတ်မိနေသည့် စစ်အုပ်စုအတွက် နိုင်ငံရေးထွက်ပေါက်ရှာသည့် လှည့် ကွက်သာ ဖြစ်ကြောင်း တနင်္သာရီတော်လှန်ရေး အင်အားစုများက သတိပေးလိုက်သည်။ စစ်ကော်မရှင်က ကျင်းပရန် ကြံစည်နေသည့် ရွေးကောက်ပွဲသည် နိုင်ငံရေးအရ ချောင်ပိတ်မိနေသည့် စစ်အုပ်စု အတွက် အသက်ရှူပေါက်ရရန်နှင့် ၎င်းတို့၏ ရာဇဝတ်မှုများကို ဖုံးကွယ်ရန် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားသည့် လှည့် ကွက်တစ်ခုသာ ဖြစ်ကြောင်း တနင်္သာရီတိုင်းအတွင်းရှိ တော်လှန်ရေးအင်အားစုများက နိုင်ငံတကာသို့ အသိပေး ပြောဆိုလိုက်သည်။ KNU တပ်မဟာ (၄) အပါအဝင် တနင်္သာရီတိုင်းရှိ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်း ၁၅ ဖွဲ့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် KNU-NUG (တပ်မဟာ ၄ ပူးပေါင်းညှိနှိုင်းရေးအဖွဲ့) BCT- 4 က ဒီဇင်ဘာလ ၂၃ ရက်နေ့တွင် ပူးတွဲသဘောထား ထုတ် ပြန်ချက်တစ်ရပ် ထုတ်ပြန်ကာ ထိုသို့ ပြောဆိုလိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။ အဆိုပါ ပူးတွဲထုတ်ပြန်ချက်နှင့် ပတ်သက်၍ အဖွဲ့အားလုံး၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးဟိန်းထက်က “နိုင်ငံတကာ အစိုးရတွေ နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝန်းကိုလည်း ဒါက အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုရဲ့ သူ့ရဲ့ အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်တွေကို ဖုံးဖိနိုင်ဖို့အတွက် ဒီလှည့်ဖျားတဲ့ လုပ်ရပ်တစ်ခုသာ ဖြစ်တယ်ဆိုတဲ့ဟာရယ်။ တစ်ဆက်တည်းမှာပဲ ဒီရွေး ကောက်ပွဲက ဒီအတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲကလေပေါ့နော် ဆိုတော့ တိုင်းပြည်ရဲ့ လက်ရှိရှိနေတဲ့ ဒီအကြပ် အတည်းတွေ၊ အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုရဲ့ ဒီသတ်ဖြတ်မှုတွေ အပါအဝင် ဒီငြိမ်းချမ်းတဲ့ ဒီမြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ဒီလူ့ဘောင် အဖွဲ့ အစည်းကို တည်ဆောက်ဖို့တဲ့ နေရာမှာ ဘယ်လိုမှ ဒီရွေးကောက်ပွဲက အဖြေမဟုတ်ဘူးဆိုတဲ့ဟာကိုလည်း ကျနော်တို့ ကောင်းစွာ သိရှိနားလည် သဘောပေါက်စေချင်တယ်ပေါ့” ဟု ပြောသည်။ စစ်ကော်မရှင်သည် ဒီဇင်ဘာလ ၂၈ ရက်နေ့တွင် ပြုလုပ်မည့် အဆိုပါ တရားမဝင် ရွေးကောက်ပွဲကို ဒီမိုကရေစီ အရေခြုံပြယုဂ်အဖြစ် အသုံးချကာ နိုင်ငံတကာ၏ အသိအမှတ်ပြုမှု ရရှိစေရန် အငမ်းမရ ကြိုးပမ်းနေခြင်း ဖြစ် သည်ဟု BCT-4 က ထောက်ပြထားသည်။ ပူးတွဲထုတ်ပြန်ချက်တွင် ပါဝင်သည့် ကော့သောင်းခရိုင် နိုင်ငံရေးအင်အားစု ကိုယ်စားလှယ် ဒေါ်ထိပ်ထားက လည်း စစ်အုပ်စု၏ ဖိနှိပ်မှုများကြားမှ ပြုလုပ်မည့် ရွေးကောက်ပွဲ၏ သဘာဝကို အခုလို မေးခွန်းထုတ်ထားသည်။ “အရပ်သားပြည်သူတွေကို နေ့စဉ်နဲ့အမျှ ပစ်မှတ်ထားပြီး ဖမ်းဆီးထောင်ချခြင်း၊ မတရားသတ်ဖြတ်ခြင်း၊ မတရားပေါ်တာဆွဲ စစ်မှုထမ်းခိုင်းစေခြင်း၊ လေယာဉ်နဲ့ ဗုံးကြဲသတ်ဖြတ်ခြင်း၊ လက်နက်ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်ခြင်း စသည့် ဖိနှိပ်မှုပေါင်းများစွာနဲ့ ခြိမ်းခြောက်ပြီး ပြုလုပ်တဲ့ ဒီမိုကရေစီခံယူတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲက စစ်မှန်တဲ့ ဒီမို ကရေစီလို့၊ စစ်မှန်တဲ့ရွေးကောက်ပွဲလို့ ပြောနိုင်ပါသလား။ ဒါကြောင့် ဒီရွေးကောက်ပွဲက အာဏာရှင်အဓွန့်ရှည် တည်တံ့ဖို့၊ အာဏာရှင်ကောင်းစားဖို့လုပ်တဲ့ အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲသာ ဖြစ်တယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။ BCT-4 ၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် စစ်ကော်မရှင်သည် ၎င်းတို့အလိုကျ ရေးဆွဲထားသည့် ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေကို ကိုင်စွဲ၍ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် ကြိုးပမ်းခြင်းမှာ နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်း၏ အဖြေမဟုတ်ဘဲ တိုင်းပြည်ကို ပိုမိုဆိုးရွားသည့် အခြေအနေသို့သာ တွန်းပို့နေခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။ ဦးဟိန်းထက်ကလည်း “ဒီရွေးကောက်ပွဲကနေ တစ်ဆင့်ပေါ့လေနော် ဆိုတော့ နိုင်ငံရေးအရ ချောင်ပိတ်မိနေတဲ့ အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုအတွက် နိုင်ငံရေးအရ အသက်ရှူပေါက်ရဖို့အတွက်ကို ကြိုးစားလုပ်ဆောင်တဲ့ဟာမျိုး ဖြစ်တယ်ပေါ့လေနော်။ ဒီရွေးကောက်ပွဲကနေတစ်ဆင့် ဒီနိုင်ငံတကာရဲ့ အသိအမှတ်ပြုမှုကို ရယူပြီးတော့ သူ့ရဲ့ အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်တွေ၊ အကြမ်းဖက်မှုတွေ အားလုံးကို ဒါပြည်ဖုံးကားချနိုင်ဖို့အတွက် ဆောင်ရွက်နေတဲ့ လုပ်ရပ်တစ်ခုသာ ဖြစ်တယ်ပေါ့” ဟု စစ်ကောင်စီ၏ ရည်ရွယ်ချက်ကို ထပ်လောင်းရှင်းပြသည်။ ပြည်သူများအား အဓမ္မခြိမ်းခြောက်၍ ပြုလုပ်မည့် အဆိုပါ “သွေးစွန်းသော ရွေးကောက်ပွဲ” သည် ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီ အနှစ်သာရနှင့် ကင်းကွာနေသည့်အတွက် BCT-4 အနေဖြင့် လုံးဝလက်ခံမည် မဟုတ်ဘဲ ပြင်းပြင်း ထန်ထန် ရှုတ်ချကြောင်းနှင့် ရွေးကောက်ပွဲကို အထောက်အပံ့ဖြစ်စေမည့် မည်သည့် ပူးပေါင်းပါဝင်မှုမျိုးကို မဆို ခွင့်ပြုမည်မဟုတ်ကြောင်း အတိအလင်း ကြေညာထားသည်။ လက်ရှိတွင် တနင်္သာရီတိုင်း အတွင်း၌ စစ်ကော်မရှင်က ရွေးကောက်ပွဲ အတွက် ပြင်ဆင်မှုများ ရှိနေသော်လည်း ဒေသခံ တော်လှန်ရေး အဖွဲ့အစည်းများ၏ စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများကြောင့် နယ်မြေအများအပြားတွင် စိုးမိုးမှု ကင်းမဲ့နေသည့် အခြေအနေဖြစ်ကြောင်း မြေပြင် သတင်းရင်းမြစ်များက ပြောသည်။

ရွေးကောက်ပွဲမှာ စစ်ကော်မရှင်၏ လှည့်ကွက်သာ ဖြစ်

ရွေးကောက်ပွဲနေ့တွင် မကျင်းပနိုင်သည့် မြို့နယ် ၉ ခု ထပ်တိုး သတင်းနှင့်မီဒီယာ ကွန်ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၈ ရက်။ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပသည့် ယနေ့ ဒီဇင်ဘာလ ၂၈ ရက်နေ့တွင် ရွေးကောက်ပွဲ မကျင်းပနိုင်သည့် မြို့နယ် ၉ ခုကို ထပ်မံ ဖြည့်စွက်ခဲ့သည်။ စစ်ကော်မရှင် ရွေးကောက်ပွဲ မကျင်းပနိုင်သည့် မြို့နယ် ၆၅ ခုအထိ ရှိလာပြီး စံချိန်တင်နယ်မြေများ ဆုံးရှုံးနေ သည်။ စစ်ကော်မရှင်က အတင်းအကျပ် ကျင်းပရန် ကြိုးပမ်းနေသည့် ရွေးကောက်ပွဲကို ယနေ့တွင် စတင်လိုက်သော် လည်း ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပရန် နာရီပိုင်းအလိုအထိ မကျင်းပနိုင်သည့် မြို့နယ်စာရင်းကို ထပ်မံတိုးမြှင့် ကြေညာခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် မြို့နယ် ၆၅ ခုအထိ ရှိလာပြီး ရွေးကောက်ပွဲ သမိုင်းတစ်လျှောက် မကျင်းပနိုင်သည့် နယ်မြေအရေအတွက် အများဆုံးအဖြစ် စံချိန်တင်သွားခဲ့သည်။ စစ်ကော်မရှင် လက်အောက်ခံ ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် (UEC) သည် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် နာရီပိုင်းအလိုတွင် ချင်းပြည်မှ ၃ မြို့နယ်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းမှ ၂ မြို့နယ်နှင့် ရခိုင်ပြည်မှ ၄ မြို့နယ်၊ စုစုပေါင်း မြို့နယ် ၉ ခုကို ရွေးကောက်ပွဲ မကျင်းပနိုင်သည့် မြို့နယ်စာရင်းထဲသို့ ထပ်မံဖြည့်စွက်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ယခင်က ရွေးကောက်ပွဲ မကျင်းပနိုင်ဟု ကြေညာထားသည့် မြို့နယ် ၅၆ မြို့နယ်ရှိရာမှ ယခုထပ်တိုးစာရင်းအရ မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့နယ်ပေါင်း ၃၃၀ အနက် မြို့နယ် ၆၅ ခုတွင် ရွေးကောက်ပွဲ လုံးဝကျင်းပနိုင်ခြင်း မရှိတော့ကြောင်း စစ်ကော်မရှင်က တရားဝင်ဝန်ခံလိုက်ရခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။ အဆိုပါ ထပ်တိုးမြို့နယ်များမှာ ချင်းပြည်ရှိ တွန်းဇံ၊ ဖလမ်းနှင့် ထန်တလန်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းရှိ ကောလင်းနှင့် ဗန်းမောက်၊ ရခိုင်ပြည်ရှိ အမ်း၊ သံတွဲ၊ ဂွနှင့် တောင်ကုတ်မြို့နယ်တို့ ဖြစ်သည်။ မြို့နယ်အဆင့်သာမက ရပ်ကွက် နှင့် ကျေးရွာအုပ်စုအဆင့်တွင်လည်း မကျင်းပနိုင်သည့် နေရာများစွာ ရှိနေသည်။ ဒီဇင်ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့ ထုတ်ပြန်ချက်အရ ရွေးကောက်ပွဲ အပိုင်း (၃) တွင် မကျင်းပနိုင်သည့် ရပ်ကွက်နှင့် ကျေးရွာ အုပ်စုပေါင်း ၁,၀၆၄ ခု ရှိနေပြီး ယခင်အပိုင်း (၁) နှင့် (၂) တို့ရှိ မကျင်းပနိုင်သည့် နေရာ ၂,၉၃၁ ခုနှင့် ပေါင်းစပ်လိုက်ပါက တစ်နိုင်ငံလုံးတွင် ရွေးကောက်ပွဲ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း မကျင်းပနိုင်သည့် ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာအုပ်စု ၄,၀၀၀ နီးပါးအထိ ရှိလာသည်။ ယခုကဲ့သို့ စစ်ကော်မရှင်က မကျင်းပနိုင်သည့် နယ်မြေစာရင်းကို နောက်ဆုံးအချိန်အထိ ထုတ်ပြန်နေရခြင်းမှာ မြေပြင်တွင် တော်လှန်ရေးအင်အားစုများ၏ စိုးမိုးမှုနှင့် တိုက်ပွဲများကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း ဒေသခံများက သုံးသပ်ကြသည်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းမှ ဒေသခံတစ်ဦးက "သူတို့ ဘယ်လိုပဲ အတင်းလုပ်ချင်လုပ်၊ ကျနော်တို့ဆီမှာတော့ ဘယ်သူမှ မဲမပေးသလို သူတို့လည်း ရုံးမဖွင့်နိုင်ဘူး။ မဲစာရင်းကပ်တဲ့ရက်ကတည်းက မြို့ထဲမှာ ပေါက်ကွဲသံတွေ ကြားနေရတာ။ မနေ့ညကဆိုရင်လည်း ဗန်းမောက်ဘက်မှာ အသံတွေ ကြားနေရတယ်။ ဒီရွေးကောက်ပွဲက စာရွက်ပေါ်မှာပဲ ရှိတာပါ” ဟု မြေပြင်အခြေအနေကို ပြောပြသည်။ ထို့အပြင် ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပသည့် မြို့ကြီးများတွင်လည်း မဲရုံများအနီး ပေါက်ကွဲမှုများ ဖြစ်ပွားနေသဖြင့် ပြည်သူများမှာ စိုးရိမ်ထိတ်လန့်နေကြသည်။ ဧရာဝတီတိုင်းမှ ဝန်ထမ်းမိသားစုဝင်တစ်ဦးက "မနက်ပိုင်းကစပြီး မဲရုံတွေ ဖွင့်တယ်ဆိုပေမယ့် လမ်းပေါ်မှာ လူသူသိပ်မရှိဘူး။ စစ်တပ်နဲ့ ပျူစောထီးတွေတော့ ရှိတယ်။ မဲမပေးရင် အိမ်တွေကို ချိပ်ပိတ်မယ်၊ တော်လှန် ရေး အဖွဲ့တွေနဲ့ ပတ်သက်တယ်လို့ သတ်မှတ်မယ်ဆိုပြီး ခြိမ်းခြောက်ထားလို့သာ လူတချို့ ထွက်လာကြတာ" ဟု ပြောသည်။ စစ်ကော်မရှင်၏ ၂၀၂၅ ရွေးကောက်ပွဲသည် နိုင်ငံတကာ၏ အသိအမှတ်ပြုမှုရရန်နှင့် နိုင်ငံရေးထွက်ပေါက်ရှာရန် ကြိုးပမ်းခြင်းဖြစ်သော်လည်း၊ မြေပြင်တွင် နယ်မြေ အများအပြား ဆုံးရှုံးနေခြင်းနှင့် ပြည်သူလူထု၏ သပိတ်မှောက် ဆန့်ကျင်မှုများကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲမှာ တရားဝင်မှု ကင်းမဲ့နေကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသူများ က သုံးသပ်နေကြသည်။

ရွေးကောက်ပွဲနေ့တွင် မကျင်းပနိုင်သည့် မြို့နယ် ၉ ခု ထပ်တိုး

ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်မီ အကြမ်းဖက်မှုနှင့် ဖိနှိပ်မှုများ အရှိန်မြင့်လာကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ သတိပေး သတင်းနှင့် မီဒီယာ ကွန်ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၃ ရက်။ မကြာမီကျင်းပတော့မည့် စစ်ကောင်စီ၏ ရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်မီ အကြမ်းဖက်မှုများ၊ ဖိနှိပ်မှုများနှင့် ခြိမ်းခြောက်မှုများ ပိုမိုပြင်းထန်လာကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ မဟာမင်းကြီးရုံးက ယနေ့ (အင်္ဂါနေ့) တွင် ထုတ်ပြန် သတိပေးလိုက်သည်။ ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ မဟာမင်းကြီး ဗော့လ်ကာ တာ့ခ် (Volker Türk) က "မြန်မာစစ်အာဏာပိုင်တွေအနေနဲ့ လူထုကို မဲပေးဖို့အတွက် ရက်စက်တဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွေနဲ့ ဖိအားပေးတာတွေကို ရပ်တန့်ရမှာဖြစ်သလို၊ သဘောထားကွဲလွဲမှုကို ဖော်ပြသူတွေကို ဖမ်းဆီးနေတာတွေကိုလည်း အဆုံးသတ်ရမယ်" ဟု တိုက်တွန်း ပြောကြားခဲ့သည်။ အဆိုပါ ထုတ်ပြန် ကြေညာချက်တွင် ဒီဇင်ဘာ ၂၈ ရက်တွင် ကျင်းပတော့မည့် ရွေးကောက်ပွဲနှင့် ပတ်သက်၍ လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်ကို ပိတ်ပင်ထားကြောင်း ထောက်ပြထားသည်။ လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ခွင့် ကျင့်သုံးသူ အမြောက်အမြားသည် "ရွေးကောက်ပွဲ ကာကွယ်ရေးဥပဒေ" ဖြင့် ဖမ်းဆီးခံနေရကြောင်း သိရသည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။ ရန်ကုန်တိုင်း၊ လှိုင်သာယာမြို့နယ်အတွင်း ရွေးကောက်ပွဲ ဆန့်ကျင်ရေး ပိုစတာများ ကပ်ခဲ့သည့် လူငယ် ၃ ဦးကို ထောင်ဒဏ် ၄၂ နှစ်မှ ၄၉ နှစ်အထိ ပြင်းထန်သော ပြစ်ဒဏ်များ ချမှတ်ခဲ့သည့် ဖြစ်စဉ်များကိုလည်း ထောက်ပြထားသည်။ ထို့အပြင် ရွေးကောက်ပွဲ ဝါဒဖြန့်ရုပ်ရှင်ကို ဝေဖန်ခဲ့သည့် ရုပ်ရှင်ဒါရိုက်တာ မိုက်တီး၊ သရုပ်ဆောင် ကျော်ဝင်းထွဋ်နှင့် လူရွှင်တော် အုန်းဒိုင်တို့အား ပြည်သူလူထု၏ ယုံကြည်မှု ပျက်ပြားအောင် လုပ်ဆောင်သည်ဟုဆိုကာ ထောင်ဒဏ် ၇ နှစ်စီ ချမှတ်ခဲ့ကြောင်းလည်း ထောက်ပြထားသည်။ မန္တလေးတိုင်း အပါအဝင် ဒေသအသီးသီးရှိ စစ်ဘေးရှောင် ပြည်သူများသည် မဲပြန်ပေးရန် ပျက်ကွက်ပါက တိုက်ခိုက်ခံရမည် သို့မဟုတ် နေအိမ်များ သိမ်းဆည်းခံရမည်ဟု ခြိမ်းခြောက်ခံနေရကြောင်း ကုလသမဂ္ဂက ဆိုသည်။ "မဲပြန်ပေးဖို့ မြို့ကိုပြန်လာကြ၊ ပြန်မလာရင် ဆက်ပြီး ဗုံးကြဲမယ်" ဟု ခြိမ်းခြောက်ပြောဆိုမှုများ ရှိနေကြောင်း သတင်းရင်းမြစ်များကို ကိုးကား၍ ဖော်ပြထားသည်။ မဟာမင်းကြီး တာ့ခ်က စစ်ဘေးရှောင်များအား ၎င်းတို့၏ ဆန္ဒမပါဘဲ ဘေးကင်းမှုမရှိသော နေရာများသို့ အဓမ္မပြန်ခိုင်းခြင်းသည် လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ တစ်ဖက်တွင်လည်း စစ်ကောင်စီကို ဆန့်ကျင်သည့် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများထံမှ ခြိမ်းခြောက်မှုများ ရှိနေကြောင်း ကြေညာချက်တွင် ပါရှိသည်။ ပြီးခဲ့သည့် နိုဝင်ဘာလက ကျိုက်ထိုမြို့နယ်၌ မဲပေးရန် သင်တန်းတက်ရောက်မည့် ဆရာမ ၉ ဦး ဖမ်းဆီးခံရပြီး သတိပေးချက်များဖြင့် ပြန်လည်လွတ်မြောက်ခဲ့သည့် ဖြစ်စဉ်နှင့် ရန်ကုန်ရှိ လှည်းကူးနှင့် မြောက်ဥက္ကလာပ အုပ်ချုပ်ရေးရုံးများတွင် ဗုံးပေါက်ကွဲမှုများကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲ ဝန်ထမ်းအချို့ ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည့် ဖြစ်စဉ်များကို ထောက်ပြထားသည်။ "အခုကျင်းပမယ့် ရွေးကောက်ပွဲဟာ အကြမ်းဖက်မှုနဲ့ ဖိနှိပ်မှုတွေကြားမှာ ကျင်းပနေတာ ဖြစ်ကြောင်း သိသာထင်ရှားနေပါတယ်" ဟု လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ မဟာမင်းကြီး က ဆိုသည်။ လက်ရှိ အခြေအနေတွင် လွတ်လပ်စွာ ဖော်ပြခွင့်၊ သင်းပင်းဖွဲ့စည်းခွင့်နှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာ စုဝေးခွင့်များ မရှိသည့်အတွက် ပြည်သူများအနေဖြင့် အနှစ်သာရရှိရှိ လွတ်လပ်စွာ ပါဝင်နိုင်သည့် အခြေအနေ မရှိကြောင်း ၎င်းက ကောက်ချက်ချ ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်မီ အကြမ်းဖက်မှုနှင့် ဖိနှိပ်မှုများ အရှိန်မြင့်လာကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ သတိပေး

ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပရန် ၁၀ ရက်အလို လားရှိုးမြို့တွင် တစ်ရက်တည်း ဗုံး ၃ ကြိမ်ပေါက်ကွဲ သတင်းနှင့် မီဒီယာ ကွန်ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၂ ရက်။ စစ်ကော်မရှင်က ကြီးမှူးကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲ အတွက် ပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်နေသည့် ရှမ်းပြည် မြောက်ပိုင်း၊ လားရှိုးမြို့ပေါ်တွင် တစ်ရက်တည်း၌ပင် ဗုံးပေါက်ကွဲမှု သုံးကြိမ် ထက်မနည်း ဖြစ်ပွားခဲ့ရာ မြို့ခံများ ထိတ်လန့်စိုးရိမ်နေကြသည်။ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပရန် ၁၀ ရက်ခန့်သာ လိုတော့သည့်အချိန်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သော အဆိုပါပေါက်ကွဲမှုများသည် ဒီဇင်ဘာလ ၂၁ ရက်နေ့၊ နံနက် ၉ နာရီကျော်တွင် အမှတ် (၁၂) ရပ်ကွက်၌ တစ်ကြိမ်၊ ညနေ ၅ နာရီနှင့် ၆ နာရီ ဝန်းကျင်တို့တွင် အမှတ် (၂) အုပ်ချုပ်ရေးမှူးရုံးအနီးနှင့် အမှတ် (၅) ရပ်ကွက်တို့တွင် တစ်ကြိမ်စီ ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ပေါက်ကွဲမှု ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် အခြေအနေနှင့် ပတ်သက်၍ လားရှိုးမြို့ခံတစ်ဦးက “မနက်ပိုင်း တစ်ခါကြားရပြီး ညနေပိုင်းမှာ နှစ်ခါဆင့်တိုက်သံ ကြားလိုက်ရတာ။ ရပ်ကွက်ရုံးနားဆိုတော့ ပိုလန့် သွားတယ်” ဟု ပြောသည်။ လားရှိုးမြို့ကို စစ်ကော်မရှင်တပ်က ယခုနှစ် ဧပြီလအတွင်း တရုတ်အစိုးရ၏ ကြားဝင်ညှိနှိုင်းမှုဖြင့် ကိုးကန့်တပ် (MNDAA) ထံမှ ပြန်လည်လွှဲပြောင်းရယူခဲ့ခြင်းဖြစ်သော်လည်း မြို့ပတ်ပတ်လည်ရှိ ကျေးရွာအုပ်စု ၇၅ အုပ်စု ခန့်ကိုမူ MNDAA က ဆက်လက် ထိန်းချုပ်ထားဆဲ ဖြစ်သည်။ စစ်ကော်မရှင်တပ်သည် လားရှိုးမြို့ပေါ် ရပ်ကွက် (၁၂) ခုအပြင် MNDAA ထိန်းချုပ်နယ်မြေအချို့တွင်ပါ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် ကြိုးပမ်းနေသော်လည်း MNDAA ဘက်ကမူ ၎င်းတို့နယ်မြေအတွင်း မဲပုံးချခွင့် ပေးမည်မဟုတ်ကြောင်း ပြောဆိုထားသည်။ လက်ရှိ အခြေအနေအပေါ် လားရှိုးမြို့မှ ရှမ်းလူငယ်တစ်ဦးက “ဒီပေါက်ကွဲမှုတွေဟာ ရွေးကောက်ပွဲကို ဆန့် ကျင်တဲ့ နိုင်ငံရေး သတိပေးချက်လို့ မြင်ပါတယ်။ မြို့ပေါ်ကို စစ်တပ်က ထိန်းထားတယ်ဆိုပေမဲ့ ပတ်ပတ်လည် မှာ တော်လှန်ရေး အင်အားစုတွေ ရှိနေကြတယ်။ အခု အခြေအနေကို ပြောရမယ်ဆိုရင်လည်း လုံခြုံရေးက ဘယ်လိုမှ စိတ်မချရဘူး။ အခုလို အခြေအနေမျိုးမှာ ကျင်းပမယ့် ရွေးကောက်ပွဲက ပြည်သူတွေအတွက်တော့ အန္တရာယ်ကြားက ပွဲတစ်ခုလို ဖြစ်နေတယ်” ဟု ပြောသည်။ စစ်ကော်မရှင်၏ အစီအစဉ်အရ လာမည့် ဒီဇင်ဘာ ၂၈ ရက်နေ့မှ စတင်ကာ ရွေးကောက်ပွဲကို အပိုင်း ၃ ပိုင်းခွဲ၍ နှစ်ပတ်စီခြား ကျင်းပသွားရန် ရည်ရွယ်ထားသော်လည်း ယခုကဲ့သို့ မြို့ပြပြောက်ကျား တိုက်ခိုက်မှုများနှင့် နယ်မြေ မတည်ငြိမ်မှုများကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်မြောက်နိုင်စွမ်းအပေါ် မေးခွန်းထုတ်မှုများ ရှိနေသည်။  ဓါတ်ပုံ - Wa News Land

ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပရန် ၁၀ ရက်အလို လားရှိုးမြို့တွင် တစ်ရက်တည်း ဗုံး ၃ ကြိမ်ပေါက်ကွဲ

သောကြာနေ့ည ရုပ်သံသတင်း (၁၀-၁၀-၂၅)

သောကြာနေ့ည ရုပ်သံသတင်း (၁၀-၁၀-၂၅)

ဒီကနေ့ အစီအစဉ်ထဲမှာတော့ … မိုးမိတ်မှာ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့လို့ ကလေးတွေ အပါအဝင် အရပ်သားတွေ အသက်ဆုံးရှုံးခဲ့ရပါတယ်။ မွန်နဲ့ တနင်္သာရီမှာလည်း အရပ်သားတွေ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု ခံရပါတယ်။ ဖားကန့်မှာ စစ်ကော်မရှင်က ဘာကြောင့် ညမထွက်ရ အမိန့်ထုတ်လိုက်တာပါလဲ

ထိုင်းရောက် အလုပ်သမားတွေအတွက် ပန်းရောင်ကတ် ပြုလုပ်ရမယ့် နေရာတွေက ဘယ်နေရာတွေလဲ၊ ဘယ်လိုလုပ်ရမှာလဲ။ ယူကရိန်းတိုက်ပွဲမှာ လောင်စာ အရင်းအမြစ်တွေကို ဘာလို့ အပြန်အလှန် တိုက်ခိုက်နေကြတာလဲ။ ယူကေက အိန္ဒိယ နိုင်ငံကို အပေါ့စား ဒုံးကျည်တွေ ရောင်းပေးလိုက်ပါတယ်။

ကမ္ဘာကျော် မုဒိမ်းမှုတစ်ခုမှာ အယူခံဝင်တဲ့သူကို တရားရုံးက ဘယ်လို အမိန့်ချမှတ်လိုက်သလဲ … စတာတွေတင်ဆက်ထားပါတယ်။

×Close

News

IDPs Face Severe Medicine Shortages in Paletwa Township — November 7, 2024 3:02 pm
1,000 Displaced Need Urgent Aid in Pinlaung Township, Shan State — October 30, 2024 1:52 pm
Junta-Aligned Pa-O Militia Bans Residents from Leaving Villages — October 29, 2024 2:23 pm

Recent Posts

မြန်မာ့ ရွေးကောက်ပွဲကို အနောက်နိုင်ငံတွေက ဘယ်လို သဘောထားသလဲ။
ကချင်တွင် မဲစာရင်းမှားယွင်းမှုနှင့် တင်းမာမှုများကြောင့် မဲပေးသူ နည်းပါး
ပုသိမ်၌ မဲပေးသူ နည်းပါး
ရှမ်းမြောက် မြို့သုံးမြို့၊ မြို့ပေါ်ရပ်ကွက် အချို့တွင်သာ ရွေးကောက်ပွဲလုပ်
မနက် လင်းအားကြီးတွင် လပခ ဌာနချုပ် ရှော့တိုက်ဒုံးများ ပစ်ခံရ

Archives

Archives

×Close