စစ်ကော်မရှင် ရွေးကောက်ပွဲ – Network Media Group

Tag: စစ်ကော်မရှင် ရွေးကောက်ပွဲ

ကချင်တွင် မဲစာရင်းမှားယွင်းမှုနှင့် တင်းမာမှုများကြောင့် မဲပေးသူ နည်းပါး သတင်းနှင့်မီဒီယာ ကွန်ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၈ ရက်။ စစ်ရေးတင်းမာမှုကြား ကချင်တွင် ဟန်ပြမဲရုံများဖွင့်ထားပြီး မဲစာရင်းမှားယွင်းမှုနှင့် ခြိမ်းခြောက်မှုများကြောင့် ပြည်သူများစိုးရိမ်နေကြသည်။ ကချင်ပြည် အတွင်းရှိ မြို့နယ်အချို့ကို ကချင်လွတ်လပ်ရေး တပ်မတော် (KIA) နှင့် ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့များက ထိန်းချုပ်ထားချိန်တွင် စစ်ကော်မရှင်သည် မြစ်ကြီးနားနှင့် ပူတာအိုကဲ့သို့သော မြို့ပေါ်ရပ်ကွက်အချို့၌သာ ရွေးကောက်ပွဲကို အတင်းအကျပ် ကျင်းပနေသည်ဟု မြို့ခံများက ပြောသည်။ သို့သော် မဲစာရင်းမှားယွင်းမှုများနှင့် စစ်ရေးတင်းမာမှုများကြောင့် မဲရုံများတွင် လူသူကင်းမဲ့ နေကြောင်း မြို့ခံများက ပြောသည်။ ယနေ့ (ဒီဇင်ဘာ ၂၈ ရက်) ကျင်းပသည့် ရွေးကောက်ပွဲအပိုင်း (၁) တွင် ကချင်ပြည်နယ်မှ မြစ်ကြီးနား၊ တနိုင်း၊ ခေါင်လန်ဖူး၊ နောင်မွန်၊ ပူတာအိုနှင့် မိုးညှင်းမြို့နယ်တို့ ပါဝင်သည်။ သို့သော် ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်မီ တစ်ရက်အလိုအထိ ဒေသခံအများစုမှာ သတင်းအချက်အလက် ရရှိမှုအားနည်း နေပြီး ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်မည့် ကိုယ်စားလှယ်များကိုပင် မသိရှိကြကြောင်း မြစ်ကြီးနားမြို့ခံများက ဆိုသည်။ မြစ်ကြီးနားမြို့၊ မြို့သစ်ကြီးရပ်ကွက်နေ ပြည်သူတစ်ဦးက “မနက်ဖြန်လုပ်မှန်းတောင် မသိဘူး။ ရပ်ကွက်၊ အိမ်မှာလည်း ဘယ်သူမှ ဘာမှ လာမပြောကြဘူး။ ဘယ်မှာ သွားထည့်ရမှန်းလည်း မသိဘူး" ဟု မြေပြင် အခြေအနေကို ပြောသည်။ ထို့အပြင် မဲစာရင်းများတွင် နာမည်စာရင်းမပါဝင်သူများ ရှိနေသည့်အပြင် သေဆုံးပြီးသူများ၏ နာမည်များ ပါဝင်နေခြင်းကြောင့် မဲစာရင်းသွားရောက်ကြည့်ရှုသူများအကြား ဝေဖန်မှုများ ထွက်ပေါ်နေသည်။ အလားတူ ပူတာအိုမြို့နယ်တွင်လည်း အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့များက အိမ်ထောင်စုစာရင်းများ လိုက်လံကောက်ယူကာ ဓာတ်ပုံရိုက်ယူမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သဖြင့် ဒေသခံများမှာ ဖမ်းဆီးခံရမည်ကို စိုးရိမ်နေကြသည်။ ပူတာအိုဒေသခံတစ်ဦးက “ဒီအိမ်ထောင်စုစာရင်းက စစ်တပ်ကလူတွေဆီမှာ ရှိတယ်။ ဆိုတော့ မဲသွားမထည့်ရင် သိမှာစိုးရိမ်တယ်။ အဲ့ဒါကြောက်တယ်လေနော်။ စိုးရိမ်လို့ မဲထည့်တဲ့ဘက်ပဲ ဖြစ်မှာ” ဟု ပြောသည်။ စစ်ကော်မရှင်သည် မြစ်ကြီးနားမြို့ပေါ်ရှိ သီတာ၊ မင်းရပ်နှင့် အောင်နန်းရိပ်သာရပ်ကွက်များတွင် မဲရုံများ ပြင်ဆင်ကာ ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် ဦးခက်ထိန်နန်နှင့် တိုင်းမှူး ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဇော်ထွေးတို့က ကွင်းဆင်းစစ်ဆေး မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သော်လည်း၊ ဖားကန့်၊ ဝိုင်းမော်နှင့် ကျန်မြို့နယ်အများစုတွင်မူ ရွေးကောက်ပွဲ လုံးဝကျင်းပနိုင်ခြင်း မရှိပေ။ ယနေ့တွင်ပင် ဖားကန့်မြို့၌ ပေါက်ကွဲမှုဖြစ်ပွားကာ ဒေသခံတစ်ဦး သေဆုံးခဲ့သဖြင့် လုံခြုံရေးအခြေအနေမှာ ပိုမိုစိုးရိမ်စရာ ဖြစ်နေသည်။ ကချင်သတင်းဌာန (KNG) ၏ အယ်ဒီတာချုပ် ကိုဆမ်နော်ကလည်း ယခုရွေးကောက်ပွဲသည် ယခင်ရွေးကောက်ပွဲများနှင့် လုံးဝမတူဘဲ ပြည်သူများ သိရှိမှုပင် မရှိကြောင်း သုံးသပ်သည်။ “ဒီနေ့မှာ မဲမထည့်ကြဘူး။ မဲရုံတွေက တော်တော်လေး ခြောက်ကပ်နေတယ်။ သတ်မှတ်ထားတဲ့ မြို့နယ်တွေဆိုတာထက် မြို့ပေါ်တွေမှာပဲ လုပ်နေတယ်ဆိုတဲ့ သတင်းမျိုး ရရှိထားတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။ ထို့အပြင် ယခုရွေးကောက်ပွဲအပြီးတွင်လည်း စစ်တပ်နှင့် မဟာမိတ်ဖြစ်သည့် USDP ကဲ့သို့သော ပါတီများသာ အစိုးရဖြစ်လာမည်ဟု ပြည်သူများက ကြိုတင်မှတ်ချက်ပြုထားကြကြောင်းလည်း ကိုဆမ်နော်က ဆက်လက် ပြောဆိုသည်။ လက်ရှိတွင် တနိုင်းမြို့နယ်နှင့် မြစ်ကြီးနား-မြစ်ဆုံလမ်းပေါ်ရှိ အောင်မြင်သာကျေးရွာတို့တွင်လည်း စစ်ကော် မရှင်တပ်များက မဲရုံများ၌ လုံခြုံရေးယူထားသော်လည်း အနီးတစ်ဝိုက်တွင် စစ်ကြောင်းထိုးမှုများရှိနေသဖြင့် စစ်ရေးတင်းမာနေသည်။ ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော် (KIA) ဘက်ကလည်း ယခုရွေးကောက်ပွဲသည် တရားမဝင်ကြောင်း ကြိုတင် သတိပေးထားသဖြင့် ကချင်ပြည်အတွင်းရှိ စစ်ကော်မရှင်၏ ရွေးကောက်ပွဲမှာ မြေပြင်တွင် နယ်မြေစိုးမိုးမှု ကင်းမဲ့နေပြီး ကျရှုံးနေသည့် အခြေအနေသာ ဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသူများက သုံးသပ်ကြသည်။ ဓါတ်ပုံ - MOI

ကချင်တွင် မဲစာရင်းမှားယွင်းမှုနှင့် တင်းမာမှုများကြောင့် မဲပေးသူ နည်းပါး

ပုသိမ်၌ မဲပေးသူ နည်းပါး သတင်းနှင့် မီဒီယာ ကွန်ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၈ ရက်။ စစ်ကော်မရှင်က ကြီးမှူးကျင်းပသည့် အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဧရာဝတီတိုင်း၊ ပုသိမ်မြို့၌ အုပ်ချုပ်ရေး အဖွဲ့များက ပြည်သူများကို နည်းမျိုးစုံဖြင့် ဖိအားပေး ခြိမ်းခြောက်နေသော်လည်း မဲရုံသို့ လာရောက်သူ အလွန် နည်းပါးနေကြောင်း ဒေသခံများနှင့် မဲရုံဝန်ထမ်းများက ပြောသည်။ ပုသိမ်မြို့တွင် ယနေ့ပြုလုပ်သည့် ရွေးကောက်ပွဲ၌ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးများနှင့် ရာအိမ်မှူးများက အသက် ၁၈ နှစ် ပြည့်ပြီးသူတိုင်း မှတ်ပုံတင်ရှိရှိမရှိရှိ မဲလာပေးရန်၊ မလာပါက ဒဏ်ငွေ ကျပ် ၂၀,၀၀၀ ရိုက်မည်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် အိမ်ပေါ်အထိတက်၍ ပေါ်တာဆွဲ စစ်မှုထမ်းခိုင်းမည်ဟု လိုက်လံခြိမ်းခြောက်ခဲ့ကြောင်း မြို့ခံများက ဆိုသည်။ အသက် ၃၀ ကျော်အရွယ် အမျိုးသမီးတစ်ဦးက “ပုသိမ်ဇာတိဖြစ်ပြီး မဲရုံသွားပြီး မဲမပေးရင် အိမ်ပေါ်အထိ တက်ပြီး ပေါ်တာဆွဲမယ်လို့ ခြိမ်းခြောက်တာမျိုးတွေ ရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကြောက်လို့ သွားရတဲ့သူတွေလည်း ရှိတယ်” ဟု ပြောသည်။ သို့သော် ယနေ့မြေပြင်အခြေအနေတွင် မဲရုံအများစု၌ မဲပေးသူ အလွန်နည်းပါးနေပြီး နံနက်ပိုင်းတွင်သာ လူ ၃၀ မှ ၅၀ ခန့်အထိ ရှိခဲ့သော်လည်း နံနက် ၁၁ နာရီနောက်ပိုင်းတွင် မဲရုံတစ်ရုံလျှင် ၅ ဦးထက်မပိုသော လူအရေအတွက်သာ ရှိတော့ကြောင်း မြို့ခံများက ပြောသည်။ ပုသိမ်မြို့ခံတစ်ဦးက “မဲပေးဖို့ လာကြတဲ့သူက ရှိလှရင် ၃၀ လောက်ပဲ တန်းစီနေကြတာ။ စိတ်ဝင်စားမှု အတော် နည်းပါတယ်။ ၂၀၂၀ တုန်းက အုန်းအုန်းထနေတာနဲ့ အခုနဲ့ကတော့ တခြားစီပါပဲ” ဟု နှိုင်းယှဉ်ပြောဆိုသည်။ မဲရုံအတွင်း၌လည်း လွတ်လပ်စွာ ဆန္ဒမဲပေးခွင့်မရဘဲ စောင့်ကြည့်စစ်ဆေးမှုများ ကြုံတွေ့နေရကြောင်း မဲပေးခဲ့သူတစ်ဦးက ယခုကဲ့သို့ ပြောသည်။ “မဲပေးတာကို မဲရုံစောင့်တစ်ဦးက စောင့်ကြည့်နေတယ်။ ဘယ်ပါတီကို ပေးတယ်၊ အမှားမလုပ်နိုင်အောင် စောင့်ကြည့်တာမျိုးပေါ့။ ပယ်မဲဖြစ်အောင် နှစ်နေရာ၊ သုံးနေရာ နှိပ်လို့မရအောင် စောင့်ကြည့်နေတာဗျ။ လုံခြုံလွတ်လပ်တယ်လို့ မခံစားရဘူး” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။ ပုသိမ်မြို့တွင် အရပ်ဘက် ရပ်/ကျေးမဲရုံ ၁၉၃ ရုံနှင့် တပ်တွင်းမဲရုံ ၂၁ ရုံ၊ စုစုပေါင်း ၂၁၄ ရုံ ရှိသော်လည်း အရပ်ဘက် မဲရုံများထက် တပ်တွင်းမဲရုံများတွင်သာ မဲပေးသူ ပိုမိုများပြားနေသည်ကို တွေ့ရကြောင်း တပ်ဝန်း အတွင်း နေထိုင်သူတစ်ဦးက ဆိုသည်။ နိုင်ငံရေး လေ့လာသူများကမူ ယခုရွေးကောက်ပွဲသည် ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲကဲ့သို့ သက်သေခံလက်မှတ်များဖြင့် ပွင့်လင်းမြင်သာစွာ ရေတွက်မည်မဟုတ်သဖြင့် မတရားမှုများနှင့် အမှားများကြီးစိုးမည်မှာ သေချာနေကြောင်း ဝေဖန်ထောက်ပြလျက်ရှိသည်။ စစ်ကော်မရှင်သည် မဲမပေးသူများပြားလေလေ ၎င်းတို့စိတ်ကြိုက် ရလဒ်များကို ဖန်တီးခွင့်ရလေလေ ဖြစ်နိုင်သည်ဟုလည်း ၈၈ မျိုးဆက် တစ်ဦးက သုံးသပ်ပြောဆိုသည်။

ပုသိမ်၌ မဲပေးသူ နည်းပါး

စစ်ကော်မရှင်၏ ဝါဒဖြန့်မှုများ နားမယောင်ရန် နိုင်ငံတကာကို တိုက်တွန်း သတင်းနှင့် မီဒီယာ ကွန်ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၈ ရက်။ စစ်ကော်မရှင်၏ ဝါဒဖြန့်မှုများအပေါ် အခြေခံ၍ မြန်မာ့အရေးကို အဆုံးအဖြတ်မပေးရန် နိုင်ငံတကာ အသိုင်း အဝိုင်းကို တော်လှန်ရေးအင်အားစုများ တိုက်တွန်းလိုက်သည်။ စစ်ကော်မရှင်က ကျင်းပရန် ပြင်ဆင်နေသည့် ရွေးကောက်ပွဲသည် ၎င်းတို့၏ ရာဇဝတ်မှုများကို ဖုံးကွယ်ရန် လုပ်ဆောင်သည့် ဝါဒဖြန့်မှုသာဖြစ်ပြီး ယင်းအချက်အပေါ် အခြေခံ၍ မြန်မာ့အရေးကို အဆုံးအဖြတ်မပေးရန် တော်လှန်ရေး အင်အားစုများက နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းသို့ တိုက်တွန်းပြောဆိုလိုက်သည်။ စစ်ကော်မရှင်၏ ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်သည် ဒီဇင်ဘာလ ၂၈ ရက်နေ့မှ စတင်ကာ အပိုင်း ၃ ပိုင်းခွဲ၍ ရွေး ကောက်ပွဲ ကျင်းပမည်ဟု ထုတ်ပြန်ထားချိန်တွင် တော်လှန်ရေး အင်အားစုများက မြေပြင်ပကတိ အခြေအနေကို ရှုမြင်ပေးရန် ယခုကဲ့သို့ တုံ့ပြန်လိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။ ကရင်နီပြည်နယ် အင်အားစုကိုယ်စားလှယ် ခွန်းသောမတ်စ်က “နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းတွေကလည်း ကျနော် တို့ရဲ့ ပကတိ အခြေအနေကို မျှော်ကြည့်ပေးဖို့ လိုပါမယ်။ ကျနော်တို့ လူထုတွေရဲ့ အခြေအနေကို မျှော်ကြည့် ပေးဖို့ လိုမယ်ပေါ့နော်။ စစ်ကောင်စီရဲ့ မဟုတ်မမှန် ဝါဒဖြန့်မှုတွေကို ကြည့်ပြီးတော့ ကျနော်တို့ရဲ့ နိုင်ငံကို ဆုံးဖြတ်လိုက်တာမျိုး၊ အဆုံးအဖြတ်တွေ ပေးတာမျိုးကတော့ မလုပ်သင့်ဘူးလို့ ကျနော်ယူဆတယ်” ဟု ပြော သည်။ လက်ရှိတွင် စစ်ကော်မရှင်သည် ရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲပေးရန် ပြည်သူများကို နည်းမျိုးစုံဖြင့် ခြိမ်းခြောက်နေ ခြင်း ဖြစ်သည်။ ကရင်နီပြည်တွင် စစ်ဘေးရှောင်များ ပြန်မလာပါက နေအိမ်များကို ချိတ်ပိတ်မည်ဟု အကျပ်ကိုင်နေသည့်အပြင်၊ တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားများကိုလည်း ကြိုတင်မဲမပေးပါက ကျောင်းတက်ခွင့်မပေးဟု ဆိုကာ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်လျက်ရှိသည်။ ကျေးလက်မြေအဖွဲ့ ဒါရိုက်တာ ဒေါ်မူစဲက “ကရင်နီမှာ ကြည့်မယ်ဆိုလို့ရှိရင် စစ်ဘေးရှောင်တွေကို ပြန်မလာလို့ ရှိရင် နေအိမ်တွေ ချိတ်ပိတ်မယ်၊ ပြီးတော့မှ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့နဲ့ တစ်ဖွဲ့တည်းလို့ သတ်မှတ်မယ်ဆိုတဲ့ အရာ တွေက ဒါက ခြိမ်းခြောက်မှု ဖြစ်တယ်။ ဒါသည် လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ လုံးဝဆန့်ကျင်တယ်။ ဒီအတွက်ကြောင့်မို့လို့ ဒီရွေးကောက်ပွဲ အတုအယောင်ကို နိုင်ငံတကာက လက်မခံဖို့ လိုအပ်တယ်” ဟု ထောက်ပြသည်။ စစ်ကော်မရှင်၏ ရွေးကောက်ပွဲသည် လက်ရှိမြန်မာ့နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းအတွက် အဖြေမဟုတ်ကြောင်း KNU-NUG (တပ်မဟာ ၄ ပူးပေါင်းညှိနှိုင်းရေးအဖွဲ့) – BCT-4 ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးဟိန်းထက်ကလည်း သတိပေးထားသည်။ “အကြမ်းဖက် စစ်အုပ်စုရဲ့ အတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲဟာ တိုင်းပြည်ရဲ့ လက်ရှိ ဖြစ်ပျက်နေတဲ့ ဒီအကြမ်း ဖက် လုပ်ရပ်တွေ၊ ဒီမငြိမ်းချမ်းမှုတွေကို ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်နိုင်လိမ့်မယ်လို့ ဒါ ယုံကြည်နေကြတဲ့ နိုင်ငံတကာ အစိုးရတွေ၊ နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝန်းကိုလည်း ဒါက အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုရဲ့ သူ့ရဲ့ အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်တွေ ကို ဖုံးဖိနိုင်ဖို့အတွက် ဒီလှည့်ဖျားတဲ့ လုပ်ရပ်တစ်ခုသာ ဖြစ်တယ်။ ဒီငြိမ်းချမ်းတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ လူ့ဘောင် အဖွဲ့ အစည်းကို တည်ဆောက်ဖို့တဲ့နေရာမှာ ဘယ်လိုမှ ဒီရွေးကောက်ပွဲက အဖြေမဟုတ်ဘူး ဆိုတာကို ကောင်းစွာ သိရှိနားလည်စေချင်တယ်။” စစ်ကော်မရှင်သည် ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ပြင်ဆင်နေစဉ်အတွင်း၌ပင် အရပ်သားပစ်မှတ်များကို လေကြောင်းမှ ဗုံးကြဲခြင်း၊ ကျေးရွာများကို မီးရှို့ခြင်းနှင့် ပြည်သူများကို သတ်ဖြတ်ခြင်းများကို ဆက်တိုက်ကျူးလွန်နေကြောင်း လူ့အခွင့်အရေး လှုပ်ရှားသူများက ပြောသည်။ ဦးဟိန်းထက်က “ဒီအကြမ်းဖက် စစ်အုပ်စုအနေနဲ့ သူ့ရဲ့ ဒီအကြမ်းဖက် သတ်ဖြတ်မှုတွေ အပါအဝင် သူ့ရဲ့ ရပ် တည်မှုအတွက်၊ သူ့ရဲ့ ကိုယ်ကျိုးအတွက်ဆိုရင် သေချာတာတစ်ခုကတော့ ဒီလိုမျိုး ဒီရွေးကောက်ပွဲကနေ တစ်ဆင့် အဖြေဟုတ်မနေဘဲနဲ့ ပြည်သူတွေကို ဆက်လက်ပြီးတော့ သတ်ဖြတ်မှုတွေကို လုပ်ဆောင်နေဦးမယ် ဆိုတဲ့ဟာကိုလည်း ကျနော်တို့ လက်ခံယုံကြည်ထားတယ်” ဟု ဆက်ပြောသည်။ တော်လှန်ရေး အင်အားစုများက နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းအနေဖြင့် စစ်ကော်မရှင်၏ လုပ်ရပ်များကို အသိ အမှတ် မပြုရန်နှင့် လက်ရှိ တော်လှန်ရေး အင်အားစုများ ဖော်ဆောင်နေသည့် အုပ်ချုပ်ရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များ ကိုသာ အမြန်ဆုံး အသိအမှတ်ပြု ကူညီပေးကြရန် တောင်းဆိုထားသည်။

စစ်ကော်မရှင်၏ ဝါဒဖြန့်မှုများ နားမယောင်ရန် နိုင်ငံတကာကို တိုက်တွန်း

ရွေးကောက်ပွဲမှာ စစ်ကော်မရှင်၏ လှည့်ကွက်သာ ဖြစ် သတင်းနှင့် မီဒီယာ ကွန်ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂၈ ရက်။ စစ်ကော်မရှင် ရွေးကောက်ပွဲသည် ချောင်ပိတ်မိနေသည့် စစ်အုပ်စုအတွက် နိုင်ငံရေးထွက်ပေါက်ရှာသည့် လှည့် ကွက်သာ ဖြစ်ကြောင်း တနင်္သာရီတော်လှန်ရေး အင်အားစုများက သတိပေးလိုက်သည်။ စစ်ကော်မရှင်က ကျင်းပရန် ကြံစည်နေသည့် ရွေးကောက်ပွဲသည် နိုင်ငံရေးအရ ချောင်ပိတ်မိနေသည့် စစ်အုပ်စု အတွက် အသက်ရှူပေါက်ရရန်နှင့် ၎င်းတို့၏ ရာဇဝတ်မှုများကို ဖုံးကွယ်ရန် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားသည့် လှည့် ကွက်တစ်ခုသာ ဖြစ်ကြောင်း တနင်္သာရီတိုင်းအတွင်းရှိ တော်လှန်ရေးအင်အားစုများက နိုင်ငံတကာသို့ အသိပေး ပြောဆိုလိုက်သည်။ KNU တပ်မဟာ (၄) အပါအဝင် တနင်္သာရီတိုင်းရှိ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်း ၁၅ ဖွဲ့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် KNU-NUG (တပ်မဟာ ၄ ပူးပေါင်းညှိနှိုင်းရေးအဖွဲ့) BCT- 4 က ဒီဇင်ဘာလ ၂၃ ရက်နေ့တွင် ပူးတွဲသဘောထား ထုတ် ပြန်ချက်တစ်ရပ် ထုတ်ပြန်ကာ ထိုသို့ ပြောဆိုလိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။ အဆိုပါ ပူးတွဲထုတ်ပြန်ချက်နှင့် ပတ်သက်၍ အဖွဲ့အားလုံး၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးဟိန်းထက်က “နိုင်ငံတကာ အစိုးရတွေ နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝန်းကိုလည်း ဒါက အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုရဲ့ သူ့ရဲ့ အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်တွေကို ဖုံးဖိနိုင်ဖို့အတွက် ဒီလှည့်ဖျားတဲ့ လုပ်ရပ်တစ်ခုသာ ဖြစ်တယ်ဆိုတဲ့ဟာရယ်။ တစ်ဆက်တည်းမှာပဲ ဒီရွေး ကောက်ပွဲက ဒီအတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲကလေပေါ့နော် ဆိုတော့ တိုင်းပြည်ရဲ့ လက်ရှိရှိနေတဲ့ ဒီအကြပ် အတည်းတွေ၊ အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုရဲ့ ဒီသတ်ဖြတ်မှုတွေ အပါအဝင် ဒီငြိမ်းချမ်းတဲ့ ဒီမြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ဒီလူ့ဘောင် အဖွဲ့ အစည်းကို တည်ဆောက်ဖို့တဲ့ နေရာမှာ ဘယ်လိုမှ ဒီရွေးကောက်ပွဲက အဖြေမဟုတ်ဘူးဆိုတဲ့ဟာကိုလည်း ကျနော်တို့ ကောင်းစွာ သိရှိနားလည် သဘောပေါက်စေချင်တယ်ပေါ့” ဟု ပြောသည်။ စစ်ကော်မရှင်သည် ဒီဇင်ဘာလ ၂၈ ရက်နေ့တွင် ပြုလုပ်မည့် အဆိုပါ တရားမဝင် ရွေးကောက်ပွဲကို ဒီမိုကရေစီ အရေခြုံပြယုဂ်အဖြစ် အသုံးချကာ နိုင်ငံတကာ၏ အသိအမှတ်ပြုမှု ရရှိစေရန် အငမ်းမရ ကြိုးပမ်းနေခြင်း ဖြစ် သည်ဟု BCT-4 က ထောက်ပြထားသည်။ ပူးတွဲထုတ်ပြန်ချက်တွင် ပါဝင်သည့် ကော့သောင်းခရိုင် နိုင်ငံရေးအင်အားစု ကိုယ်စားလှယ် ဒေါ်ထိပ်ထားက လည်း စစ်အုပ်စု၏ ဖိနှိပ်မှုများကြားမှ ပြုလုပ်မည့် ရွေးကောက်ပွဲ၏ သဘာဝကို အခုလို မေးခွန်းထုတ်ထားသည်။ “အရပ်သားပြည်သူတွေကို နေ့စဉ်နဲ့အမျှ ပစ်မှတ်ထားပြီး ဖမ်းဆီးထောင်ချခြင်း၊ မတရားသတ်ဖြတ်ခြင်း၊ မတရားပေါ်တာဆွဲ စစ်မှုထမ်းခိုင်းစေခြင်း၊ လေယာဉ်နဲ့ ဗုံးကြဲသတ်ဖြတ်ခြင်း၊ လက်နက်ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်ခြင်း စသည့် ဖိနှိပ်မှုပေါင်းများစွာနဲ့ ခြိမ်းခြောက်ပြီး ပြုလုပ်တဲ့ ဒီမိုကရေစီခံယူတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲက စစ်မှန်တဲ့ ဒီမို ကရေစီလို့၊ စစ်မှန်တဲ့ရွေးကောက်ပွဲလို့ ပြောနိုင်ပါသလား။ ဒါကြောင့် ဒီရွေးကောက်ပွဲက အာဏာရှင်အဓွန့်ရှည် တည်တံ့ဖို့၊ အာဏာရှင်ကောင်းစားဖို့လုပ်တဲ့ အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲသာ ဖြစ်တယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။ BCT-4 ၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် စစ်ကော်မရှင်သည် ၎င်းတို့အလိုကျ ရေးဆွဲထားသည့် ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေကို ကိုင်စွဲ၍ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် ကြိုးပမ်းခြင်းမှာ နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်း၏ အဖြေမဟုတ်ဘဲ တိုင်းပြည်ကို ပိုမိုဆိုးရွားသည့် အခြေအနေသို့သာ တွန်းပို့နေခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။ ဦးဟိန်းထက်ကလည်း “ဒီရွေးကောက်ပွဲကနေ တစ်ဆင့်ပေါ့လေနော် ဆိုတော့ နိုင်ငံရေးအရ ချောင်ပိတ်မိနေတဲ့ အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုအတွက် နိုင်ငံရေးအရ အသက်ရှူပေါက်ရဖို့အတွက်ကို ကြိုးစားလုပ်ဆောင်တဲ့ဟာမျိုး ဖြစ်တယ်ပေါ့လေနော်။ ဒီရွေးကောက်ပွဲကနေတစ်ဆင့် ဒီနိုင်ငံတကာရဲ့ အသိအမှတ်ပြုမှုကို ရယူပြီးတော့ သူ့ရဲ့ အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်တွေ၊ အကြမ်းဖက်မှုတွေ အားလုံးကို ဒါပြည်ဖုံးကားချနိုင်ဖို့အတွက် ဆောင်ရွက်နေတဲ့ လုပ်ရပ်တစ်ခုသာ ဖြစ်တယ်ပေါ့” ဟု စစ်ကောင်စီ၏ ရည်ရွယ်ချက်ကို ထပ်လောင်းရှင်းပြသည်။ ပြည်သူများအား အဓမ္မခြိမ်းခြောက်၍ ပြုလုပ်မည့် အဆိုပါ “သွေးစွန်းသော ရွေးကောက်ပွဲ” သည် ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီ အနှစ်သာရနှင့် ကင်းကွာနေသည့်အတွက် BCT-4 အနေဖြင့် လုံးဝလက်ခံမည် မဟုတ်ဘဲ ပြင်းပြင်း ထန်ထန် ရှုတ်ချကြောင်းနှင့် ရွေးကောက်ပွဲကို အထောက်အပံ့ဖြစ်စေမည့် မည်သည့် ပူးပေါင်းပါဝင်မှုမျိုးကို မဆို ခွင့်ပြုမည်မဟုတ်ကြောင်း အတိအလင်း ကြေညာထားသည်။ လက်ရှိတွင် တနင်္သာရီတိုင်း အတွင်း၌ စစ်ကော်မရှင်က ရွေးကောက်ပွဲ အတွက် ပြင်ဆင်မှုများ ရှိနေသော်လည်း ဒေသခံ တော်လှန်ရေး အဖွဲ့အစည်းများ၏ စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများကြောင့် နယ်မြေအများအပြားတွင် စိုးမိုးမှု ကင်းမဲ့နေသည့် အခြေအနေဖြစ်ကြောင်း မြေပြင် သတင်းရင်းမြစ်များက ပြောသည်။

ရွေးကောက်ပွဲမှာ စစ်ကော်မရှင်၏ လှည့်ကွက်သာ ဖြစ်

“အကြောက်တရားနဲ့ မဲပေးရတော့မယ့် စစ်ကော်မရှင်ထိန်းချုပ်မှုအောက်က ကရင်နီဒေသခံများ…” By Kantarawaddy Times ကရင်နီပြည်၊ လွိုင်ကော်မြို့ “မဲပေးခြင်းက ပြောင်းလဲမှုကို ကြုံမယ်လို့ မယုံကြည်ဘူး။ အခုတောင်မှ အရင်ခေတ်ကလိုမျိုး အာဏာရှင်စနစ်တွေကို ပြန်ခံစားနေရပြီ အကောင်ကြီးကြီး (ရာထူးကြီးသူ၊ အာဏာရှိသူ ) မြင်ရင် ကြောက်နေရတယ်။” လို့ အသက် ၂၇ နှစ်အရွယ် လွိုင်ကော်မြို့ခံ အမျိုးသမီးတစ်ဦးက မဲပေးရမယ့် အခြေအနေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပြောပါတယ်။ သူမကတော့ လွိုင်ကော်မြို့တွင်းမှာ ဈေးရောင်းတဲ့ အလုပ်နဲ့ အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းပြုနေပြီး ရွေးကောက်ပွဲက နေ့စဉ်စားဝတ်နေရေးလောက် အရေးမကြီးဘူးလို့ ပြောပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ကိုယ်ပေးလိုက်တဲ့ မဲတပြားကြောင့် လက်ရှိဖြစ်ပွားနေတဲ့ ပဋိပက္ခတွေကို ကျော်လွှားပေးနိုင်မယ်၊ ဒါမှမဟုတ် အမှန်တကယ်ကောင်းမွန်တဲ့ နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲ တခုခု ရှိလာမယ်ဆိုတာကိုတော့ အယုံကြည်မရှိဘူးလို့ ဆက်ပြောပါတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပမယ့်ရက် နီးကပ်လာပေမယ့် ကရင်နီဒေသခံ လူထုတွေကတော့ စစ်ကော်မရှင် ပြုလုပ်မယ့် ရွေးကောက်ပွဲကို စိတ်ဝင်စားမှု မရှိကြပါဘူး။ စစ်ကော်မရှင် လက်လှမ်းမမီတဲ့ နေရာဒေသက ပြည်သူတွေက ရွေးကောက်ပွဲကို စိတ်မဝင်စားကြပေမယ့် ၊ စစ်ကော်မရှင် ထိန်းချုပ်တဲ့ လွိုင်ကော်မြို့နေ လူထုတွေကတော့ အမျိုးမျိုးသော ဖိအားတွေကြောင့် မဖြစ်မနေ မဲ ပေးရမယ့် အခြေအနေ ဖြစ်လာပါတယ်။ လွိုင်ကော်မြို့မှာ စစ်ရဲ့အကျိုးဆက်ကြောင့် ပစ္စည်းဥစ္စာ၊ နေအိမ် အားလုံးပျက်စီးဆုံးရှုံးသွားတဲ့ သူတွေရှိပြီး သူတို့ဟာ ရရာအလုပ် လုပ်ကိုင်ရင်း အသက်ရှင်သန်နိုင်ဖို့ ရုန်းကန်ရပါတယ်။ လွိုင်ကော်မြို့ဟာ ကရင်နီပြည်ရဲ့ မြို့တော်ဖြစ်ပြီး စစ်ကော်မရှင် အုပ်ချုပ်ရေးစနစ် လည်ပတ်တဲ့ မြို့တမြို့ပါ။ မြို့တွင်းမှာတော့ မြို့အင်္ဂါရပ်နဲ့ ကိုက်ညီတဲ့ တက္ကသိုလ်တွေ ၊ အခြေခံကျောင်းတွေ ၊ မြို့မဈေး နဲ့ အထင်ကရ လည်ပတ်စရာ နေရာတွေကို စစ်ကော်မရှင်ရဲ့ ဌာနဆိုင်ရာတွေကနေ ဆောင်ရွက်နေပေမယ့်လည်း မြို့အဝင်အထွက်က စစ်ဆေးရေးဂိတ်တွေမှာ တင်းကြပ်မှု ပိုများလာတယ်လို့ မြို့ခံတွေက ပြောပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်တွေက ဖြစ်ပွားတဲ့ တိုက်ပွဲတွေကြောင့် တိမ်းရှောင်သွားကြတဲ့ လူထုတွေဟာ လွိုင်ကော်မြို့တွင်းကို ပြန်လာနေထိုင်ကြသူတွေလည်း များလာပါတယ်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ် မတ်လမှာ စစ်ကော်မရှင် ထိန်းချုပ်ထားတဲ့နေရာတွေမှာ သူတို့ ကောက်ယူထားတဲ့စာရင်းအရ လွိုင်ကော်မြို့နယ်မှာ လူဦးရေ နှစ်သောင်းကျော် ( ၂၃၈၄၈ ) ဦး ရှိပါတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲအပေါ် လွိုင်ကော်မြို့ခံတွေရဲ့ သဘောထားများ စစ်ကော်မရှင် ပြုလုပ်တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ဆန္ဒမပါပဲ မဲထည့်ရမှာ စိုးရိမ်တဲ့အပြင် စစ်တပ်အုပ်ချုပ်ရေးအောက်မှာ မနေလိုတဲ့အတွက် လွိုင်ကော်မြို့ကို မပြန်သေးဘူးလို့ ဒီးမော့ဆိုအနောက်ခြမ်းမှာ စစ်ရှောင်နေတဲ့ အသက် ၃၀ အရွယ် လွိုင်ကော်မြို့ခံ အမျိုးသမီးတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။ “ပြည်သူလူထု တစ်ယောက်အနေနဲ့ ဒီရွေးကောက်ပွဲကို အယုံကြည်မရှိသလို လွိုင်ကော်ပြန်ပြီး မဲပြန်ထည့်မှာလည်း မဟုတ်ပါဘူး။” လို့ သူမက ပြောပါတယ်။ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ကြတဲ့ ပါတီတချို့က ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာလ မှာ ရွေးကောက်ပွဲ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ကြိုးစားလုပ်ဆောင်နေကြပေမယ့် မြို့ခံအများစုဟာ ရွေးကောက်ပွဲအပေါ် စိတ်ဝင်စားမှု မရှိကြဘူးလို့ မြို့ခံအမျိုးသားတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။ “သွားတဲ့သူတွေကိုတော့ ဆန်၊ဆီ ဝေတယ်။ အင်္ကျီတွေ ဝေတယ်တဲ့။ သူတို့က ရပ်ကွက်တွေရဲ့ မူကြိုကျောင်းတွေမှာ ဟောပြောပွဲလုပ်တာ လူစုလူဝေးလုပ်လို့ရတဲ့ ဖူဆယ်ဘောလုံးကွင်းတို့ အိမ်အောက်ထပ်တို့ပေါ့။ ကြံ့ဖွတ်(ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ) ကပဲ ပိုလုပ်တာ တွေ့တယ်။” လို့ သူက ပြောပါတယ်။ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးလုပ်တဲ့ မှတ်တမ်းပုံတွေအရ လာရောက်သူတွေက စစ်တပ်အသိုင်းအဝန်း ၊ တပ်မိသားစု ၊ ဝန်ထမ်းတချို့တွေ ဖြစ်ပြီး လူဦးရေ အများဆုံး (၅၀) ဝန်းကျင်သာ ရှိတာကို တွေ့ရပါတယ်။ မဲဆွယ်ပွဲ လာရောက်သူတွေကို ဆန် ၊ ဆီ ၊ အင်္ကျီပေးဝေတာ က ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ (USDP ) နဲ့ ပြည်သူ့ရှေ့ဆောင်ပါတီ (PPP ) ဖြစ်တယ်လို့ သွားရောက်ပါဝင်ခဲ့သူတွေက ပြောပါတယ်။ မဲမထည့်သူကို စစ်ကော်မရှင်က ဘယ်လိုအရေးယူမလဲ စစ်ကော်မရှင် ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ မြို့ပေါ်မှာတော့ လက်နက်ကိုင်ခြိမ်းခြောက်ပြီး ပြည်သူလူထုတွေကို ဖိအားပေးမဲထည့်ဖို့ လုပ်ဆောင်တာ မရှိပေမယ့် တခြားနည်းလမ်းတွေနဲ့ ဖိအားပေးနေတယ်လို့ နောက်ထပ်မြို့ခံတစ်ဦးကလည်း အခုလို ပြောပါတယ်။ ”မပေးပဲတော့ မနေရဲဘူး။ ထောင်သုံးနှစ်ချမယ်လို့ ပြောနေကြတာပဲ။ ဘယ်ပါတီပေးပေး သိပ်ထူးစရာတော့ မရှိပါဘူး။” လို့ အဆိုပါ မြို့ခံတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပမယ့်ရက်မှာ မဲလာမပေးပါက ရွေးကောက်ပွဲ ဟန့်တားနှောက်ယှက်တဲ့ ဥပဒေနဲ့ ဖမ်းဆီးအရေးယူမယ်လို့ ခြိမ်းခြောက်ပြောဆိုမှုတချို့လည်း ကြားနေရတယ်လို့ အဆိုပါ မြို့ခံက ဆက်ပြောပါတယ်။ ဒါကတော့ ပြည်သူတွေကြား ကောလဟာလတွေအဖြစ် ပြန့်နှံ့နေတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဖိအားပေးခြိမ်းခြောက်မှုတွေပါ။ တဖက်မှာလည်း ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်မြောက်နိုင်ရေး ဟန့်တားမယ့်သူတွေ မရှိစေဖို့ ပြီးခဲ့တဲ့ စက်တင်ဘာလအတွင်းမှာ အသက်မပြည့်သေးတဲ့ ကလေး ၃ ဦးအပါအဝင် ၅ ဦးကို စစ်မကော်ရှင်က ရွေးကောက်ပွဲကို နှောင့်ယှက်ဟန့်တားခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးရေးဥပဒေပုဒ်မ ၂၃ ( က ) နဲ့ အမှုဖွင့်ပြီး ဖမ်းဆီးအရေးယူခဲ့ပါတယ်။ “ဖမ်းခံရတဲ့ ကောင်လေးတွေက ထောင် ၈ နှစ်ကျသွားတယ်။ ပိုက်ဆံလိုက်ရတယ် မလိုက်ရင် ပိုဆိုးနိုင်တယ်ဆိုလို့ ညစ်လိုက်တာပေါ့။ ဖမ်းခံရတဲ့သူတွေကို ဆွဲစိလိုက်တယ်။ ပိုက်ဆံလိုက်တဲ့ ကလေးကိုတော့ တပ်ထဲမပို့ဘူး ထောင်ချလိုက်တယ်။” လို့ ဖမ်းဆီးခံရသူတွေနဲ့ နီးစပ်သူတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။ လက်ရှိ လွိုင်ကော်မြို့တွင်းမှာ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေအရ အတင်းအဓမ္မ စစ်မှုထမ်းဖို့ ခေါ်ဆောင်ခံရမှာကို ကြောက်လန့်နေကြတဲ့အပြင် ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပြောဆိုဖို့ကို မဝံ့ရဲကြပါဘူး။ ဒါ့အပြင် အသွားအလာကို သတိထားနေရသလို အပြောအဆိုကိုလည်း ဆင်ခြင်ရတယ်လို့ လွိုင်ကော်မြို့ခံတွေက ပြောပါတယ်။ မြို့ခံမဟုတ်သူတွေဆီက မဲ ရဖို့ စစ်ကော်မရှင် ဘယ်လိုလုပ်နေသလဲ။ လက်ရှိမှာတော့ လွိုင်ကော်မြို့တွင်းမှာ မြို့ခံအပြင် တခြားမြို့နယ်တွေကနေ လာရောက်တိမ်းရှောင် ကြသူတွေကိုလည်း မဲပေးရမယ့် စာရင်းထဲ ထည့်သွင်းထားပါတယ်။ ဖားဆောင်း ၊ ဘောလခဲ ၊ မော်ချီး ၊ ရှားတော စတဲ့ မြို့နယ်တွေကနေ လာရောက် စစ်ဘေးရှောင်ကြတဲ့ ပြည်သူတွေဆီက မဲရရှိဖို့အတွက် လွိုင်ကော်မြို့မှာ နေထိုင်ပါက ယာယီနေထိုင်ခွင့်လျှောက်ခိုင်းသလို မိမိဆန္ဒနဲ့ မဲပေးလိုကြောင်းကိုလည်း စာရင်းဖြည့်စေပြီးမှ နေထိုင်ခွင့်ရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ “ပြန်ဝင်တဲ့ သူအကုန်လုံးက သူတို့က အဆင်သင့် မဲနာမည်ပါပြီးသား။ လာတဲ့သူဆို နာမည်စာရင်းတွေ ကောက်တယ်။ မိသားစု လူဦးရေတွေ သူတို့ ကောက်တယ်။ ဓာတ်ပုံမှတ်တမ်းတွေ ယူပြီးတော့ တခါတည်း မဲအတွက် သူတို့ ဆွယ်ထားပြီးသား။ ယာယီနေထိုင်ခွင့် မလျှောက်ရင်လည်း နေလို့မရဘူး” လို့ ဖားဆောင်းမြို့နယ်ကနေ လွိုင်ကော်မြို့ကို လာရောက်စစ်ရှောင်နေသူတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲကာလမှာ ပဋိပက္ခတွေ ပိုတိုးလာနိုင် ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပမယ့် ဒီဇင်ဘာလအတွင်း လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှု ပိုများလာနိုင်တယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောဆိုနေကြပါတယ်။ ယခု ရွေးကောက်ပွဲပြုလုပ်မယ့် လအတွင်းမှာပဲ စစ်ကော်မရှင်တပ်က လေကြောင်းကနေ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေ ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ နယ်မြေတွေက အရပ်သားတွေကို ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီဇင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့က လွိုင်ကော်မြို့နယ် ပါလောင်းကျေးရွာအုပ်စုက စစ်ရှောင်စခန်းတစ်နေရာကို စစ်ကော်မရှင်က လေကြောင်းကနေ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့ပါတယ်။ အလားတူ ဒီဇင်ဘာ ၇ ရက်နေ့ ညပိုင်းမှာ ဒီးမော့ဆိုအနောက်ခြမ်းက နေရာ ၃ ခုကို ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့တာပါ။ အဲ့ဒီနေရာတွေဟာ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားတဲ့ ဧရိယာမဟုတ်သလို စစ်ဘေးတိမ်းရှောင်ကြတဲ့ နေရာတွေသာ ဖြစ်ပြီး စစ်ကော်မရှင်က အကြောင်းမဲ့တိုက်ခိုက်ခဲ့တာပါ။ အဆိုပါ နေရာတွေဟာ လွိုင်ကော်မြို့နဲ့ ထိစပ်နေတဲ့ မြို့နယ်တွေ ဖြစ်ပါတယ်။ “လေယာဉ်က စစ်ရှောင်တဲ့နေရာတွေဖက်ကို ဗုံးလာကြဲတယ် ခနခဏကြုံတွေ့နေရတယ်။ မထူးဆန်းတော့ဘူး။ မကြောက်ဘူးလားဆိုတော့ ကြောက်တာပဲလေ။ ဗုံးခိုကျင်းထဲပဲ အားကိုးရတာပေါ့” လို့ ဒီးမော့ဆိုဒေသခံ အမျိုးသမီးတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ဒီးမော့ဆိုမြို့၊ ငွေတောင်အခြေစိုက် ခလရ ( ၁၀၂ ) တပ်က လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ နေ့စဉ်ရက်ဆက် ပစ်ခတ်နေတာကြောင့် လူထုတွေဟာ စိုးရိမ်ထိတ်လန့်နေရတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ တပ်မြို့လို့တင်စားကြတဲ့ ဘောလခဲမြို့ က ရွေးကောက်ပွဲ အခြေအနေ လွိုင်ကော်မြို့နယ်ရဲ့ တောင်ဘက်ခြမ်းမှာရှိပြီး စစ်တပ်မြို့လို့ ဒေသအခေါ်ရှိတဲ့ ဘောလခဲမြို့ကိုလည်း စစ်ကော်မရှင်တပ်က ထိန်းချုပ်ထားပါတယ်။ လွိုင်ကော်မြို့နဲ့ မိုင် ၃၀ ကျော် အကွာအဝေးမှာရှိပြီး ၂၀၁၄ ခုနှစ် သန်းခေါင်စာရင်းအရ ဘောလခဲမြို့နယ်မှာ လူဦးရေ ( ၈၄၈၀ ) ရှိပြီး အိမ်ခြေ ၁, ၅၀၀ ကျော် ရှိပါတယ်။ ဘောလခဲမြို့နယ်မှာ စစ်တပ်ရဲ့ ဗျုဟာတပ်ရှိပြီး တပ်စခန်းတွေလည်း များပြားတာကြောင့် စစ်တပ်နဲ့ ပတ်သက်နေတဲ့ မိသားစုအသိုင်းအဝန်း ၊ ထောက်ခံသူအုပ်စု ၊ ဌာနဆိုင်ရာဝန်ထမ်း တွေက အများဆုံး နေထိုင်ကြပါတယ်။ ဒေသတွင်း တိုက်ပွဲတွေအပြင် ကုန်စည်လမ်းကြောင်းမရောက်ရှိသလို စားဝတ်နေရေးကို ရုန်းကန် ရှာဖွေစားသောက်နေရတဲ့ ဘောလခဲမြို့ခံအများစုက နေရပ်ကိုစွန့်ခွာပြီး တခြားနေရာတွေမှာ တိမ်းရှောင်နေထိုင်ကြပါတယ်။ လက်ရှိ မြို့ပေါ်မှာ လူဦးရေ ၂၀၀ ဝန်းကျင် ကျန်ရစ်ပြီး စစ်တပ်မိသားစုဝင်၊ တပ်အသိုင်းအဝိုင်း ၊ ဝန်ထမ်း နဲ့ ဒေသခံ တချို့သာရှိတယ်လို့ တိမ်းရှောင်လာတဲ့ မြို့ခံအမျိုးသားတစ်ဦးက ပြောပြပါတယ်။ လူဦးရေ ရာဂဏန်းသာ ရှိတဲ့ မြို့မှာ ဒီဇင်ဘာလ ၂၈ ရက်နေ့မှာ ပြုလုပ်မယ့် ရွေးကောက်ပွဲအပိုင်း ( ၁ ) အတွက် ဘောလခဲမြို့က ပါဝင်နေတာပါ။ တရားမျှတပြီး လွတ်လပ်တဲ့ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ ရွေးကောက်ပွဲလို့ စစ်ကော်မရှင်က ကြေညာနေပေမယ့် ဒါဟာ နိုင်ငံရေးလှည့်ကွက်ဖြစ်သလို အတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်တယ်လို့ ဘောလခဲ မြို့ခံ လူငယ် အမျိုးသမီးတစ်ဦးက အခုလို သုံးသပ်ပါတယ်။ “ဘောလခဲမှာ ဘယ်သူတွေများ ကျန်ရှိနေအုံးမလဲပေါ့ တော်တော်များများက စစ်ဘေးတိမ်းရှောင် နေကြရတယ်လေး။ သူတို့တွေ ဘယ်လို မဲပေးလို့ ရမလဲပေါ့။ ဒါက လုပ်ကွက်တစ်ခုပဲ။ နိုင်ငံရေးကို တရားဝင်ပုံစံနဲ့ အကွက်ရွေ့ ကစားနေတယ်လို့ မြင်တယ်။”လို့ သူမက ပြောပါတယ်။ ဘောလခဲမြို့ပေါ်မှာ တစ်ကြိမ်တစ်ခါမျှ တိုက်ပွဲမဖြစ်ဖူးပေမယ့် စစ်တပ်ရဲ့အုပ်ချုပ်မှုမှာ မလုံခြုံဘူးလို့ ခံစားရသလို အကြောက်တရားနဲ့ပဲ ရှင်သန်ရတာကြောင့် တိမ်းရှောင်ဖို့ ရွေးချယ်ခဲ့တယ်လို့ အသက် ၄၀ အရွယ် မြို့ခံအမျိုးသားတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။ ဒီလိုအခြေအနေမှာ လူထုအသံကို ကိုယ်စားပြုတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲလို့ ခေါင်းစဉ်တပ်တာဟာ မှန်ကန်မှု မရှိသလို နိုင်ငံတကာမှာ အသိအမှတ်ပြုခံရအောင် ဟန်ပြတစ်ခုသာ ဖြစ်တယ်လို့ အဆိုပါ အမျိုးသားက ဆိုပါတယ်။ ဘောလခဲမြို့တွင်းမှာတော့ မည်သည့်ပါတီကမှ မဲဆွယ်စည်းရုံးတာ မရှိသလို မဲပေးတာဖြစ်စေ ၊ မဲမပေးတာဖြစ်စေ လူထုတွေအပေါ် တစ်စုံတစ်ရာ ပြောင်းလဲသွားမှာ မဟုတ်လို့ ပုံမှန်အနေအထား တခုလို ဖြစ်နေပြီလို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ စစ်ကော်မရှင် ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပမဲ့ နေရာများ.. စစ်ကော်မရှင်က ကရင်နီပြည်ရဲ့ မြို့နယ် ၄ မြို့နယ်မှာ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမှာဖြစ်လို့ ဒါဟာ ကရင်နီပြည် မြို့နယ်ရဲ့ ထက်ဝက် ဖြစ်ပါတယ်။ စစ်ကော်မရှင် အပြည့်အဝ ထိန်းချုပ်ထားနိုင်တယ်လို့ ဆိုနိုင်တဲ့ လွိုင်ကော် နဲ့ ဘောလခဲ မြို့နဲ့ မြို့တွင်းနေရာအနည်းအကျဉ်းကိုသာ ထိန်းချုပ်ထားနိုင်တဲ့ ဖရူဆိုမြို့ပေါ်နဲ့ ဒီးမော့ဆိုမြို့ပေါ် တွေ ဖြစ်ပါတယ်။ စစ်ကော်မရှင်က ဒီဇင်ဘာလ ၂၈ ရက်နေ့မှာ ပြုလုပ်မယ့် ရွေးကောက်ပွဲ အပိုင်း ( ၁ ) အတွက် လွိုင်ကော် ၊ ဘောလခဲ ၊ ၂၀၂၆ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၁၁ ရက်နေ့မှာ ပြုလုပ်မယ့် အပိုင်း ( ၂ ) အတွက် ဖရူဆို ၊ ဒီးမော့ဆို စတဲ့ မဲဆန္ဒနယ်တွေကို ထုတ်ပြန်ကြေညာပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပမယ်လို့ ကြေညာထားပေမယ့် မြို့နယ်တစ်ခုလုံးမှာ လုပ်နိုင်တာမဟုတ်ဘဲ စစ်တပ်အခြေစိုက်ရာ စခန်း ၊ ထိန်းချုပ်နိုင်တဲ့ ဧရိယာအတွင်းမှာသာ ပြုလုပ်နိုင်မှာပါ။ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် UEC ရဲ့ ဒီဇင်ဘာလ ၅ ရက်နေ့ ထုတ်ပြန်စာအရ ကရင်နီက ကျေးရွာအုပ်စု ( ၅၁ ) ခုမှာ ရွေးကောက်ပွဲပြုလုပ်နိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ လွိုင်ကော်မြို့နယ်မှာဆိုရင် တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေ ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ ပါလောင်း နဲ့ တီးလုံကျေးရွာ အုပ်စုကလွဲလို့ ကျန်တဲ့နေရာအားလုံးမှာ ပြုလုပ်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်မှာ ၂၆ အုပ်စု ၊ ဖရူဆိုမြို့နယ်မှာ ၂၃ အုပ်စု ၊ ဘောလခဲမြို့နယ်မှာ (၁၀) အုပ်စု မှာ ရွေးကောက်ပွဲပြုလုပ်နိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ၂၀၂၄ခုနှစ် လူဦးရေ သန်းခေါင်စာရင်းအရ ကရင်နီပြည်မှာ လူဦးရေ ၃ သိန်း ဝန်းကျင်ရှိပြီး အဲ့ဒီထဲ ၁၂.၉ ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်တဲ့ လူဦးရေ သုံးသောင်းကျော်စာရင်းကို ကောက်ယူထားပါတယ်။ ကရင်နီပြည်မှာ မြို့နယ် ၇ မြို့ ရှိတဲ့အထဲ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေ အလုံးစုံထိန်းချုပ်ထားတဲ့ ရှားတော ၊ မယ်စဲ့မြို့နယ် နဲ့ နောက်ဆုံး စစ်ကော်မရှင်တပ်ရဲ့ လက်ကျန်တပ်ရင်း ခလရ (၁၃၄ )တစ်ခုသာ ကျန်တော့တဲ့ ဖားဆောင်းမြို့နယ်မှာတော့ ရွေးကောက်ပွဲပြုလုပ်နိုင်ခြင်း မရှိပါဘူး။ ရွေးကောက်ပွဲပြုလုပ်မယ့် ကရင်နီပြည်က မဲဆန္ဒနယ်အသီးသီးကနေ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မယ့် ပါတီ ၄ ခုရှိပြီး ရွေးကောက်ခံမယ့် ကိုယ်စားလှယ်လောင်း (၈၇) ဦး ရှိပါတယ်။ ပါတီ ၄ ခုကတော့ တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာနဲ့ ဝင်ရောက်ရွေးကောက်ခံမယ့် နိုင်ငံရေးပါတီတွေအဖြစ် ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ (USDP)၊ တိုင်းရင်းသား စည်းလုံးညီညွတ်ရေးပါတီ (NUP) ၊ ပြည်သူ့ရှေ့ဆောင်ပါတီ (PPP ) နဲ့ ပြည်နယ်အခြေစိုက် ကယားပြည်နယ်ပြည်သူ့ပါတီ (KySPP) ဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိ ရွေးကောက်ပွဲ ပြုလုပ်မယ့် မြို့နယ် ၄ ခု အပြင် ရှမ်း – ကရင်နီနယ်စပ်မှာလည်း ပြီးခဲ့တဲ့ ဩဂုတ်လအစောပိုင်းကတည်းက စစ်ကော်မရှင်က စစ်ကြောင်းထိုးလာပြီးနောက် လက်ရှိမှာ စစ်မျက်နှာ (၅) ခုဖြစ်တဲ့ ပင်လောင်း-ဖယ်ခုံ နယ်စပ် စစ်မျက်နှာ၊ လွိုင်ကော်အရှေ့ခြမ်း စစ်မျက်နှာ၊ မိုးဗြဲ-နန်းမယ်ခုံစစ်မျက်နှာ၊ ဒီးမော့ဆို-ဖရူဆို စစ်မျက်နှာ၊ ဘောလခဲစစ်မျက်နှာတို့မှာ စစ်ကောင်စီတပ်တွေ စစ်ကြောင်းထိုးနေတာကြောင့် တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေနဲ့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။ စစ်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က တရားမျှတပြီး သိက္ခာရှိတဲ့ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီရွေးကောက်ပွဲ လို့ ခေါ်ဆိုနေပေမယ့် လူထုတွေရဲ့ လွတ်လပ်စွာပြောဆိုခွင့် ၊ အရပ်သားရှိရာ နေရာတွေကို လေယာဉ်ကြဲတာ ၊ လက်နက်ကြီးပစ်ခတ်တာတွေကို လုပ်ဆောင်နေဆဲ ဖြစ်ပြီး စစ်ကော်မရှင်လက်အောက်က လူထုတွေကတော့ ရွေးကောက်ပွဲဆန္ဒမဲအတွက် မဖြစ်မနေ မဲပေးရတော့မှာပါ။

“အကြောက်တရားနဲ့ မဲပေးရတော့မယ့် စစ်ကော်မရှင်ထိန်းချုပ်မှုအောက်က ကရင်နီဒေသခံများ…”

ရွေးကောက်ပွဲ ကာကွယ်သည့် ဥပဒေဖြင့် တော်လှန်ရေး အင်အားစုများအား အမှုဖွင့် သတင်းနှင့် မီဒီယာ ကွန်ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၁၇ ရက်။ ယခုလအတွင်း ကျင်းပရန်ပြင်ဆင်နေသည့် စစ်ကော်မရှင် စီစဉ်သည့် ရွေးကောက်ပွဲကို ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်သည့် တော်လှန် ရေး အင်အားစုများနှင့် လူငယ်များကို စစ်ကော်မရှင်က ရွေးကောက်ပွဲ ဥပဒေများ အသုံးပြု၍ အရှိန်မြှင့် ဖမ်းဆီး အရေးယူမှုများ ပြုလုပ်လာနေသည်။ အထူးသဖြင့် ကရင်နီပြည်အတွင်း ရွေးကောက်ပွဲ ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြမှုကြောင့် ကရင်နီပြည်လူငယ်များသမဂ္ဂ (UKSY) မှ တာဝန်ရှိသူများကို ရွေးကောက်ပွဲနှောင့်ယှက်မှု ပုဒ်မဖြင့် အမှုဖွင့်လိုက်ကြောင်း စစ်ကော်မရှင်က ဒီဇင်ဘာလ ၁၆ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ UKSY မှ တာဝန်ရှိသူများကို ဒီဇင်ဘာလ ၁၀ ရက်နေ့က လွိုင်ကော်မြို့မ ရဲစခန်းတွင် ရွေးကောက်ပွဲများကို နှောင့် ယှက်ဟန့်တား ဖျက်ဆီးခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးရေးဥပဒေပုဒ်မ ၂၃ (က) ဖြင့် အမှုဖွင့်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ဤအခြေအနေနှင့်ပတ်သက်၍ UKSY သတင်းနှင့်ပြန်ကြားရေးတာဝန်ရှိသူက “ဒါက ပြည်သူလူထု ရွေးကောက် ပွဲကို ဆန့်ကျင်တဲ့သူတွေအားလုံး ဖမ်းဆီးအရေးယူမယ့် ကိစ္စမျိုးတော့ သူတို့ ထုတ်ပြန်ထားတယ်။ လက်ရှိ အနေ အထားအရတော့ ကျနော်တို့ UKSY အပေါ် အကျိုးသက်ရောက်မှုတော့မရှိဘူး။ ဒါက သူတို့ ခြိမ်းခြောက်ထား တဲ့ဟာပဲ ဖြစ်တယ်” ဟု ပြောသည်။ စစ်ကော်မရှင် ဝါဒဖြန့်သတင်းစာများ၏ ဖော်ပြချက်အရ မဲရုံမဖွင့်ရန် ဖုန်းဆက်ပြောဆိုခဲ့သည့် ကချင်လွတ်လပ် ရေး အဖွဲ့ KIO အရာရှိ ဇော်မိုင် အပါအဝင် ရန်ကုန်၊ ကရင်နီ၊ ကချင်နှင့် ရှမ်းပြည်တို့မှ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့ဝင် ၁၂ ဦးကိုလည်း အမှုဖွင့်ထားသည်။ ၎င်းတို့အထဲတွင် မြောက်ဥက္ကလာပမြို့နယ်မှ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းကို ခြိမ်းခြောက်ခဲ့သည်ဆိုသော ‘ကောင်းကင် ပြာ’ အမည်ရှိ Facebook အကောင့်ပိုင်ရှင်နှင့် ကျောင်းဆရာမများကို ခြိမ်းခြောက်သည်ဟု စွပ်စွဲခံရ သည့် PDF တပ်ဖွဲ့ဝင်များလည်း ပါဝင်နေသည်။ လွတ်လပ်သော မြန်မာသတင်းမီဒီယာကောင်စီ (IPCM) ဥက္ကဋ္ဌ နန်းဖော့ဂေက “စစ်အုပ်စုအနေနဲ့က သူတို့ ရွေး ကောက်ပွဲ မအောင်မြင်မှာ စိုးရိမ်တာပေါ့နော်။ အများပြည်သူကလည်း သူတို့လည်းသိပါတယ်။ သူတို့ရဲ့ ရွေး ကောက်ပွဲ မအောင်မြင်အောင် အခက်အခဲ ဟန့်တားတွေ ဖြစ်စေမယ့် အန္တရာယ်မျိုးတွေကို ရှင်းထားတဲ့အနေနဲ့ လွတ်လပ်စွာ ရေးသားထုတ်ဖော်ခွင့်ကိုပါ ခြိမ်းခြောက်တဲ့ ပုံစံမျိုးဖြစ်တာပေါ့” ဟု သုံးသပ်ပြောဆိုသည်။ မြန်မာအင်တာနက်ပရောဂျက် (MIP) ၏ အချက်အလက်များအရ ယခုနှစ် နိုဝင်ဘာလအထိ နိုင်ငံတစ်ဝန်းတွင် ရွေးကောက်ပွဲ ကာကွယ်ရေး ဥပဒေဖြင့် ဖမ်းဆီးခံရသူ ၃၂ ဦးရှိနေပြီး အခြားစစ်ဆေးဆဲနှင့် ဖမ်းဆီးခံရသူ စုစုပေါင်းမှာ အယောက် ၁၀၀ ထက်မနည်း ရှိနေပြီဖြစ်သည်။ ဇူလိုင်လကုန်ပိုင်းတွင် ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည့် အဆိုပါဥပဒေသည် အနည်းဆုံး ထောင်ဒဏ် ၃ နှစ်မှ အမြင့်ဆုံး သေဒဏ် အထိ ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်နိုင် သဖြင့် ပြည်သူများအား ပြင်းထန်စွာ ခြိမ်းခြောက်သည့် ဥပဒေဖြစ်သည်ဟု တက်ကြွ လှုပ်ရှားသူများက ထောက်ပြနေကြသည်။ ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) အပါအဝင် နိုင်ငံတကာ အဖွဲ့အစည်းများကလည်း ဒီဇင်ဘာလ ၂၈ ရက်နေ့တွင် မြို့နယ် ၁၀၂ မြို့နယ်၌ စတင်ရန်စီစဉ်နေသည့် ဤရွေးကောက်ပွဲသည် လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတမှုရှိမည်မဟုတ်ကြောင်း ကြေညာထားသော်လည်း စစ်ကော်မရှင်ကမူ ၎င်းတို့၏ ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်ငန်းစဉ်ကို နှောင့်ယှက်သူမှန်သမျှအား ပြင်းထန်စွာ အရေးယူမည်ဟု ဆက်လက်ခြိမ်းခြောက်နေဆဲ ဖြစ်သည်။ ဓာတ်ပုံ - ကရင်နီပြည် လူငယ်များသမဂ္ဂ (UKSY)

ရွေးကောက်ပွဲ ကာကွယ်သည့် ဥပဒေဖြင့် တော်လှန်ရေး အင်အားစုများအား အမှုဖွင့်

ကယန်း အမျိုးသား တပ်မတော် KNA က စစ်ကော်မရှင် ရွေးကောက်ပွဲအား နည်းမျိုးစုံဖြင့် ဆန့်ကျင်သွားမည် သတင်းနှင့် မီဒီယာ ကွန်ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၂၉ ရက်။ ကယန်းအမျိုးသား တပ်မတော် (KNA) သည် စစ်ကော်မရှင်က ဦးဆောင် ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲအား နည်း မျိုးစုံသုံး၍ ဆန့်ကျင်သွားမည် ဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ပြောဆိုလိုက်သည်။ အဆိုပါ ရွေးကောက်ပွဲသည် ကယန်းလူထုနှင့် ကယန်းဒေသ၏ ဆန္ဒသဘောထားကို လုံးဝ ကိုယ်စားပြုမည် မဟုတ်ခြင်းကြောင့် ဟု ဆိုသည်။ KNA တာဝန်ရှိသူများ၏ ပြောကြားချက်အရ ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်း၊ ကရင်နီပြည်အစပ်၊ ဖယ်ခုံမြို့နယ်တွင် တည်ရှိ သော ကယန်းဒေသသည် တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များ စိုးမိုးထားသည့် ကျေးလက်နယ်မြေ ဖြစ်သည့်အတွက် ဒေသခံ လူထု၏ ဆန္ဒနှင့်အညီ ရွေးကောက်ပွဲကို တစ်သားတည်း ဆန့်ကျင်ခြင်း ဖြစ်သည်။ လက်ရှိဒေသတွင်း အခြေအနေအရ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်ခြေ နည်းပါးကြောင်းနှင့် ဖြစ်လာခဲ့ပါကလည်း တရားဝင်မှု ရှိမည်မဟုတ်ကြောင်း KNA ၏ နိုင်ငံရေး ဦးဆောင်ကော်မတီဝင် ခွန်းရဲခေါင် က သုံးသပ် ပြောဆို သည်။ “ကယန်းဒေသ၊ ကယန်းကျေးရွာတွေမှာတော့ ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်စရာအကြောင်း မရှိဘူး။ ဒါပေမယ့် လက် တလော အနေအထားအရ မိုးဗြဲဖယ်ခုံမှာကတော့ သူတို့ ထောက်တိုင်တွေ ဖြစ်တဲ့ အစိုးရဝန်ထမ်းတွေ သာလျှင် မဲပေးတဲ့ ပုံစံမျိုး ဖြစ်ကောင်း ဖြစ်လိမ့်မယ်။ ဒါဟာ ကယန်းလူထုကို ကိုယ်စားပြုမှာ မဟုတ်သလို ကယန်း ဒေသကိုလည်း ကိုယ်စားမပြုဘူးလို့ ကျနော်တို့ ခံယူပါတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။ ကယန်းဒေသ၌ ယခင်က ကယန်း အမျိုးသားပါတီ (KNP) တစ်ခုသာရှိခဲ့သော်လည်း စစ်ကော်မရှင် လက် အောက်ခံ ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင် (UEC) က ၂၀၂၃ ခုနှစ် မတ်လ ၂၉ ရက်နေ့တွင် ဖျက်သိမ်းခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် KNP အနေဖြင့် စစ်ကော်မရှင်က ဦးစီးကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်မည် မဟုတ် ကြောင်း KNA က အတည်ပြုသည်။ စစ်အာဏာရှင်ကို အလုပ်အကျွေးပြုမည့် ကယန်းလူမျိုးများ အပေါ် ၎င်းတို့၏ သဘောထားကိုလည်း အောက်ပါ အတိုင်း ခွန်းရဲခေါင်က ပြတ်သားစွာ ပြောဆိုခဲ့သည်။ “ကျနော်တို့ ဒေသမှာက စစ်အာဏာရှင်လုပ်မယ့် ရွေးကောက်ပွဲကို အသိမှတ်မပြုသလို ကယန်းပါတီကလည်း ဝင်ရာက်ယှဉ်ပြိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒီထဲမှာ စစ်အာဏာရှင်ကို အလုပ်ကျွေးပြုတဲ့ ကယန်းလူမျိုး တစ်ဦးစ ၂ ဦးစ ပါကောင်း ပါနိုင်တယ်။ ဒါဟာ ကယန်းလူမျိုးကို ကိုယ်စားပြုတာမဟုတ်ဘဲနဲ့ စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို ကိုယ် စားပြုတဲ့ အမျိုးသားရေး သစ္စာဖောက်တွေ အဖြစ် ကျနော်တို့ သဘောထားပါတယ်” ဟု ၎င်းက ဆက် ပြော သည်။ KNA အနေဖြင့် စစ်ကော်မရှင်၏ ရွေးကောက်ပွဲကို လက်နက်ကိုင်နည်း၊ အကြမ်းမဖက်နည်းများ အပါအဝင် နည်းလမ်းမျိုးစုံ သုံး၍ ဆန့်ကျင်သွားမည်ဟု တာဝန်ရှိသူများက အခိုင်အမာ ပြောဆိုထားသည်။ ရွေးကောက်ပွဲကို တရားဝင်စွာ ကျင်းပနိုင်ရန်အတွက် ဒီမိုကရေစီစနစ်ကို အရင်ဆုံး ဖော်ဆောင်ရန် လိုအပ် ကြောင်း ခွန်းရဲခေါင်က တိုက်တွန်းထားသည်။ ပြည်သူ့လူထုက ရွေးကောက် တင်မြှောက်ထားသည့် ကိုယ်စားလှယ်များ၊ တော်လှန်ရေး အင်အားစုများနှင့် ညှိနှိုင်း တိုင်ပင်ပြီးမှသာ ရွေးကောက်ပွဲကို ကျင်းပသင့်ကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက်ပြောဆိုသည်။

ကယန်း အမျိုးသား တပ်မတော် KNA က စစ်ကော်မရှင် ရွေးကောက်ပွဲအား နည်းမျိုးစုံဖြင့် ဆန့်ကျင်သွားမည်

သောကြာနေ့ည ရုပ်သံသတင်း (၁၀-၁၀-၂၅)

ဒီကနေ့ အစီအစဉ်ထဲမှာတော့ … မိုးမိတ်မှာ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့လို့ ကလေးတွေ အပါအဝင် အရပ်သားတွေ အသက်ဆုံးရှုံးခဲ့ရပါတယ်။ မွန်နဲ့ တနင်္သာရီမှာလည်း အရပ်သားတွေ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု ခံရပါတယ်။ ဖားကန့်မှာ စစ်ကော်မရှင်က ဘာကြောင့် ညမထွက်ရ အမိန့်ထုတ်လိုက်တာပါလဲ

ထိုင်းရောက် အလုပ်သမားတွေအတွက် ပန်းရောင်ကတ် ပြုလုပ်ရမယ့် နေရာတွေက ဘယ်နေရာတွေလဲ၊ ဘယ်လိုလုပ်ရမှာလဲ။ ယူကရိန်းတိုက်ပွဲမှာ လောင်စာ အရင်းအမြစ်တွေကို ဘာလို့ အပြန်အလှန် တိုက်ခိုက်နေကြတာလဲ။ ယူကေက အိန္ဒိယ နိုင်ငံကို အပေါ့စား ဒုံးကျည်တွေ ရောင်းပေးလိုက်ပါတယ်။

ကမ္ဘာကျော် မုဒိမ်းမှုတစ်ခုမှာ အယူခံဝင်တဲ့သူကို တရားရုံးက ဘယ်လို အမိန့်ချမှတ်လိုက်သလဲ … စတာတွေတင်ဆက်ထားပါတယ်။